Jest to odbiegający pod wieloma względami od typowych tego rodzaju publikacji tom pokonferencyjnych materiałów. Oto bowiem w dwudziestą rocznicę śmierci Profesora Łużnego zebrali się w murach pradawnego kolegium (Collegium Maius) jego uczniowie i przyjaciele, aby upamiętnić odejście Mistrza. To upamiętnienie, a na pewno jest to już ostatni moment, ma w tym tomie kilka wymiarów: ogólne wprowadzenie w życie i działalność, osadzenie w dawnej komunistycznej rzeczywistości, oparta na dokumentach poruszająca opowieść o życiu, inspiracje Łużniańskie w badaniach własnych uczestników konferencji, wreszcie badania własne wiążące się z szeroką tematyką łużniańską, wyrastające z niej.
(…) Redaktorzy bardzo umiejętnie go skomponowali i osiągnęli swój cel: zaproponowali czytelnikom żywy portret krakowsko-lubelskiego wielkiego Uczonego i Człowieka.
Z recenzji prof. dr. hab. Adama Bezwińskiego
Katalog Portrety profesorów Uniwersytetu Jagiellońskiego działających od 1800 do 1945 roku w zbiorach Muzeum Collegium Maius autorstwa dr Anny Jasińskiej jest pierwszym takim kompendium przedstawiającym wizerunki profesorów znajdujących się w dziale Malarstwa muzeum uniwersyteckiego. Książka jest wynikiem badań nad obrazami, których efektem było ustalenie atrybucji obrazów oraz ich proweniencji. Oprócz encyklopedycznej prezentacji portretowanych profesorów, wybitnych przedstawicieli polskiej nauki i kultury, otrzymujemy przegląd polskiego malarstwa portretowego z XIX wieku oraz I połowy XX wieku. Wśród artystów, autorów wizerunków, mamy plejadę najwybitniejszych malarzy, którzy weszli do polskiego panteonu sztuki. W katalogu prezentowane są dzieła m. in. Jana Matejki, Stanisława Wyspiańskiego, Jacka Malczewskiego, Józefa Mehoffera i Stanisława I. Witkiewicza. Większość tych portretów po raz pierwszy zostaje przedstawiona publiczności. Ze względu na fakt, że portrety te to głównie wizerunki krakowskich profesorów malowanych przez krakowskich (w większości) artystów, katalog staje się pozycją popularyzującą dzieje Uniwersytetu Jagiellońskiego i sztukę Krakowa.
Współczesne bezpieczeństwo jest przestrzenią rozciągającą się między dwiema płaszczyznami: wiedzą (informacją) i władzą (rządzeniem). Patrząc z tej perspektywy, otrzymujemy bogaty, różnorodny, choć niewolny od paradoksów i sprzeczności obraz zdarzeń i procesów angażujących rozlicznych aktorów, stosujących różne metody i narzędzia dla wzmocnienia swego bezpieczeństwa w obliczu niepewności współczesnego świata. Ten złożony, czasami chaotyczny obraz odzwierciedla treść, formy, procesy i struktury współczesnego
bezpieczeństwa narodowego i międzynarodowego w obliczu ekspansji infosfery i wykorzystania
informacji jako narzędzia konfrontacji i walki. Łatwość generowania informacji, niepewność źródeł wiedzy i skłonność do manipulowania nią stają się istotą współczesnego dylematu bezpieczeństwa, determinującego działania państw i ich społeczeństw.
Monografia doktora Ciszewskiego jest na tle nie tylko polskich prac poświęconych zasadzie neutralności światopoglądowej dziełem wyjątkowym: nie ogranicza się bowiem wyłącznie do analizy wybranych aspektów tej zasadym ale prezentuje ją niezwykle wszechstronnie, można rzec - kompetentnie i wyczerpująco, badając między innymi różne sposoby jej uzasadnienia w ramach różnych tradycji filozofii politycznej; i co najważniejsze: stanowi oryginalny wkład w debatę dotyczącą właściwego kształtu tej zasady.
