Tajemnica Dworca Tokio to z pewnością książka godna polecenia. Całość napisana jest klarownym językiem oraz cechuje się wysokim poziomem merytorycznym. Autorka wykazuje się dużą wiedzą teoretyczną (popartą bogatą literaturą przedmiotu) oraz praktyczną (wyniesioną z pobytów w Japonii), a ponadto wprowadza na grunt polskiej humanistyki i nauk społecznych nowe, nieznane dotąd szerzej pojęcie sakariby służące interpretacji kultury japońskiej. Wszystkie te przymioty sprawiają, że monografia ta będzie stanowiła cenne źródło zainteresowania nie tylko dla japonistów, lecz także dla licznych ekspertów (socjologów, antropologów, historyków, politologów) zajmujących się problematyką miasta – urban studies – i miejsca dworca kolejowego w tej tematyce.
z recenzji dr. Jacka Splisgarta
Beata M. Kowalczyk – japonistka i socjolożka, pracuje w Instytucie Bliskiego i Dalekiego Wschodu na Uniwersytecie Jagiellońskim. Absolwentka Uniwersytetu Tokijskiego, Uniwersytetu Warszawskiego i Uniwersytetu Paris 1 Panthe´on-Sorbonne. Bada kulturę społeczeństwa japońskiego oraz kariery zawodowe w świecie sztuki widziane w perspektywie lokalnej i transnarodowej.
Na podstawie analizy kilkunastu kanonicznych pisarzy i tekstów kultury europejskiej Autor śledzi odmiany świętującego języka, czyli takiego, który wykracza poza swoje codzienne funkcje na rzecz ujęzykowionego myślenia filozoficznego. Badacz przygląda się najbardziej skrajnym przypadkom literackim, w których komunikacja jest prawie niemożliwa, aby w pełni zrozumieć mechanizmy funkcjonowania znaczeń językowych w przekazach kulturowych.
Książka składa się z siedmiu rozdziałów-szkiców. Pierwszy zawiera rozbudowaną analizę Genezis z Ducha Juliusza Słowackiego, drugi jest interpretacją listów pisanych przez Artura Rimbauda z Afryki, trzeci zajmuje się Listem lorda Chandosa Hugona von Hofmannsthala, czwarty – Łysą śpiewaczką Eugene Ionesco, piąty – Historią oka Georgesa Bataille’a, szósty – pewnymi rzadko dostrzeganymi aspektami filozofii Demokryta i sceptyków greckich, siódmy zaś jest próbą porównania zapisów psychozy sędziego Daniela Paula Schrebera i mistycznych stanów Emanuela Swedenborga.
Antropologiczne spojrzenie na cielesność w kobiecym bieganiu wyczynowym z punktu widzenia autoetnografii, antropologii ciała oraz antropologii sportu. Autorka przyjmuje dwie uzupełniające się perspektywy: wewnętrzną, czyli zapis zmysłowy odczuwania biegu, oraz zewnętrzną, jaką jest próba pokazania, w jaki sposób zawodniczki poddawane są sportowej dyscyplinie i jednocześnie jak konstruuje się kobieca sprawczość w bieganiu wyczynowym.
Opublikowanie zbioru (podobnie jak poprzednich tomów) ma kapitalne znaczenie dla osób zainteresowanych polskimi wierzeniami ludowymi: umożliwia szeroki dostęp do materiału dotychczas funkcjonującego w postaci nagrań. Upowszechniona zostaje w ten sposób baza, z której w różnorodny sposób mogą korzystać nie tylko etnolingwiści, ale także wszystkie osoby zainteresowane polską kulturą ludową, zwłaszcza rodzimą demonologią i mechanizmami powstawania wyobrażeń mitologicznych w kulturach tradycyjnych. […] Dzięki pracy Anny Michalec i Stanisławy Niebrzegowskiej-Bartmińskiej mamy szansę poznać zbierane od wielu lat przez lingwistów lubelskich opowieści informatorów, znów na chwilę działają uroki, ożywa diabeł, czarownica, domownik, płanetnik, chowaniec, zmora itd., a więc wszystkie istoty, które – stworzone przez chłopską wyobraźnię – przez wieki współistniały z człowiekiem, stając się tematem niezliczonych wiejskich opowieści.
[…] tom zawiera niezwykle cenne materiały, które nie tylko stanowią znakomite źródło informacji o użytkownikach kultury tradycyjnej, ale także poświadczają niezmierne bogactwo ludowych wierzeń, ujawniając jednocześnie mechanizmy ludzkiego (nie tylko chłopskiego) myślenia o zjawiskach niepoddających się logicznemu wyjaśnianiu. Z pewnością tom będzie służył czytelnikom, którym bliska jest polska kultura ludowa, zwłaszcza świat dawnych wierzeń ludowych.
