Antologia dramatu węgierskiego w wyborze Patrycji Paszt w przekładach Jolanty Jarmołowicz i Daniela Warmuza to wybór dziesięciu nowych sztuk najwybitniejszych pisarzy węgierskich penetrujących obszar przemian, jaki ma miejsce w węgierskim teatrze od 1989 roku do dzisiaj, rozlicza tematy tabu, rozczarowania kapitalizmem, zjawiska uboczne kapitalizmu, takie jak samotność, poczucie alienacji czy brak poczucia wspólnoty.
W książce znaleźć można następujące sztuki: György Spiró: Zaciemnienie (Elsötétítés) István Tasnádi: Wróg publiczny (Közellenség) János Háy: Jest ciężko (Nehéz) Csaba Székely: Bańskie kwiaty (Bányavirág) Béla Pintér: Ohyda (Szutyok) András Visky: Zabiłam moją matkę (Megöltem az anyámat) Csaba Mikó: Cień ojca (Apátlanok) Zoltán Egressy: Zwyczajna środa (Szimpla szerda) Kornél Mundruczó i Kata Wéber: Nietoperz (Denevér) Borbála Szabó: Lekarz na telefon (Telefondoktor)
Mocne słowa i poważne tematy uformowały tę antologię. Składa się na nią seria porażek i tragedii bez pomijania ciemnej strony egzystencji, a dodatkowo wzbogaca ją bezlitosny, brawurowy czarny humor i nowatorska siła stylistyczna.
Pod patronatem STL ukazał się dramat Lekarki Rolfa Hochhutha, jednego z najlepszych pisarzy niemieckich XX wieku, po raz pierwszy wydany po polsku w przekładzie Macieja Ganczara, opatrzony wstępem tłumacza.Hochhuth, niczym Thomas Bernhard, ukazuje odrażający świat, wykorzystując przy tym realizm naturalistyczny, efekt obcości Brechta oraz elementy groteski. Wchodzi w buty oskarżyciela nie tyle świata lekarskiego, co przede wszystkim stosunków społecznych i politycznych, panujących nie tylko w Niemczech.Twórczość Hochhutha jest postrzegana jako kontrowersyjna tematy poruszane przez autora i sposób ich ujęcia najczęściej stają się przyczyną licznych skandali i wywołują gromy sypiące się na pisarza praktycznie ze wszystkich stron: poczynając od katolików, poprzez polityków wszystkich opcji (od prawicy, przez zielonych i ekologów, po lewicę, do której jednak pisarzowi jest najbliżej), władze zarówno jego kraju, jak i państw Europy czy wręcz świata, byłych nazistów i ich współczesnych obrońców, a skończywszy na konkretnych grupach zawodowych, jak chociażby lekarzach czy ludziach biznesu.
Pięć dramatów najpopularniejszych w Europie irlandzkich autorów (Mark Doherty, Owen McCafferty, Conor McPherson, Mark O`Rowe, Enda Walsh), znanych również w Polsce z wystawień w wielu teatrach.
Publikacja zawiera teksty autorstwa uznanych polskich dramatopisarzy, tworzących wyłącznie w obecnym stuleciu:
(Nie)ludzkie dzienniki Szymona Bogacza
Wieczny kwiecień Jarosława Jakubowskiego
Caryca Katarzyna Jolanty Janiczak
W brzuchu Wilka Roberta Jarosza
0 Szczepana Orłowskiego
Morrison Śmiercisyn Artura Pałygi
Przylgnięcie Piotra Rowickiego
Zawarte w tej książce sztuki, poza (Nie)ludzkimi dziennikami, miały już swoje premiery teatralne, zaistniały w opinii krytyków i ludzi teatru, ale nie dotarły do czytelników (za wyjątkiem sztuki W brzuchu wilka, opublikowanej wcześniej w "Nowych Sztukach dla Dzieci i Młodzieży"). Wybrane teksty mają w sobie równie silny walor literacki, co (potwierdzony) potencjał teatralny i performatywny
Antologia to jednak przede wszystkim próba uchwycenia nerwu polskiej rzeczywistości dramatopisarskiej anno Domini 2015. Pobrzmiewa w niej wiele zjawisk, nowych bądź powracających, ale w innej od dotychczasowych formule. Starają się je opisać w swoich esejach teatrolodzy i dramatolodzy reprezentujący odmienne szkoły i podejścia badawcze. Są to Wojciech Baluch, Agata Dąbek, Łukasz Drewniak, Jagoda Hernik Spalińska, Joanna Jopek, Andrzej Lis i Kamila Paprocka, którzy przeprowadzili analizy publikowanych sztuk, pokazując je na tle całokształtu twórczości dramatopisarzy. Punktem wyjścia dla eseistów było pytanie „Czy polski teatr wciąż domaga się opowieści?" oraz potrzeba przyjrzenia się strategiom konstruowania narracji w polskim dramacie współczesnym.