- z recenzji prof. dr. hab. Wojciecha Załuskiego
Przedstawiamy Państwu pierwszy tom nowej serii wydawniczej Historia w mediach. Zebraliśmy w nim szesnaście artykułów zarówno uznanych badaczy, jak i młodych naukowców, w większości historyków,
ale także przedstawicieli innych nauk humanistycznych. Po raz pierwszy w jednym tomie udało się zgromadzić opracowania dotyczące filmowego wyobrażenia różnych epok historycznych –
nie tylko, jak dotąd, współczesności. Autorzy zajęli się filmami, także mniej znanymi i zapomnianymi, poruszającymi wybrane aspekty czasów starożytnych, średniowiecznych, nowożytnych (XVI/XVIII w.) i XX w. Mocno zostały wyeksponowane kinematografie słowiańskie (czechosłowacka, polska, rosyjska), w tym południowosłowiańskie (dawna Jugosławia, współczesna Chorwacja). Książka z pewnością stanie się przydatna dla historyków, kulturoznawców i filmoznawców. Mamy nadzieję, że okaże się inspiracją dla badaczy, a ewentualne polemiki z sądami lub interpretacjami autorów będą stanowić impuls do dalszego rozwoju nauk humanistycznych. Liczymy, że ze względu na przystępny język i atrakcyjną tematykę, zainteresuje nie tylko akademików, ale także szerokie grono czytelników spoza kręgów naukowych.
Małgorzata Ewa Kowalczyk
Jacek Szymala
Wydarzenia lat 1648-1658 na południowowschodnich kresach Rzeczypospolitej Obojga Narodów nazywano rozmaicie: powstaniem Bohdana Chmielnickiego, buntem kozackim, rewolucją, wojną domową, wojną
narodowowyzwoleńczą, wojną polsko-ukraińską. Końcowa cezura tytułu odnosi się głównie do podpisania aktu ugody (unii) hadziackiej i wskazuje jubileuszowy charakter monografii (w 2018 r. obchodzono 360.
rocznicę unii Rzeczypospolitej z Kozaczyzną, rok 2019 to jubileusz 450-lecia unii lubelskiej). Opracowaniem dziejów tych wydarzeń zajmowali się głównie historycy, zazwyczaj historycy nowożytności. Rozpatrywano je dotąd przede wszystkim z punktu widzenia historii politycznej, rzadziej społecznej i gospodarczej, w znacznie mniejszym stopniu z punktu widzenia szeroko rozumianej historii kultury i nigdy dotąd w ramach historii wizualnej.
Celem monografii jest przedstawienie skomplikowanej, konstruowanej przez wieki, wizji powstania kozackiego 1648-1658. Celem tej pracy jest także stworzenie modelu, zestawu narzędzi pomocnych w przyszłych
badaniach historyków, zwłaszcza historyków nowożytności, wychodzących poza tradycyjną historiografię.
(ze wstępu)
Monografia Jacka Szymali jest bardzo oryginalna. To opowieść o tym, w jaki sposób obrazowano w sztukach wizualnych powstanie Bohdana Chmielnickiego. Ale jednocześnie jest to historia polityczna i kulturowa pokazująca, jak bieżące wydarzenia sprawiały, że powstanie kozackie przedstawiano tak, a nie inaczej. Scharakteryzowanie sposobu obrazowania powstania Chmielnickiego jest też opisem, jak kształtowano
myślenie społeczne o tym wydarzeniu. Zaś zrozumienie tego pozwala z kolei lepiej rozeznać się we współczesności, w myśleniu przeciętnego człowieka o wydarzeniach z XVII w.
Prof. dr hab. Dorota Skotarczak, UAM
Piśmiennictwo dotyczące historii wizualnej nie jest rozbudowane, aczkolwiek współcześnie, wobec wyzwań rewolucji technicznej, problematyka przekazu jest niezwykle istotna. W tym sensie rozprawa Jacka Szymali wpisuje się w nurt modernizowania nauki historycznej (…). Bardzo interesującym, a jednocześnie mającym wymiar praktyczny fragmentem monografii jest rozdział 4, będący przewodnikiem historyczno-wizualnym po miejscach pamięci o powstaniu Bohdana Chmielnickiego. (…) W ten sposób możemy dotrzeć do szerszej
publiczności, co przy obecnym spadku zainteresowania historią jest wartością.