Z recenzji dr hab. Marzeny Marczewskiej, prof. UJK w Kielcach
Po raz pierwszy wydana w Polsce, książka Elaine Scarry to klasyczne studium nad kulturowym i politycznym znaczeniem bólu jako zjawiskiem trudno wyrażalnym w języku, a zarazem wymagającym uwagi i społecznej wrażliwości. Nie jest to abstrakcyjny traktat, lecz nasycona moralną wrażliwością praca oparta z jednej strony na bogatym materiale empirycznym, obejmującym świadectwa osób cierpiących, dane medyczne, dokumenty dotyczące wojen i tortur, a z drugiej – na tekstach z obszaru literatury pięknej, filozofii, medycyny, czy strategii militarnej, w których Scarry tropi ból jako fundamentalny, często spychany na drugi plan problem.
"Dzieło Elaine Scarry do dzisiaj pozostaje najlepszym studium znaczenia bólu. Przede wszystkim kulturowego i politycznego. Ból nie jest tutaj traktowany jako topos kultury lub motyw literacki, lecz jako fenomen, zjawisko egzystencjalne, którego odpowiednie opisanie wymaga wzięcia pod uwagę relacji między tym, co najbardziej intymne dla podmiotu a sferą językową, łączącą ludzi. Dlatego ogromną rolę odgrywa w tej pracy swoista „fenomenologia bólu”. Dzięki temu książka Scarry nie jest abstrakcyjnym traktatem filozoficznym ani teoretyczno-literackim, lecz pracą opierającą się na rzeczywistych zjawiskach dotykających rzeczywistych ciał: torturach, mechanizmach wojny czy klinicznym zarządzaniu bólem. Jednocześnie w tekstach z obszaru literatury pięknej, strategii militarnej, polityki międzynarodowej, filozofii i medycyny Scarry tropi ból jako wątek podstawowy, choć ukryty. To połączenie rzeczywistego doświadczenia i rozmachu teoretycznego stanowi o unikalnej wartości książki."
Prof. dr hab. ANDRZEJ LEDER
"Książka Elaine Scarry jest subtelnym i bogatym studium bólu cielesnego jako zjawiska, które może być źródłem alienacji, ale też węzłem początkowym kreacji i restytucji wyalienowanego życia. Jest to książka napisana bogatym językiem należącym do kilku teoretycznych idiomów – Autorka porusza się pomiędzy filozofią, polityką, literaturą, antropologią kulturową, i kilkoma innymi dziedzinami, włącznie z medycyną i ekonomią, których potrzebuje do pełnego oświetlenia badanego fenomenu. Nie tylko więc ze względu na temat, co jest oczywiste, lecz także z uwagi na metodę i język jest to książka bardzo godna polecenia."
Prof. dr hab. ROBERT PIŁAT
Neuronauka w walce z depresją
Depresja przypomina często równię pochyłą, po której z dnia na dzień zsuwamy się w przepaść pełną smutku, zmęczenia i apatii. Z pomocą w takim przypadku może przyjść neuronauka zajmująca się badaniem układu nerwowego.
Alex Korb, neuronaukowiec z wieloletnim stażem, w przystępny sposób przybliża wiedzę dotyczącą naszych emocji, myśli i zachowań oraz objaśnia procesy mózgowe będące przyczyną depresji. Autor dowodzi, że choć nie ma jednej efektywnej metody leczenia tej choroby, istnieje wiele prostych sposobów, takich jak codzienny spacer w promieniach słońca czy wypracowanie dobrych przyzwyczajeń, aby zmienić aktywność i skład chemiczny swojego mózgu. Zaproponowane w książce liczne i łatwe w zastosowaniu porady odmieniają sposób funkcjonowania mózgu, a rezultatem tych zmian jest poprawa nastroju, powrót energii życiowej i stopniowe wychodzenie z depresji.
Wszystko to stworzy równię wznoszącą w kierunku szczęśliwszego i zdrowszego życia.
„Równia wznosząca…” autorstwa Alexa Korba w jasny i wciągający sposób wyjaśnia neuronaukowe podstawy depresji. Autor rzuca światło na tę tajemniczą i często nierozumianą chorobę, a jednocześnie uświadamia czytelnikowi podstawy funkcjonowania mózgu oraz tego, jak kształtuje on nasze nastroje, motywacje, decyzje i działania, a także jak sam jest przez nie zmieniany.