Ikony, pseudoherosi i zwykli śmiertelnicy wypełniają lukę wydawniczą, jaką jest brak książkowego wydania najchętniej wystawianych polskich autorów XXI wieku. Tym bardziej że polscy dramatopisarze na nowo nakłuwają społeczną tkankę, inaczej niż robili to ich poprzednicy.
Dwutomowa antologia Dramatów wybranych, po raz pierwszy wydanych w Polsce, zawiera łącznie 22 sztuki, a wśród nich kultowy Korowód oraz nowe przekłady jednego z najwybitniejszych i najbardziej kontrowersyjnych pisarzy przełomu XIX i XX wieku. Nie tylko zgłębiał naturę afektów miłosnych i samobójstw, ale był też wnikliwym obserwatorem natury ludzkiej w szerszym kontekście (artysty, polityka, ofiary, oprawcy) i stawiał ważne diagnozy społeczne, piętnując mieszczańską hipokryzję i uprzedzenia rasowe.
Arthur Schnitzler – austriacki prozaik, dramaturg i lekarz, który żył w Wiedniu w latach 1862–1931, jest uważany za jednego z najważniejszych przedstawicieli wiedeńskiego modernizmu. Prapremiera jego Korowodu w reżyserii Maxa Reinharda w 1921 wywołała skandal obyczajowy: szturmowano teatr, a setki demonstrantów wdarły się na widownię, demolując jego wnętrze. Przyszedł czas, by niewygodny skandalista na nowo wstrząsnął obyczajowością i posadami teatralnych scen!
Zbiór dramatów, który trzymają państwo przed sobą, daje pojęcie o możliwościach pisarskich Jurka. Są tu zarówno teksty eksperymentalne, poszukujące nowego języka teatralnego, jak i sztuki gatunkowe.
Jurek jest nieodrodnym dzieckiem epoki transformacji, czasu łatwych karier, drapieżnego biznesu, odkrywania swobody obyczajowej. Na początku dekady, jak wielu innych, ruszył z prowincji na podbój stolicy. Powód był prozaiczny: zbankrutowała fabryka silników samolotowych, w której pracował jako referent. W Warszawie zaczął pisać pierwsze scenariusze i sztuki teatralne.
Ze wstępu Romana Pawłowskiego
Zastanawiano się, co będzie dalej ze światem i czy na wszelki wypadek nie lepiej opuścić ten zakątek Europy. Mój mąż mieszał łyżeczką cukier w filiżance herbaty i zadawał sobie to samo pytanie. (...) W milczeniu, z uwagą oglądał drzewiaste paprocie i ptaka kiwi. Piękne, ale nieco dziwaczne i za daleko.
Ten fragment opowiadania Magdaleny Tulli [ze zbioru Włoskie szpilki] świetnie oddaje poziom wiedzy przeciętnego polskiego inteligenta na temat Nowej Zelandii. Bo mało kto wie o wielkich papugach kakapo, podobnie jak kiwi nieumiejących latać, które dają się strząsać z drzew jak gruszki, a wymarły ptak moa (swego czasu największy na świecie) dopiero zdobywa popularność jako symbol wchodzącej na polski rynek sieci fastfoodów. Ktoś możesłyszał sopran maoryskiej gwiazdy Kiri te Kanawa, a jeszcze innemu przypomni się, że Czomolungmę zdobył po raz pierwszy nie kto inny, tylko Nowozelandczyk, sir Edmund Hillary. W kręgach literackich znana jest znakomita nowelistka Katherine Mansfield, a za sprawą filmu Jane Campion Anioł przy moim stole autobiograficzna trylogia powieściowa Janet Frame. (...)
