Przekazywaną do rąk polskiego czytelnika powieść Wasyla Słapczuka Tom & Tom należałoby nazwać wielkim metatekstem. O wielkości nie decyduje w tym przypadku objętość książki, tylko finezyjna, wielopłaszczyznowa gra z literaturą i w literaturę. Słapczuk uczynił swoją bohaterką wielką literaturę, pozwalając jej wyrazić siebie na nowo – poprzez ucieleśnienie w postaci tytułowego bohatera Toma. W oryginale nosi on imię Roman, zaś słowo to w języku ukraińskim oznacza po prostu „powieść”. Jest to zatem powieść o literaturze, potężna kantata miłosna wobec słowa i tajemnicy procesu twórczego. Symbolika domu-fortecy przedstawiona w pierwszej części powieści zostanie wzmocniona i zwielokrotniona w późniejszych fragmentach. Jest niezwykle ważna dla zrozumienia całości powieści jako mikrokosmosu narratora i jego bohaterów. Dom bywa labiryntem oraz dobrowolnym więzieniem twórcy stawiającego na produktywność, bywa miejscem leczenia ran w kraju ogarniętym wojną.O autorzeWasyl Słapczuk (ur. 1961 r.) – poeta, prozaik, krytyk literacki, literaturoznawca, tłumacz z Wołynia. Ciężko ranny podczas służby wojskowej w Afganistanie. Autor kilkunastu tomików poetyckich, kilku tomów powieści i opowiadań, z których w Polsce ukazały się drukiem wybór wierszy Wieczorne słońce (2019) oraz powieści Kobieta ze śniegu (2012), Księga zapomnienia (2014), nominowana do półfinału Literackiej Nagrody Europy Środkowej „Angelus”, oraz Ten sam kurz drogi (2021). Autor zbiorów artykułów krytycznoliterackich, esejów i książek dla dzieci. Laureat licznych nagród literackich, w tym Narodowej Nagrody im. Tarasa Szewczenki. Uhonorowany odznaką „Zasłużony dla Kultury Polskiej”.
Wydarzenia tej baśniowej opowieści rozgrywają się w miasteczku Borodzianka pod Kijowem w pierwszych tygodniach pełnowymiarowej inwazji Rosji na Ukrainę. Historia splata losy babci Lizy, jej wnuczki Soni oraz niezwykłych domowych towarzyszy – Szafki, Kogutka i Kotka, którzy stają się niemymi świadkami zniszczenia i przetrwania. W tle pulsują wspomnienia z przeszłości, wojenne traumy i czułość zamknięta w drobnych gestach codzienności. To historia o sile rodzinnych więzi, miłości do ojczyzny i walce o ocalenie – zarówno życia, jak i pamięci. Inspiracją stał się prawdziwy symbol niezłomności: drewniana szafka, która ocalała po rosyjskim bombardowaniu Borodzianki. Autorem książki jest pisarz, kulturoznawca i żołnierz Ołeksandr Myched, który sam stracił dom w bombardowaniu Hostomla. Za sprawą niezwykłych ilustracji kijowskiej ilustratorki Żeni Połosiny książka trafiła na listę zwycięzców VI Międzynarodowego Konkursu Ilustrowanej Książki NAMI CONCOURS 2023.O autorzeOłeksandr Myched (ur. 1988 w Niżynie) – ukraiński pisarz, kulturoznawca, menadżer kultury, kurator, edukator, tłumacz. Członek Ukraińskiego Centrum Międzynarodowego PEN-clubu. Absolwent Kijowskiego Narodowego Uniwersytetu im. Tarasa Szewczenki, doktor nauk humanistycznych. Autor 10 książek prozy, z których w Polsce ukazały się „Zmieszam z węglem twoją krew. Zrozumieć ukraiński wschód” (2023) oraz „Kryptonim dla Hioba. Kroniki inwazji” (2025). Jego książka „The Language of War” trafiła na listę najlepszych książek 2024 roku według brytyjskiego dziennika „The Telegraph”. Kurator programu literackiego PinchukArtCentre (2010–2012), programu literackiego GogolFest (2012–2013) i szeregu wystaw. Przed pełnoskalową inwazją Rosji na Ukrainę przez cztery lata mieszkał z rodziną w Hostomlu niedaleko Kijowa. Jego dom został zniszczony pociskiem w pierwszym tygodniu inwazji. Obecnie służy w Siłach Zbrojnych Ukrainy.