Anson Dorrance, główny trener drużyny UNC-Chapel Hill Women’s Soccer i współautor książki The Vision of a Champion
Publikacja ta zawiera przystępnie napisane neuronaukowe wytłumaczenie przyczyn depresji, jak również przedstawia konkretne kroki, których podjęcie prowadzi na „równię wznoszącą” pozwalającą wyjść z depresji. Korb tłumaczy zagadnienia neuronaukowe w prosty i przejrzysty sposób oraz prezentuje, jak różne zakłócenia w funkcjonowaniu mózgu mogą wywoływać rozmaite objawy depresji.
Elyn Saks, profesor i wykładowca prawa, psychologii, psychiatrii oraz nauk behawioralnych na Gould School of Law Uniwersytetu Południowej Kalifornii
Dr Alex Korb jest neuronaukowcem, który zajmuje się badaniem mózgu od ponad piętnastu lat. Stopień doktora z dziedziny neuronauki otrzymał na Uniwersytecie Kalifornijskim w Los Angeles. Obecnie pracuje na wydziale psychiatrii tegoż uniwersytetu. Oprócz pracy naukowej jest konsultantem naukowym w przemyśle biotechnologicznym i farmaceutycznym.
Autor wstępu, dr med. Daniel J. Siegel, pełni funkcję dyrektora wykonawczego Mindsight Institute oraz profesora nadzwyczajnego psychiatrii w Los Angeles School of Medicine Uniwersytetu Kalifornijskiego. Jest autorem wielu książek, między innymi Rozwój umysłu. Jak stajemy się tym, kim jesteśmy (Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2009) i The Mindful Brain, a także pierwszym redaktorem serii książek z zakresu neurobiologii interpersonalnej wydawnictwa Norton (the Norton Series on Interpersonal Neurobiology).
Kontynuując rozpoczęte kilka lat temu rozważania na temat jednej z najbardziej interesujących i ważnych dla kultury południa Indii tradycji religijnych, jaką jest wisznuicka pańćaratra, autorka przygląda się bliżej fenomenowi południowoindyjskiej świątyni. Kult świątynny stanowi jeden z najbardziej charakterystycznych elementów religijnego życia południa Indii. Świątynie skupiały i nadal skupiają wokół siebie rzesze wyznawców znajdujących tu miejsce rzeczywistego i bezpośredniego kontaktu z bogiem, a przy tym dają możliwość przebywania w społeczności współwyznawców, co wpływa na budowanie tożsamości i pozycji wiernych związanych z konkretnymi tradycjami religijnymi. Wzmacniając społeczności wiernych, świątynie jednocześnie same wzmacniały swą siłę, swoje oddziaływanie na wiernych, a także budowały swoją ekonomiczną, a niejednokrotnie także polityczną potęgę. Często stawały się ważnymi ośrodkami ogniskującymi różne elementy kultury regionu, a jednocześnie głównymi elementami tej kultury.
Autorka książki, prof. dr hab. Marzenna Czerniak--Drożdżowicz, pracuje w Zakładzie Języków i Kultur Indii i Azji Południowej Instytutu Orientalistyki UJ. Zajmuje się religijnymi tradycjami Indii, a dziedziną jej aktualnych badań są wczesne tradycje hinduistyczne, zwłaszcza wisznuicka pańćaratra. W sferze zainteresowań autorki znajduje się przede wszystkim literatura tej tradycji, ale też procesy zmian, które w niej zachodzą, i jej rola we współczesnym hinduizmie południowoindyjskim. Autorka zajmuje się także religijną sztuką południa Indii, społeczeństwem dawnych Indii oraz tekstami prawnymi i wczesnymi tekstami rytualnymi.
Cygańska rapsodia stanowi zwieńczenie „romskiej ścieżki” badacza. Prezentuje obraz rzeczywistości społecznej Romów – najpierw w przestrzeni europejskiej, następnie w warunkach Małopolski, a wreszcie w społeczności lokalnej Andrychowa, w której rozegrał się wywołujący szerokie reperkusje społeczne konflikt etniczny. Badania o charakterze psycho-społeczno-kulturowym wykorzystują optykę transkulturową, modyfikując tym samym ujęcia kanoniczne, powszechnie odwołujące się do idei wielo- i międzykulturowości. W ten sposób przygotowany zostaje grunt dla powołania „nowego paradygmatu” badań pedagogicznych, określanego mianem pedagogiki transkulturowej, której istotną składową jest profilaktyka społeczna. Romowie jako odwieczni „wędrowcy pogranicza” uzyskują status pionierów transkulturowości współczesnego świata.