Po raz pierwszy w Polsce dwutomowa antologia sztuk Ödöna von Horvátha, jednego z najwybitniejszych w dziejach autorów, którego sztuki stały się odkryciem dla zrewoltowanego pokolenia '68 oraz podwaliną ponowoczesnej tożsamości.
Tom 1
Dramaty:
Pod pięknym widokiem, 1926/27 (tłum. M. Ganczar)
Włoski wieczór, 1931 (tłum. J. Kaduczak)
Opowieści Lasku Wiedeńskiego, 1931 (tłum. K. Bikont)
Kazimierz i Karolina, 1932 (tłum. J. St. Buras)
Wiara nadzieja miłość, 1933 (tłum. J. St. Buras)
Nieznajoma z Sekwany, 1933 (tłum. J. St. Buras)
Głową w mur, 1934 (tłum. M. Ganczar)
Po raz pierwszy w Polsce dwutomowa antologia sztuk Ödöna von Horvátha, jednego z najwybitniejszych w dziejach autorów, którego sztuki stały się odkryciem dla zrewoltowanego pokolenia '68 oraz podwaliną ponowoczesnej tożsamości.
Tom 2
Tu i Tam, 1934 (tłum. M. Mikina i M. Wąsik)
Rozwód Figara, 1936 (tłum. J. St. Buras)
Don Juan wraca z wojny, 1936 (tłum. M. Muskała)
Sąd ostateczny, 1935/36 (tłum. R. Brandstaetter)
Wieś bez mężczyzn, 1937 (tłum. M. Ganczar)
Do nieba, 1937 (tłum. M. Lubyk)
Pompeje. Komedia o trzęsieniu ziemi w sześciu obrazach, 1937 (tłum. J. Kaduczak)
Autor portretuje społeczeństwo przeżywające szybkie zmiany cywilizacyjne. Jego bohaterowie podejmują karkołomne próby łączenia hinduskiej tradycji z nowoczesnością. Akcja toczy się we współczesnych Indiach i koncentruje wokół ślubu młodej dziewczyny. Bohaterowie pozostają wierni tradycyjnym zasadom, uznają podział na kasty i aranżowanie małżeństw przez rodziców, a astrologia pomaga im w podejmowaniu decyzji. Jednocześnie są jednak członkami nowoczesnego, zglobalizowanego świata. Główna bohatera, zanim spotka się z narzeczonym, kontaktuje się z nim przez Internet, jej brat zaś pracuje w wytwórni filmowej produkującej bollywoodzkie seriale. Rzeczywistość wypełniają – bardzo istotne w sztuce – gadżety: komputery i telefony komórkowe.
Literatura austriacka jest bodaj najbardziej ceniona przez polski teatr i ma wierną publiczność. Świadczą o tym głośne inscenizacje Krystiana Lupy - Lunatyków, Kalkwerku czy ostatnio Wymazywania oraz realizacji innych reżyserów czołówki "kalaczy gniazda" - Thomas Bernhard, Elfriede Jelinek i Peter Turrini, którego najnowsza komedia Sylwester prowokuje pytaniem, co może dziać się w austriackiej piwnicy.
W niniejszej Antologii publikowane są po raz pierwszy w polskim języku sztuki znanych autorów jak: Werner Schwab, Robert Woelfl, Elisabeth Vera Rathenböck, Franzobel, Silke Hassler, Catherine Aigner. Już ich tytuły: Głodne dziecko, Totalnie szczęśliwi, Sercu pracę, dłoniom miłość, Zamknięty świat, Księżniczka Eisenherz czy Wysoki Schwab: Żywe jest nieżywym i muzyką zdradzają różnorodność tematyki psychologicznej, społeczno-politycznej, której wspólnym mianownikiem jest inteligentna ironia i austriacki "śmiech przez łzy".
"Dlaczego istnieje 'coś', co nie jest ani podmiotem, ani przedmiotem, co jednak nieustannie powraca, wzburza, odpycha, fascynuje? (...) historia i społeczeństwo narzucają nam to. W obrzydzeniu. Czy zatem rytuały, religie, sztuka nie robią nic innego, tylko zaklinają wstręt?
(Julia Kristeva, Potęga obrzydzenia. Esej o wstręcie).
Ten produkt jest zapowiedzią. Realizacja Twojego zamówienia ulegnie przez to wydłużeniu do czasu premiery tej pozycji. Czy chcesz dodać ten produkt do koszyka?