Prof. dr hab. Tadeusz Srogosz, UJD
Książka będzie stanowić lekturę obowiązkową dla przyszłych badaczy tematu. Autor znakomicie orientuje się w piśmiennictwie polskim, ukraińskim i rosyjskim. Studia wizualne oparł na intensywnych badaniach terenowych i kwerendach. Cenną częścią tekstu są katalogi zabytków. Do książki Jacek Szymala dołączył duży zbiór własnych fotografii z ilustracjami wielu omawianych budowli i artefaktów, a nawet widokiem muzealnych ekspozycji. Wielojęzyczna bibliografia prezentuje kompetentnie aktualny stan badań nad powstaniem kozackim. (…) książka stanowi w pełni dojrzałe dzieło naukowe, zachowując zarazem nowatorski charakter.
Prof. dr hab. Mirosław Kocur, Uwr
Obaj Autorzy – archeolog i historyk sztuki – od wielu lat prowadzą badania terenowe i studia źródłowe nad krakowską(a także kazimierską) zabudową, co dokumentują ich liczne opracowania. Od lat badają też rolę piwowarstwa w życiu gospodarczym miasta. (...) [Praca] zawiera cenne podsumowanie dotychczasowego stanu badań nad lokacyjnymi układami przestrzennymi obu miast oraz ich późniejszymi adaptacjami, przekształceniami, częściowymi destrukcjami (co dotyczy zwłaszcza Kazimierza po roku 1655). Ta bardzo obszerna charakterystyka jest niezbędnym tłem wszelkich zjawisk społecznych i gospodarczych zachodzących w obu miastach, a więc także piwowarstwa. Browary, słodownie, karczmy były wszak, jak udowadniają Autorzy, wpisane w programy wielu śródmiejskich mieszczańskich siedzib.
Istotnym aspektem encyklopedycznych haseł jest objaśnianie zmieniającej się, różnorodnej terminologii. (...) Niektóre hasła mają szczególne znaczenie. Bardzo obszernie ujęto hasła „browar”i „słodownia”, charakteryzując – w oparciu o konkretne przykłady – zarówno architekturę budynków, jak ich programy, związane z cyklem produkowania oraz magazynowaniem piwa i słodu. (...) Interesująco przedstawia się hasło „karczma”, w zabudowie miejskiej pojmowana jako „pomieszczenia przeznaczone do szynkowania piwa i innych napitków (… ) wydzielone w budynku frontowym”; liczne cytaty zaczerpnięte z nowożytnych akt miejskich – to szczegółowe opisy wnętrz, ich urządzenia i funkcjonowania. Szereg haseł dotyczy systemów zaopatrywania w wodę. (...) Hasło „młyny” to wartościowa próba uporządkowania stanu badań (i niejednokrotnie rozbieżnych interpretacji), poruszenie bardzo trudnego problemu wobec – z jednej strony – istnienia różnych nazw odnoszących się do tego samego obiektu, z drugiej – tej samej nazwy, mogącej, jak się wydaje, określać różne obiekty.
Nowym, wprowadzonym przez Autorów terminem, jest „przedsiębiorstwo piwowarsko-karczmarskie”, prowadzące „działalność o złożonym zakresie, ściśle związaną z posesją miejską i jej zabudową”, łącznie z budynkiem frontowym.
Z recenzji prof. dr. hab. Bogusława Krasnowolskiego
Powstał wszechstronny portret aktorki, uwzględniający nie tylko jej role teatralne i filmowe, ale także występy kabaretowe, współpracę z radiem, telewizją... Powstał także ciekawy portret kobiety (wraz ze wszystkimi jej słabościami), która zaznała niedostatku, poznała smak ogromnej popularności, ale największe role teatralne stworzyła u schyłku życia, zupełnie zapomniana przez kino, które ją wykreowało. (...) Praca jest świetnie napisana, perfekcyjnie opracowana od strony bibliograficznej, określiłabym ją mianem wręcz wzorcowej monografii aktorskiej. (...) Powstał więc ostatecznie pasjonujący portret aktorki teatralnej, filmowej portret człowieka o niebanalnym i trudnym życiorysie prof. dr hab. Małgorzata Hendrykowska.Dobrze się stało, że Roman Włodek napisał książkę poświęconą Jadwidze Andrzejewskiej. Aktorkę tę ciepło wspominają widzowie starszej generacji, natomiast nie zna jej młode pokolenie, zupełnie oderwane od kontaktów z przedwojennym kinem polskim. Książka Jadwiga Andrzejewska na scenie i ekranie wypełnia lukę w wiedzy o polskim teatrze i kinie, a dla młodych teatrologów i filmoznawców jest wzorem badawczej rzetelności, umiejętności docierania do trudno dostępnych źródeł zawierających istotne informacje, dogłębnej znajomości epoki oraz last but not least elegancji i taktu w sposobie prezentowania niebanalnej biografii aktorki prof. dr hab. Grażyna Stachówna.