Jacek Bylica – doktor nauk humanistycznych w zakresie pedagogiki. Pracuje na stanowisku adiunkta w Zakładzie Profilaktyki Społecznej i Resocjalizacji Instytutu Pedagogiki Uniwersytetu Jagiellońskiego. W latach 2003–2009 pełnił funkcję Pełnomocnika Burmistrza Andrychowa ds. Mniejszości Narodowych i Etnicznych. W roku 2005 nominowany do nagrody im. Sérgio Vieira de Mello w kategorii „Osoba” za działania na rzecz pokojowego współistnienia i współdziałania społeczeństw, religii i kultur. Trener International Organization for Migration w ramach projektu Building Healthy Roma Communities. Wieloletni badacz kultury romskiej, autor rozdziałów w pracach zbiorowych na ten temat, a także konsultant i realizator szkoleń rozwijających kompetencje kulturowe potrzebne w pracy ze społecznością romską.
Alexis de Tocqueville (1805-1859) - francuski myśliciel polityczny, historyk, socjolog, członek Akademii Francuskiej, także polityk, minister spraw zagranicznych II Republiki francuskiej (1849-51), potem ostry krytyk rządów Napoleona III. Jego dwie najważzniejsze książki O demokracji w Ameryce oraz właśnie Dawne rządy a rewolucja uznawane są za kamienie milowe w politologii i socjologii polityki. W Dawnych rządach... stawia autor tezę, iż dawny porządek został podważony już na długo przed samą rewolucją, a ta jest w gruncie rzeczy ostatnim (często krwawym) aktem agonii dawnego systemu. Dodatkowo uwypukla fakt, iż w gruncie rzeczy zmiany, które w wyniku rewolucji zachodzą zaszły już faktycznie znacznie wcześniej, struktura społeczna zmieniała się od wielu lat. Rewolucja zaś wybucha nie w momencie najgorszego kryzysu ancien regime ale w momencie gdy sytuacja zaczyna się poprawiać, tyle że poprawia się wolniej niż oczekuje tego społeczeństwo. Analizuje także dlaczego władza, która zostaje obalona przekształca się we władzę jeszcze bardziej absolutną niż dotychczasowa, obalona wszak w imię większej wolności.
W ciągu ostatniego stulecia poszukiwanie ludzkich przodków obejmowało cztery kontynenty i doprowadziło do odkrycia setek skamieniałości. Podczas gdy większość z tych znalezisk pędzi cichy żywot w muzealnych kolekcjach, kilka z nich stało się znanymi na całym świecie osobistościami – ambasadorami nauki, przemawiającymi do opinii publicznej. W książce Siedem szkieletów, historyk nauki Lydia Pyne poddaje analizie fakt, w jaki sposób siedem takich słynnych skamielin naszych przodków uzyskało społeczny status, jakim cieszą się dzisiaj.
Czerpiąc informacje z archiwów, muzeów i wywiadów, Pyne tworzy kulturową historię każdego słynnego okazu – począwszy od odkrycia życia pozagrobowego wśród eksponatów muzealnych aż po ich wpływ na kulturę masową. Do tej siódemki należy metrowy „hobbit” z wyspy Flores, neandertalczyk z La Chapelle, dziecko z Taung, mityczny człowiek z Piltdown, człowiek pekiński, Australopithecus sediba oraz Lucy.
Każde z tych znalezisk miało wpływ i fascynowało całe pokolenia, a także było jaskrawym przykładem na to, w jaki sposób odkrycia naszych przodków zostały przyjęte, zapamiętane i uwiecznione. Dowcipnie i fachowo Pyne powołuje do życia każdą z tych skamieniałości i prezentuje sposób ich opisywania, prezentowania i udostępniania społecznościom naukowym i szerszej opinii publicznej. Ta fascynująca i niezwykle ciekawa książka przedstawia wpływ paleoantropologii w nowym kontekście, przypominając nam o tym, jak przeszłość naszego gatunku w zadziwiający sposób wpływa na naszą obecną kulturę i wyobraźnię.
„Wybór [Pyne] podkreśla różne sposoby, w jakie skamielina może osiągnąć status gwiazdy. Chwytliwe pseudonimy, uwaga mediów, niezwykłe okoliczności związane z odkryciem, a nawet skandale mogą okazać się w tym pomocne... Książka zawiera wiele ciekawych historii dla każdej skamieniałości... Rzut oka na to, jak ewoluowała sama dziedzina paleoantropologii w ciągu ostatniego stulecia” — Science News
Koniec ery calvadosu to książka o polskich biurach, będąca w miarę kompletnym kompendium wiedzy na temat problemów z przestrzenią, dostępnych sposobów ich rozwiązywania oraz tego, jak są one stosowane w praktyce. Planowanie i aranżowanie wiążą się dziś z koniecznością uporania się z trzema źródłami niepewności: kłopotami z nadmiarem, tożsamością i wiedzą. Wykorzystywane dotychczas modele przestrzeni biurowej przestają się sprawdzać. Dlatego wraz z końcem ery calvadosu polscy projektanci i menedżerowie zaczynają poszukiwać innych rozwiązań i tworzyć biura w nowy sposób, który ma odpowiadać na wyzwania współczesności. Czerpią przy tym zarówno z najnowszych katalogów rozwiązań, jak i z dawnych pomysłów, o których zdążono już zapomnieć. W ten sposób z tego, co stare, i z tego, co nowe, powstaje współczesne polskie biuro. Z realizacją każdego projektu związana jest unikalna historia, ale jednocześnie dają się wyodrębnić powtarzalne etapy tego procesu.
