Edward Benesz (cz. Edvard Beneš) to jeden z najbardziej znanych polityków Europy Środkowej XX wieku. W czasie II wojny światowej wraz z Władysławem Sikorskim uosabiali walczącą o wolność, okupowaną przez III Rzeszę Europę. Poprowadził swój naród do sukcesu na konferencji wersalskiej, dzięki czemu – wedle zgodnej opinii historyków – Czechosłowacja stała się największym zwycięzcą i rdzeniem systemu wersalskiego (1919–1938). Benesz był jedną z twarzy demokratycznej, liberalnej Europy między wojnami światowymi i ówczesnej nowości politycznej – koncepcji zbiorowego bezpieczeństwa. Nie był jednak w stanie zapobiec dwóm historycznym tragediom swojego narodu – konferencji monachijskiej (1938) i komunistycznemu przewrotowi w 1948 roku. Jego los symbolizuje tragedie i problemy Europy (co najmniej Środkowej) XX wieku. Andrzej Krawczyk dokonuje wszechstronnej analizy jasnych oraz ciemnych stron tej postaci i przedstawia historię czeskiej dyskusji, która pewnie nigdy się nie zakończy, nad dziedzictwem nie istniejącego już dziś państwa – Czechosłowacji. Frapująca lektura dla polskiego czytelnika, ukształtowanego w tradycji całkowicie odmiennej od beneszowskiej.
To jest pierwsza polska biografia Edwarda Benesza, wybitnego polityka Czechosłowacji, którego wybory były tyleż fascynujące, co kontrowersyjne i tragiczne. Dzięki tej książce poznajemy od podszewki losy polityczne naszych sąsiadów z południa. Po jej lekturze z pewnością będziemy mądrzejsi.
Adam Michnik – historyk, eseista, redaktor Naczelny „Gazety Wyborczej”, doktor honoris causa Uniwersytetu Karola w Pradze
Edvard Beneš, jeden z najważniejszych polityków środkowoeuropejskich XX wieku, nie miał dotąd, o dziwo, polskiej biografii. Andrzej Krawczyk, który wypełnił tę lukę, ukazuje postać czechosłowackiego ministra spraw zagranicznych i późniejszego prezydenta w sposób przystępny, barwny, a zarazem wyważony. Nie pomija kwestii kontrowersyjnych, lecz unika jednostronnej, uproszczonej oceny. Dostrzega jego wady, ale zauważa też zasługi. Książka nie zawiedzie z pewnością tych, którzy pasjonują się historią Czech i Europy Środkowej.
Piotr Majewski, – prof. dr hab., Wydział Historii Uniwersytetu Warszawskiego, autor m.in. książki „Kiedy wybuchnie wojna? 1938 – Studium kryzysu” (2019)
Andrzej Krawczyk – specjalista w dziedzinie historii Europy Środkowej i Bałkanów XIX–XX wieku. Ambasador w Pradze, Bratysławie i Sarajewie, ekspert Komisji Spraw Zagranicznych Sejmu i minister w Kancelarii Prezydenta. Współtwórca pionu studiów i analiz Sejmu. Wykładowca UW, KUL, Uniwersytetu Karola w Pradze i obecnie Uniwersytetu Civitas w Warszawie. Autor dziewięciu książek, w tym nagrodzonych: biografii Jozefa Tiso i historii Bośni i Hercegowiny w XX wieku Czyja jest Bośnia, a także około 150 artykułów. Organizator wystaw polskiej książki na terenach byłego Związku Sowieckiego. Przed rokiem 1989 wspólnie z Bronisławem Komorowskim wydawał podziemne pismo „ABC” („Adriatyk, Bałtyk, Morze Czarne”).
Potomkowie mieszkańców sztetli Rzeczypospolitej stanowią dziś 70% wszystkich Żydów. Nie zostało po nich prawie nic. Ten niezwykły świat rozmywa się, ginie w mrokach niepamięci.
W sztetlu Biłgoraj toczy się życie.
Biedni Żydzi, którzy swoim dzieciom mogą zapewnić jedynie ziemniaki i od czasu do czasu śledzie, pochylają się nad księgami w modlitewnych izbach niczym intelektualni książęta.
Bogaci Żydzi, którzy prowadzą dochodowe biznesy, żyją niemalże jak magnaci.
Nimi wszystkimi próbuje zarządzać państwo w różnych odsłonach – Rzeczpospolita, Rosja, znowu Polska – chcąc na nich zarobić, a czasem skłócić z chłopskim sąsiadem.
Nad głowami jednych i drugich zbierają się czarne chmury…
Andrzej Krawczyk, historyk i dyplomata, wieloletni ambasador Rzeczpospolitej Polskiej, odtwarza świat żydowskiego miasteczka na przykładzie Biłgoraja – sztetla, który pokazał światu laureat literackiej nagrody Nobla Isaac Bashevis Singer.
Takiej Polski nie znacie. Warto to zmienić.
Kim był ksiądz Tiso, przywódca ruchu ludackiego – fanatykiem czy oportunistą?
Jak to możliwe, że katolicki duchowny został partyjnym aktywistą, a w końcu – prezydentem?
Jak godził chrześcijańskie wartości z fascynacją faszyzmem?
Czy deportując do Rzeszy tysiące słowackich Żydów, wiedział, że posyła ich do komór gazowych?
Choć został skazany za zbrodnie wojenne, słowaccy historycy spierają się o ocenę jego działalności. Spuścizna archiwalna po procesie Jozefa Tisy do dziś nie została opracowana.
Byłoby wielkim uproszczeniem (a także ułatwieniem), gdyby historyczne postacie były wyraźnie jednoznaczne – w stu procentach dobre albo złe. Tak na świecie nigdy nie bywa. Na tym polega dramatyzm historii. (…)
Niniejsza książka będzie smutną opowieścią o patriotyzmie, który zszedł w ciężkich czasach na manowce.
(fragmenty wstępu)
Biografia Tisy to doskonały przykład tego, jak bardzo korumpującą moralnie ideologią był XX-wieczny nacjonalizm. Narodowe państwo katolickie nie miało nic wspólnego z katolicyzmem; religia była tylko wygodną fasadą dla ideologii. Nawet piękno gór słowackich było jedynie surowcem dla propagandy. Od kultu swojskości i narodowej krzepy, od ideologii narodowej jedności do zbrodni droga była krótka – i naród, który nie miał w historii tradycji przemocy ani krwawych rzezi, przebył ją w ciągu kilku lat. Jak na ironię, patronował temu dobrotliwy ojciec narodu, subtelny intelektualista i wiejski proboszcz zarazem, profesor teologii, specjalista od moralności chrześcijańskiej – ksiądz prezydent.
(„Gazeta Wyborcza”)
Ten produkt jest zapowiedzią. Realizacja Twojego zamówienia ulegnie przez to wydłużeniu do czasu premiery tej pozycji. Czy chcesz dodać ten produkt do koszyka?