Patrząc na całokształt historii występów polskiej męskiej drużyny na siatkarskich imprezach najwyższej rangi w latach 1949-2018, można stwierdzić, że na arenie międzynarodowej wiodło jej się ze zmiennym szczęściem. Głównie były to jednak długo trwające okresy nieudanych zawodów bądź absencji, dlatego też polska reprezentacja stopniowo budowała swoje obecne uznanie i pozycję wśród najlepszych drużyn na świecie, notując regularne uczestnictwo na turniejach liczących się do oficjalnej klasyfikacji FIVB. Nasza reprezentacja odnosiła również znaczące osiągnięcia, które odbiły się szerokim echem i są przypominane przy okazji następnych imprez. Kadrę prowadziło aż 26 szkoleniowców, z których sześciu ostatnich pochodziło z zagranicy. Na najważniejszych turniejach międzynarodowych Polskę reprezentowało w sumie 199 zawodników. Niektórzy z nich stanowili trzon zespołu przez długie lata, wyróżniając się prezentowanymi przez siebie umiejętnościami. Dzięki temu byli zaliczani w poczet siatkarzy klasy światowej. W XXI wieku coraz bardziej zaczęto doceniać zarówno polskich reprezentantów oraz kibiców, jak i nasz kraj, któremu przyznawano organizację najważniejszych zawodów w piłce siatkowej.
Armenia to jeden z najdawniejszych krajów świata. Według Księgi Rodzaju (8,4) arka Noego osiadła „na górach Ararat”, po czym świat odrodził się do nowego życia. Góry te nazywane przez Ormian Masis od wieków sytuowano w Armenii. Chrześcijaństwo szerzyło się tam już we wczesnej starożytności. Na początku IV wieku Królestwo Armenii, pierwsze w świecie, wprowadziło je jako religię państwową. W V wieku Kościół Armenii wkroczył na drogę, która doprowadziła go do zerwania z głównym nurtem chrześcijaństwa w cesarstwie rzymskim, a w ostateczności do całkowitej niezależności doktrynalnej i jurysdykcyjnej.
Kościół ormiański zalicza się zazwyczaj do grupy Kościołów monofizyckich, które odrzuciły dekrety IV soboru ekumenicznego w Chalcedonie (451), na którym wypracowano doktrynę o dwóch naturach (łac. natura, grec. φύσις/physis/fyzis) – boskiej i ludzkiej – w jednej osobie (łac. persona, grec. ὑπόστασις/hypostasis) Chrystusa. Ci, którzy odrzucili „duofizytyzm” (diofizytyzm), poszli drogą monofizytyzmu. Tak postąpiły Kościoły – egipski, zwany koptyjskim (podobnie związany z nim Kościół etiopski), zachodniosyryjski, zwany jakobickim, i ormiański5. Trzeba jednak pamiętać, że w przypadku Ormian nie dokonało się to od razu i wszędzie. Biskupi z Armenii, będącej pod panowaniem cesarstwa rzymskiego, wzięli udział w soborze chalcedońskim i zaakceptowali ogłoszony tam dogmat. Kościół Armenii perskiej przez długi czas także rozważał możliwość zaakceptowania soboru chalcedońskiego. Zwolenników tej opcji nie brakowało wśród hierarchów i książąt Armenii. Ormianie „chalcedończycy” mieszkali nie tylko we wschodnich prowincjach cesarstwa, na terenie historycznej Armenii, w samej Persarmenii, ale także na terenie Italii. Spopularyzowali tam kult świętych związanych z nawróceniem tego kraju na chrześcijaństwo (Grzegorza Oświeciciela, Hripsime, Gajane). Dzięki nim ich imiona trafiły do rzymskich martyrologiów i greckich synaksarionów, stając się dziedzictwem całego chrześcijaństwa. Ormianie „chalcedończycy” odgrywali ważną rolę polityczną do upadku potęgi cesarstwa bizantyńskiego w drugiej połowie XI i w XII wieku. Ich wspólnoty przetrwały jednak aż do XX wieku. Dzięki nim przez wieki trwała jedność wiary z „ortodoksyjnym” Kościołem powszechnym. W Armenii, odciętej od cesarstwa bizantyńskiego granicą z Persją, opcja antychalcedońska odniosła ostateczne zwycięstwo na początku VIII wieku. Odtąd Kościół ormiański uważany był za jeden z Kościołów monofizyckich.