"Książka powinna być, jeżeli nie obowiązującą, to przynajmniej polecaną lekturą dla studentów architektury, architektury wnętrz i zarządzania. Jestem przekonany, że uważna jej lektura może zaoszczędzić projektantom wielu kłopotów, a inwestorom – wiele pieniędzy". (prof. Jarosław Szymański)
Jerzy Prokopiuk (ur. 1931) uznawany jest za jednego z najciekawszych polskich intelektualistów, ezoteryk, gnostyk, antropozof, wybitny tłumacz, jungista (przetłumaczył na polski kilka dzieł Carla Gustava Junga), autor kilkunastu książek. Pierwszą jego samodzielną pracą jest krótkie wprowadzenie do wiedzy o gnozie czyli właśnie Gnoza i gnostycyzm. W tej krótkiej książeczce autor zestawia myśl hellenistyczną z myślą orientu gdzie leżą źródła gnozy. Zadaje też pytania (i daje odpowiedzi): Czym była - i jest - gnoza? Co łączy ją z pogaństwem, co z judaizmem i co z chrześcijaństwem? Podaje różnorakie współczesne definicje gnozy i gnostycyzmu. Analizuje także gnozę jako system epistemologiczny i zastanawia się nad użytecznością myśli gnostyckiej dla współczesnego człowieka. Analizuje także gnozę jako religię skupiając się szczególnie na gnostycyzmie chrześcijańskiej. Jak pisze sam autor: Gdybyśmy więc mieli opisać gnostycyzm przez wymienienie jego kwintesencjonalnych cech, to musielibyśmy powiedzieć, że do tych cech należą:
1. W teologii – radykalny transcendentyzm, tj. przeciwstawienie Boga i świata duchowego (pleroma) nieświadomemu lub zbuntowanemu demiurgowi (Stwórcy – Jahwe), jego archontom i światu materialnemu.
2. W kosmologii – antykosmizm (wrogość wobec świata demiurga jako więzienia).
3. W antropologii – dualizm człowieka i świata, triadyczna koncepcja człowieka (człowiek składa się z dała, duszy i ducha – soma, psyche i pneuma) i opierający się na niej ezoteryzm (istnienie poznania dostępnego ludziom szczególnie do niego uzdolnionym i w tym sensie „wybranym”).
4. W eschatologii – postulat wyzwolenia człowieka spod władzy demiurga i archontów (tj. spod władzy losu – heimarmené), czyli z tego świata, właśnie przez gnozę, wtajemniczenie. 5. W etyce – postawa skrajnie ascetyczna (lub – rzadko – skrajnie libertyńska, tzn. odrzucająca wszelkie prawa moralne).
6. W aspekcie społecznym – indywidualizm i pluralizm (w chrześcijaństwie ideał Kościoła policentrycznego – składającego się z wielu ośrodków charyzmatycznych).
Ta niewielka książeczka najwybitniejszego w tej dziedzinie polskiego specjalisty to najlepsze wprowadzenie czytelnika w tematykę.
Stefan Czarnowski (1879-1937) jeden z najwybitniejszych polskich socjologów i kulturoznawców, uczeń Durkheima, uznający także znaczenie marksizmu w naukach społecznych, autor kilkunastu książek, z których za bodaj najważniejszą uznaje się właśnie Kulturę.Definiował ją jako całokształt zobiektywizowanych elementów dorobku społecznego, wspólnych szeregowi grup i z racji swej obiektywności ustalonych i zdolnych rozszerzać się przestrzennie. Zajmuje się także Czarnowski w tej książce zagadnieniami związanymi z tworzeniem się tzw. kultury wysokiej (jakbyśmy dzisiaj powiedzieli), przejmowaniem innej kultury, jej odnawialnością, także jej zdolnościami przetrwania, powstawaniem i zasięgiem. Osobny rozdział poświęca kulturze religijnej polskiej wsi.Kultura uznawana jest za jedno z najważniejszych osiągnięć polskiej socjologii.
