Bogdan Nawroczyński należy [] do Wielkiego Pokolenia pedagogiki polskiej. Żył i tworzył w kilku epokach, uczestniczył w kształtowaniu naszej dyscypliny po odzyskaniu niepodległości, po II wojnie światowej, ale skazywano go także na niebyt, odsuwano od pracy akademickiej, na co zwracają uwagę już we wprowadzeniu Redaktorzy i co jest niejednokrotnie podkreślane w całym dziele. []Niniejszy zbiór tekstów i odpowiedzi na nie ukazuje, jak ważna i potrzebna była debata wokół wydanego w 2020 roku Oddechu myśli Bogdana Nawroczyńskiego. Jestem przekonany, że książka Dziedzictwo pedagogiczne dla przyszłości może służyć za przykład sposobu prezentowania faktów, ich interpretacji, przedstawiania obiektywnych i subiektywnych sądów oraz wniosków. Taki dialog powinniśmy ustawicznie prowadzić w środowisku akademickim, w gronie pedagogów: dialog nad pełnym odczytywaniem tradycji i losów indywidualnych, uwzględniający zmieniające się warunki społeczno-polityczne; dialog odczytywania tradycji na nowo przez kolejne pokolenia w celu uświadamiania sobie jej wartości i roli osób znaczących w tej kulturze, aby możliwa była refleksja nad złożonym rozwojem naszej dyscypliny, nauk humanistycznych i społecznych. Praca wykonana przez Profesora Witkowskiego stała się inspiracją do dialogowania, dzielenia się doświadczeniami, sądami, do analiz, realizowania projektów badawczych itp.
Książka ukazuje relacje pomiędzy kulturą dominującą szkoły a kulturą oporu tworzoną przez aktywnie działające podmioty (uczniów, nauczycieli, rodziców) i stanowiącą integralny element codzienności szkoły. Przedstawia fenomen tak zwanego drugiego życia szkoły, w którym dochodzi do legitymizacji i walki o obowiązujące znaczenia i symbole.Autorka podkreśla, że szkoła jest nie tylko instytucją przekazującą wiedzę o obowiązujących normach, regułach i wartościach, lecz także przestrzenią umożliwiającą zaangażowanym podmiotom przekraczanie ograniczeń narzuconych przez kulturę dominującą.W książce zostały omówione takie zagadnienia jak:- cechy szkolnych kultur oporu,- uczestnictwo w grach szkolnych jako przejaw dominacji lub podporządkowania,- specyfika oporu uczniów, nauczycieli i rodziców wobec hegemonii szkoły,- przestrzenie występowania oporu w szkole,- potencjał wyzwolenia ulokowany w kulturach oporu.
Celem książki jest przede wszystkim ukazanie złożoności i wielowymiarowości problematyki praw dziecka i praw człowieka, a także faktycznego ich poszanowania w przestrzeni życia edukacyjno-społecznego. Oprócz zaprezentowania obszarów, w których prawa te występują w formie narracji, a nie rzeczywistego poszanowania, istotne jest również ukazanie pozytywnych praktyk implementacji praw dziecka i człowieka w codzienności życia szkolnego i społecznego. Z tego też względu książka adresowana jest w głównej mierze do profesjonalistów, którzy na co dzień pracują z dziećmi i młodzieżą.
Niniejsza publikacja składa się z tekstów skoncentrowanych głównie wokół rozpatrywania praw dziecka i praw człowieka w ich wymiarze procesualnym, praktycznym. Zagadnienia poruszone w poszczególnych rozdziałach nie oddają w pełni złożoności tego problemu, ale prezentują istotne jego przejawy. Ukazują wielowymiarowość i kontrowersyjność poszanowania praw człowieka i dziecka zarówno w przestrzeni życia szkolnego, jak i w systemie wychowawczo-resocjalizacyjnym. Znaczące jest, że autorzy rozdziałów to przedstawiciele świata nauki i praktyki, reprezentujący różne dyscypliny wiedzy: pedagogikę, socjologię, psychologię, politologię.
W pierwszej części książki problematyka praw człowieka i dziecka została osadzona w kontekście edukacyjnym. Laura Koba w swoim tekście omawia znaczenie edukacji dla propagowania i realizacji idei praw człowieka i dziecka. Autorka podkreśla wagę kształtowania, szczególnie wśród młodych ludzi, świadomości tych praw jako niezmiernie istotnej dla tworzenia społeczeństw demokratycznych. Jednak rzeczywisty stan tej edukacji odbiega daleko od ideału, ponieważ jest ona często prowadzona niedokładnie i przez osoby do tego nieprzygotowane.
Druga część książki ogniskuje się wokół problematyki praw dziecka w systemie wychowawczo-resocjalizacyjnym. Tekst Iryny Suriny porusza zagadnienie eurosieroctwa, które w wyniku migracji zarobkowej rodziców stało się poważnym problemem m.in. w Polsce, w Mołdawii, na Ukrainie i na Litwie. Autorka prezentuje ten problem w kontekście sieroctwa społecznego, które wiąże się z brakiem zaspokojenia podstawowych potrzeb dziecka, takich jak bezpieczeństwo, poczucie bycia kochanym. Poczucie opuszczenia przez najbliższych niesie ze sobą dalekosiężne skutki zarówno dla sfery psychicznej, jak i społecznej funkcjonowania młodego człowieka.
Książka Uczeń (nie) biega i (nie) krzyczy. Rytuały oporu jako przejaw autoekspresji młodzieży jest solidnym, erudycyjnym, akademickim oraz bardzo dobrze ugruntowanym teoretycznie i empirycznie studium na temat bierności i aktywności, zniewolenia i wolności ucznia. Odsłania szkolne mechanizmy braku czy ograniczania praw uczniów do autoekspresji. Pokazuje uczniowskie rytuały oporu, a także powoli rodzące się w codzienności szkolnej obywatelstwo, podmiotowość i odpowiedzialność młodych ludzi za zmiany dokonujące się w szkole oraz za własne wizje rozwoju i miejsca w społeczeństwie. Jest to publikacja wybiegająca w przyszłość. Ujawnia z jednej strony podstawowe słabości polskiej szkoły, a z drugiej – daje nadzieję i wskazówki na zmianę.
Z recenzji dr hab. Barbary Smolińskiej-Theiss, prof. APS
Ten produkt jest zapowiedzią. Realizacja Twojego zamówienia ulegnie przez to wydłużeniu do czasu premiery tej pozycji. Czy chcesz dodać ten produkt do koszyka?