Mattavilāsa, czyli Uroki upojenia, jak przetłumaczyły tytuł farsy autorki przekładu, jest jednoaktową sztuką, której niewielki fragment został dotychczas przełożony na język polski przez prof. dr hab. Bożenę Śliwczyńską (Mahendrawikrama Warma, Pijackie swawole (Mattawilasa-prahasana), [w:] Światło Słowem zwane. Wypisy z literatury staroindyjskiej, red. M. Mejor, Warszawa 2007). Udostępnienie zatem polskiemu czytelnikowi tekstu tej niewątpliwie ciekawej sztuki, która ma „liczne walory, takie jak
naturalizm opisu, zwięzły i miejscami dosadny język, angażowanie w roli protagonistów postaci z marginesu, zdystansowany stosunek do religii” – co podkreśla w swym artykule Ariadna Matyszkiewicz – jest rzeczą godną wielkiej pochwały, bo w ten sposób o nowe dzieło wzbogacony zostaje zasób polskich przekładów literatury indyjskiej, zasób wciąż jeszcze dość skromny, biorąc pod uwagę ogrom i różnorodność tej literatury.
Autor Mattawilasa-prahasany to wybitny władca wywodzący się z południowoindyjskiej dynastii Pallawów, Mahendrawikrama Warma (VI-VII w.), człowiek wielu talentów, malarz, prawdopodobnie też muzyk, a także krzewiciel tolerancji wyznaniowej, który będąc sam siwaitą – jak podkreśla A.K. Warder – potrafił okazać dystans i poczucie humoru w tak delikatnej materii, jaką jest religia. (...) Jego utwór jest najstarszą zachowaną komedią klasycznego teatru indyjskiego, która powstała w sanskrycie i prakrytach. Udostępnienie jej polskiemu czytelnikowi zasługuje więc na wielką pochwałę. Tym większą, że język przekładu jest żywy, skrzący się dowcipem, dobrze oddaje treść oryginału.
Druga część tomu zawiera trzy wartościowe artykuły autorstwa Marty Karcz,
Ariadny Matyszkiewicz, Agnieszki Wójcik, ciekawe i ważne dla poznania dziejów gatunku zwanego prahasana, którego przykładem jest przetłumaczony – m.in. przez autorki – dramat. Są one również ważne dla poznania dziejów południowoindyjskiego miasta Kańćipuram (Kāñcipuram lub Kańći [Kāñci]), ówczesnej stolicy dynastii Pallawów, do której należał autor sztuki – Mahendrawarman – to w tym mieście rozgrywa się akcja jego utworu.
Z recenzji dr Marioli Pigoniowej
Coustautin Noica (1909-1987) nalży, obok Eliadego, Ciorana czy Ionesco, do znakomitego pokolenia rumuńskich myślicieli i pisarzy urodzonych około roku 1910. Noica pozostał w Rumunii po drugiej wojnie światowej i większość jego dorobku powstała w czasach panowania w tym kraju komunistycznej dyktatury, przez którą był prześladowany. Ostatnie lata życia filozof spędził w niewielkiej miejscowości Pltini? niedaleko Sibiu, gdzie wraz z kilkoma uczniami, późniejszymi wybitnymi intelektualistami, takimi jak Gabriel Liiceanu, Andrei Ple?u, Victor Stoicha, Sorin Vieru i Thomas Kleininger, stworzył nieformalną szkołę filozoficzną, która była alternatywą dla oficjalnej marksistowskiej ideologii.Początkowo zainteresowania filozoficzne Noiki kształtowały się pod wpływem kantyzmu, ale największy wpływ wywarła na niego filozofia Hegla, zwłaszcza Fenomenologia ducha, którą oryginalnie interpretował i której pewne wątki rozwijał we własnych koncepcjach. W późniejszym okresie twórczości rumuńskiego filozofa można też zauważyć wątki bliskie myśli hermeneutycznej , zwłaszcza Heideggerowskiej. Istotne miejsce w koncepcjach Noiki zajmuje refleksja nad językiem rumuńskim i wpisaną w niego wizją bytu oraz kulturą rumuńską. Największym dziełem myśliciela jest wydany w 1981 obszerny traktat Devenirea ntru fiin, który jest wykładem jego ontologii opartej na pojęciu stawania się ku bytowi.W języku polskim dostępna jest jedna książka Noiki, wydane w roku 1997 Sześć chorób ducha współczesnego. Niniejsza raca pierwsza w Polsce poświęcona reńskiemu filozofowi zawiera teksty polskich, rumuńskich i francuskich badaczy myśli Noiki, poświęcone najważniejszym aspektom jego filozofii.