Kolejne rozdziały książki to zaproszenia do wglądu w realia Małej Akademii Jazzu z różnych perspektyw – od najbardziej generalnej, nazwijmy ją kulturowo-antropologiczną, przez historię kreatywnego trwania MAJ i portrety jej twórców, propagatorów i niezmordowanego „personelu” (od Bogusława Dziekańskiego – co oczywiste – poczynając), aż po aspekt wspólnotowy naszego fenomenu, a więc spojrzenie na to, jak MAJ rezonuje społecznie. Oddaliśmy głos wielu ludziom, zarówno znanym, jak i anonimowym, blisko związanym z MAJ albo takim, którzy zetknęli się z akademią jedynie incydentalnie; osobom „formalnym”, fanom i kibicom, ale – z drugiej strony – nauczycielkom z różnych szkół; muzykom i działaczom społecznym, a wreszcie – słuchaczkom i słuchaczom kursów MAJ, absolwentkom i absolwentom tej dziwnej „szkoły”, która daje dyplomy, ale – jak onegdaj kino objazdowe – ciągle jest w trasie, mimo iż ma swój stały adres. Zaprosiliśmy do jej wnętrza i zachęcaliśmy, by spojrzeć na nią także z nieco odleglejszej perspektywy.
„Książka Andrzeja Białkowskiego i Wojciecha J. Burszty jest przykładem owocnego zespolenia kompetencji pedagogicznych i antropologicznych, a także uwrażliwienia na te zjawiska w kulturze, które wymykają się oglądowi opartemu na analizie tzw. kultury instytucjonalnej. Jedzie Pan Jazz będzie niewątpliwie przydatną lekturą – zarówno dla kulturoznawców, pedagogów, nauczycieli, jak i dla studentów kierunków humanistycznych i społecznych”. Z recenzji dr. hab. Mirosława Pęczaka
Oddajemy w Państwa ręce tom Kulturoznawstwo polskie. Przeszłość, przestrzeń, perspektywy, który powstał jako trzeci w ramach pracy nad grantem badawczym "Kulturoznawstwo polskie. Historia i dziedzictwo dyscypliny". […] Dylematy polskiego kulturoznawstwa posiadają dwa źródła: wewnętrzne - łączące się z samym rozwojem dyscypliny i skłaniające do wskazywania kierunków czy też czynienia projektów na przyszłość i zewnętrzne - wypływające z obawy nie tyle o potencjał naukowy, co w ogóle o istnienie i trwanie dyscypliny. Kwestie tożsamościowe, jakie stawia przed sobą kulturoznawstwo, są zatem konieczne, konieczne. Bez tej refleksji, bez spojrzenia w przeszłość - nie ma przyszłości. Monografia, którą oddajemy do rąk Czytelników, stanowi właśnie rezultat dociekań w tym zakresie. W założeniu miała ona być swoistą próbą podsumowania dotychczasowej historii kulturoznawstwa w Polsce. Los bywa jednak przewrotny. Zakpił z wewnętrznych dylematów środowiska, stawiając je w obliczu ostatecznej (czy dobrej?) zmiany. […] We wrześniu 2017 roku wicepremier Rządu Rzeczpospolitej Polskiej Jarosław Gowin przedstawił założenia nowej Ustawy o Szkolnictwie Wyższym przewidujące dopasowanie rodzimego systemu nauki do standardów wyszczególnionych poprzez Organisation for Economic Co-operation and Development (Organizację Współpracy Gospodarczej i Rozwoju). Projekt zakładał redukcję liczby dyscyplin naukowych, co oznaczałoby likwidację kilkudziesięciu z nich, w tym kulturoznawstwa. […] Odebranie kulturoznawstwu statusu dyscypliny może posiadać konsekwencje nie tylko w zakresie zdobywania czy nadawania poziomów naukowych, ale też prowadzenia kierunków akademickich.
Dlaczego czasem łapiemy się na tym, że konfrontując się ze sporami wokół poprawności politycznej, przemocy symbolicznej czy #metoo, przyznajemy rację obu stronom albo w ogóle nie wiemy, co myśleć? Na jakich mitach opiera się nasza wyobraźnia, jakie paradoksy kłębią się pod powierzchnią naszej codzienności?
W pasjonującej książce Agata Sikora szuka odpowiedzi na pytania, które nurtują dziś wiele osób o lewicowo-liberalnych poglądach. Odwołując się do świadectw wrażliwości różnych epok – od liryki trubadurów przez „Deklarację Praw Kobiety i Obywatelki”, musical Hair, powieść i serial Opowieść podręcznej po stand-up Nanette – pokazuje, jak rodziła się i ewoluowała liberalno-lewicowa wrażliwość, które emocje mogły być w jej ramach wyrażane, a które zostały wypchnięte poza jej nawias. Autorka rozpoznaje kulturowy klincz, w jakim tkwimy, rozdarci między dążeniem do autentyczności a oświeceniową koncepcją racjonalnego podmiotu; między polityką tożsamości a uniwersalistycznym liberalizmem. A potem, zdając sprawę z własnych wątpliwości, próbuje wskazać ścieżki, które mogą nas z tego klinczu wyprowadzić.
Oryginalność pisarstwa Agaty Sikory przejawia się nie tylko w błyskotliwych, erudycyjnych analizach zjawisk kultury, ale też w wyjątkowej umiejętności problematyzowania własnych doświadczeń – życia w Polsce i wielokulturowym Londynie, łączenia freelancerskiej pracy intelektualnej z wychowywaniem małego dziecka, zderzeń i spotkań z innymi punktami widzenia. Dzięki temu jej książka jest czymś więcej niż esejem – jest zmianą.
"Zrozumieć Rosję. Święte szaleństwo w kulturze rosyjskiej" profesor Ewy Thompson to książka, która przekracza granice dotychczasowych badań nad fenomenem jurodiwych. Badaczka konfrontuje utrwalony przez literaturę i hagiografię portret świętego szaleńca ze społecznym i politycznym kontekstem ich działalności w przedrewolucyjnej Rosji. Thompson polemizuje z poglądem, jakoby zjawisko Bożego szaleństwa, bujnie rozwijające się na Rusi, a później w Rosji aż do czasów rewolucji październikowej, wyrastało w sposób jednoznaczny z chrześcijaństwa. Dowodzi, że jurodiwi mają nawet więcej wspólnego z syberyjskim, tureckim czy fińskim szamanizmem, a ich działalność stanowi przykład specyficznego rosyjskiego zjawiska, jakim jest dwuwiara. Pamięć o tym szczególnym uwarunkowaniu rosyjskiego społeczeństwa pozwala w pełniejszy sposób zbliżyć się do zrozumienia fenomenu nie tylko historycznej, lecz także współczesnej Rosji.
Odkrywcza, jak każda książka tej Autorki. Odsłania niebezpieczne związki szaleństwa i szamaństwa w moskiewskiej tradycji kulturowej i politycznej. Foucault w Czechowowskiej „Sali numer 6”? Nie, to Ewa Thompson otwierająca oczy czytelników na rosyjską geoantropologię przemocy.
- prof. Andrzej Nowak
W oparciu o głębokie historyczne i literackie studia, prof. Thompson bada szamanistyczne koneksje rosyjskich świętych szaleńców, których pewne cechy
związane były z syberyjską, fińską i turzańską kulturą. Jej znakomita praca zadaje wielopoziomowe pytania, nigdy przedtem nie postawione i dotyczące
paradoksów rosyjskiego charakteru.
- prof. Olga M. Cooke
Ewa Thompson (ur. 1937) – profesor slawistyki na Uniwersytecie Rice (Houston), autorka książki "Trubadurzy imperium. Literatura rosyjska i kolonializm" (2000). Jej książki i artykuły są tłumaczone na język polski, ukraiński, białoruski, rosyjski, włoski, chorwacki, czeski, węgierski i chiński. Praca "Zrozumieć Rosję. Święte szaleństwo w kulturze rosyjskiej" została przetłumaczona na chiński i opublikowana w Hongkongu w 1995, w Pekinie w 1998 oraz 2015 roku. Laureatka nagrody Związku Pisarzy Polskich na Obczyźnie za upowszechnianie kultury i literatury polskiej w świecie (2015).
Niniejsza książka dotyczy wpływu pamięci zbiorowej o wojnie na Pacyfiku na współczesną japońską tożsamość zbiorową. Autor stara się znaleźć odpowiedź na pytanie, jaka jest rola owej pamięci w budowaniu współczesnej tożsamości Japończyków.
Zastosowana w pracy metodologia czerpie z dorobku antropologii symbolicznej oraz socjologii kulturowej. Zarówno dzięki wykorzystaniu licznych materiałów źródłowych, jak i profesjonalnemu i kompleksowemu podejściu teoretycznemu stanowi ona nowatorskie ujęcie kwestii pamięci zbiorowej we współczesnej Japonii.