Książka Marty Polaczek-Bigaj Robotnicza Spółdzielnia Wydawnicza „Prasa – Książka –Ruch”, studium wybranych problemów jest kontynuacją poprzedniej monografii Autorki, poświęconej historii RSW od momentu jej powstania do likwidacji. Autorka podjęła w niej trzy wybrane wątki z bogatej i ciągle jeszcze nieopisanej w pełni historii RSW i poddała je szczegółowej analizie. Pierwszym z nich jest historia tygodnika „Polityka”, jego rola w systemie prasowym PRL i źródła sukcesu po likwidacji RSW. Drugi wątek dotyczy działalności działu poligrafii RSW, jego rozwoju i problemów. Trzeci poświęcony został rywalizacji krakowskich dzienników: partyjnej „Gazety Krakowskiej” i nieobciążonego peerelowską przeszłością „Czasu Krakowskiego”, z której zwycięsko wyszła ta pierwsza.
Wielką zaletą tej publikacji, podobnie zresztą jak i poprzedniej poświęconej RSW, jest wykorzystanie w niej, oprócz dokumentów i literatury przedmiotu, także autorskich wywiadów z osobami pracującymi w RSW i udostępnionych przez nie Autorce przechowywanych w prywatnych archiwach materiałów.
Prof. nadzw. dr hab. Katarzyna Pokorna-Ignatowicz
Oddajemy do rąk polskiego czytelnika niewielkie dziełko powstałe w połowie XIX wieku jako efekt wspólnej pracy Polaka, dyplomaty w służbie carskiej Rosji Augusta Kościeszy-Żaby i kurdyjskiego uczonego i duchownego Meli Mahmuda Bajazidiego. Niniejsza praca, stanowiąca zbiór informacji o kurdyjskiej społeczności, języku i kulturze oraz wybór czterdziestu opowieści, ukazała się w języku francuskim w 1860 roku w Sankt-Peresburgu, opatrzona krótkim wstępem niemieckiego filologa Petera Lercha1. Od tego czasu, na wiele lat stała się jednym z kanonów wiedzy na temat Kurdów i ich języka
Lelewel jako pierwszy znacznie rozszerzył pole badań historycznych zarówno pod względem geograficznym, jak i czasowym obejmując nimi między innymi starożytne Indie. Był to wynik dogłębnego przekonania historyka, iż dziejów Polski czy Europy nie należy badać bez znajomości dziejów powszechnych i bez odwoływania się do nich, zaś stosowanie metody porównawczej pozwala wyodrębnić z jednej strony ogólne prawidłowości procesów historycznych i społecznych, z drugiej ich lokalną specyfikę. Podkreślał także znaczenie, jakie dla zrozumienia historii narodu czy kraju ma poznanie dziejów jego kultury: przyczepiane czasem do historii pragmatycznej o kulturze wiadomości, powinny być historii istotą, () trzeba poznać zdolności i działalność ludzką, wyjaśnić wszystkie sprężyny, żeby dzieje jak należy wyłożyć. Dzieje starożytne Indii obrazują w pełni prezentowane przez badacza poglądy zarówno na temat metody, jak i zakresu badań historycznych.