Obszerna praca (…) Macieja Pletni jest rezultatem analiz i interpretacji japońskich źródeł medialnych, muzealnych i edukacyjnych dotyczących przedstawiania historii wojen prowadzonych przez Japonię w XX w. Wykorzystano w niej bogatą anglojęzyczną literaturę przedmiotu oraz opracowania metodologiczne z zakresu kulturoznawstwa (…). Stanowi ona poważne osiągnięcie badawcze, na które składa się przede wszystkim analiza i interpretacja programów i podręczników do historii współczesnej Japonii, muzeów historii oraz publikacji prasowych dokumentujących pamięć zbiorową o wojnie prowadzonej przez armię japońską przeciw Chinom i Stanom Zjednoczonym na Pacyfiku. Wyniki oryginalnych badań są poprzedzone profesjonalnym studium metodologicznym z zakresu kulturoznawstwa, w tym zwłaszcza teorii pamięci zbiorowej.
prof. zw. dr hab. Mikołaj Melanowicz, Uniwersytet Warszawski
Maciej Pletnia (ur. 1984) – doktor nauk humanistycznych, absolwent Uniwersytetu Jagiellońskiego. Związany z Wydziałem Studiów Międzynarodowych i Politycznych. Jako stypendysta japońskiego Ministerstwa Edukacji (Monbukagakusho) studiował na Uniwersytecie Tokijskim. Jego zainteresowania badawcze koncentrują się na kwestiach pamięci zbiorowej, nacjonalizmu we współczesnej Japonii oraz na znaczeniu pamięci o wojnie na Pacyfiku dla stosunków międzynarodowych w regionie Azji Wschodniej.
Lotna nowoczesnośćto nie tylko kolejna filozoficzna opowieść o nowoczesności; to propozycja myślenia o współczesnym świecie z wykorzystaniem narzędzi dostarczanych przez historyków, socjologów, ekonomistów, teoretyków mediów czy kulturoznawców; to opowieść o ludzkim sprawstwie i jego filozoficznych artykulacjach.
„Rozprawa mieści się w szeroko rozumianym nurcie krytycznego uprawiania filozofii, wyrastającego z tradycji heglowsko-marksowskiej. Dzięki takiemu podejściu praca nie narzuca jednostronnych rozstrzygnięć. Sam sposób prezentacji argumentów zawarty w pracy jest obecnie również rzadko spotykany. Jest to bowiem żywy ruch myśli, przypominający miejscami dziennik intelektualny, zapis „intymnej” refleksji nad źródłami współczesnej kondycji społecznej i konsekwencjami, jakie z tego wynikają.
Należy przy tym podkreślić, że sama rozprawa napisana jest właśnie w stylu wielowątkowej opowieści i w zasadzie swoją strukturą i charakterem odpowiada tematowi, który autor stara się przedstawić – przemianom materialnym w historii, sprawstwu człowieka i symptomom, jakie temu towarzyszą. W ten sposób rodzi się niespieszna, pełna detali filozoficzna saga o przyspieszającej, a wręcz uciekającej już nam teraźniejszości. Dzięki temu zabiegowi czytelnik ma czas nie tylko na delektowanie się prezentowaną mu opowieścią, ale też na podążanie za myślą autora, dokonując refleksji nad światem, który on opisuje i wchodząc w dialog z tezami, które prezentuje.”
(z recenzji wydawniczej dr. hab. Rafała Wonickiego)
„Odwołując się do rozległej palety autorów i rekonstruując ich doniesienia i/lub przekonania, autor szerokim gestem, z wielkim rozmachem prowadzi opowieść o wewnętrznej dynamice nowoczesności, wychwytując zarówno przemiany nowożytnej filozofii traktowanej po heglowsku jako myśl swojego czasu (tu śledzi wyłanianie się takich kwestii, jak nowoczesna forma podmiotowości, sprawstwo człowieka w dziejach, kształt umowy społecznej i problem nierówności), jak i przemiany społeczne i polityczne, szczególną uwagą obdarzając konflikty wpisane w dynamikę gospodarki kapitalistycznej (z uwzględnieniem kapitalistycznego imperializmu oraz procesów kolonizacji, dekolonizacji i neokolonizacji).”
(z recenzji wydawniczej dr. hab. Adama Lipszyca prof. PAN)
Tom Wartości w językowo-kulturowym obrazie świata Słowian i ich sąsiadów, t. 5: Koncepty i ich profilowanie (2019) jest kolejną pozycją aksjologiczną przygotowaną przez zespół lubelskich etnolingwistów we współpracy z badaczami z kilku ośrodków polskich i zagranicznych.
Ten produkt jest zapowiedzią. Realizacja Twojego zamówienia ulegnie przez to wydłużeniu do czasu premiery tej pozycji. Czy chcesz dodać ten produkt do koszyka?
![Okładka książki Potęga mitu [2025]](https://dobreksiazki.pl/Photos/7/SMALL/000080/potega-mitu-2025.jpg "Potęga mitu [2025]. Autor: Campbell Joseph. Dobreksiazki.pl")