Powstał wszechstronny portret aktorki, uwzględniający nie tylko jej role teatralne i filmowe, ale także występy kabaretowe, współpracę z radiem, telewizją… Powstał także ciekawy portret kobiety (wraz ze wszystkimi jej słabościami), która zaznała niedostatku, poznała smak ogromnej popularności, ale największe role teatralne stworzyła u schyłku życia, zupełnie zapomniana przez kino, które ją wykreowało. […] Praca jest świetnie napisana, perfekcyjnie opracowana od strony bibliograficznej, określiłabym ją mianem wręcz wzorcowej monografii aktorskiej. […] Powstał więc ostatecznie pasjonujący portret aktorki teatralnej, filmowej – portret człowieka o niebanalnym i trudnym życiorysie.
prof. dr hab. Małgorzata Hendrykowska
W niniejszej książce zajmuję się zatem przede wszystkim tym, jak należy rozumieć performatywny punkt widzenia na kulturę i samo pojęcie „performatywności”, a następnie wykorzystać je z pożytkiem w badaniach form artystycznych i kulturowych. Dlatego w pierwszej części omawiam pokrótce historię teorii performatywnych oraz przedstawienia. Następnie, odwołując się do definicji przedstawienia, opisuję podstawowe wymiary performatywności istotne dla badań nad formami artystycznymi i kulturowymi. Właściwości te objaśniam dokładnie w części drugiej, żeby na tej podstawie zarysować performatyczną perspektywę oglądu zjawisk i procesów kulturowych. Z tego punktu widzenia w części trzeciej analizuję zjawiska kulturowe, których nie sposób pojmować ani jako akty mowy, ani jako przedstawienia.
Przekonanie o wielotrybowości komunikacji oznacza przyjęcie postawy metodologicznej otwartej na fakt, że dokonywany nieustannie przez człowieka proces nadawania znaczeń wykorzystuje różne systemy tryby semiotyczne. Komunikacja nie ogranicza się bowiem do wymiany komunikatów językowych, a zdolności komunikacyjne człowieka należy rozważać jako całość nieredukowalną do zachowania słownego. Takie podejście, określane niekiedy mianem multimodalnego, nie faworyzuje żadnego z systemów semiotycznych, choć może wysuwać jeden z nich na pierwszy plan.Mimo iż określenie multimodalność czasem budzi zastrzeżenia terminologiczne, uznajemy je za najbardziej odpowiadające podejściu metodologicznemu reprezentowanemu w tym tomie. Zbliżone znaczeniowo, a często konkurencyjne terminy: polisemiotyczność, polisensoryczność, multimedialność, wielokanałowość profilują specyficzne ujęcia tego problemu. Oczywiście w wielu sytuacjach dają się zastosować wymiennie względem terminu multimodalność, jednakże z naszego punktu widzenia są wobec niego hiponimiczne, dlatego konsekwentnie będziemy mówić o zjawisku multimodalności ludzkiej komunikacji.
Kto chce śledzić rozwój języka, winien skupić uwagę na jego słownictwie, ponieważ to w jego obrębie uwidaczniają się najwyraźniej wszelkie modyfikacje i zmiany. Dlatego też wciąż staje się ono przedmiotem zainteresowań kolejnych pokoleń językoznawców. Do ich grona dołączyła za pośrednictwem przygotowanej (…) książki dr Małgorzata Pachowicz. Skupia się ona na odmianie polszczyzny określanej mianem języka młodzieżowego, (…) przynosi wnikliwy opis słownictwa młodzieżowego zaczerpniętego z dawniejszych i nowszych źródeł. W sposobie potraktowania materiału językowego połączyła Autorka podejście diachroniczne z synchronicznym (…). Książka to wartościowe dzieło naukowe. Odznacza się (…) zaletami poznawczymi i poprawnością metodologiczną. Odzwierciedliła się w nim właściwa Autorce jako badaczce rzetelność, wnikliwość, akrybia. (…) może (…) stanowić źródło materiału językowego dla przyszłych badaczy słownictwa młodzieżowego (…).
Z recenzji prof. dr hab. Jadwigi Kowalikowej
Książka powstała na podstawie badań terenowych Anny Cieślewskiej przeprowadzonych w latach 2014-2015 w Dolinie Fergańskiej w Tadżykistanie i Kirgistanie.
W książce autorka zajmuje się społeczną rolą liderek religijnych w kontekście zmieniających się realiów społecznych i politycznych w nowej post-radzieckiej rzeczywistości.
Ten produkt jest zapowiedzią. Realizacja Twojego zamówienia ulegnie przez to wydłużeniu do czasu premiery tej pozycji. Czy chcesz dodać ten produkt do koszyka?