Kempf opuszcza ojczyznę ze swoimi rodakami w poszukiwaniu lepszej przyszłości. Osiadają w Sławonii (kraina historyczna we wschodniej Chorwacji, położona w międzyrzeczu Sawy i Drawy). Mijają lata i pokolenia Niemców czynią Sławonię swoim domem. Ale w 1940 roku, kiedy Europa znów jest w stanie wojny, ta mniejszość, zostaje wezwana do walki za Rzeszę, za kraj, który jest teraz dla nich obcy.
To z jednej strony saga rodzinna, a z drugiej potężna powieść historyczna o losie tych, którzy są skrępowani historią, o pokoleniach skazanych na odziedziczenie sprzecznych losów swoich przodków. Šnajder sięga do własnej biografii, aby uchwycić dwieście lat konfliktów i dzielącej ideologii. W trakcie tego procesu rekonstruuje świat, który się rozpadł.
O autorze
Slobodan Šnajder (ur. w 1948 r. w Zagrzebiu) ukończył filozofię i anglistykę na Wydziale Filozoficznym w Zagrzebiu. Był współzałożycielem i wieloletnim redaktorem pisma teatralnego Prolog. Aktywny w różnych gatunkach literackich. Od 1966 roku publikuje prozę. Od 1969 roku pracuje jako dramaturg.
Książka składa się z kilku opowiadań, między którymi migrują bohaterowie, przede wszystkim zaś wszystkowiedząca osoba narratorki. Tak otoprotagonistką i jedyną kreatorką wątków jest dziewczyna. Wymyśla światy, bohaterów i bohaterki. W jednej chwili zmienia obowiązujące hierarchie i ujawnia intrygi. To książka o mocy sprawczej literatury i sile wyobraźni, ale też satyra oparta na obserwacjach typów psychologicznych człowieka poradzieckiego z szeroką perspektywą queer. Akcja toczy się m.in. w pensjonacie, który nieustannie się rozrasta, w małym miasteczku, gdzie bohaterki są inwigilowane przez samozwańczy komitet pilnujący porządku, oraz w mieszkaniu o płynnych granicach, w którego korytarzu pojawiają się gejzery, a wraz z nimi wulkaniczne króliki. Pensjonat bywa celowo zalewany, aby można było pływać po nim kanu. W miasteczku sensację wzbudza fakt posiadania przez dwie kobiety – może matkę i córkę, a być może kochanki – teleskopu i nieoczekiwanego zaplecza intelektualnego. Na pierwszy plan wychodzi nieskrępowana dziewczyńska fantazja, która manifestuje się w możliwościach kreowania tekstowych światów.
O autorce
Tania Malarczuk (ur. w 1983 w Iwano-Frankiwsku) – ukraińska pisarka, eseistka i dziennikarka. Ukończyła filologię ukraińską na Podkarpackim Uniwersytecie Narodowym im. Wasyla Stefanyka. Autorka kilku książek prozatorskich. Laureatka licznych nagród, m.in.: Kryształu Vilenicy (2013), Nagrody Literackiej im. Josepha Conrada-Korzeniowskiego (2013), Książki Roku BBC (za powieść Zapomnienie wydaną w Polsce w 2019 roku), Nagrody im. Ingeborg Bachmann (2018), Uznamskiej Nagrody Literackiej (2022), Nagrody im. Jeanette Schocken (2024) . Jej utwory ukazały się w tłumaczeniach na język polski, niemiecki, angielski, rumuński, czeski i białoruski. Publikuje felietony na stronach internetowych Deutsche Welle oraz Die Zeit Online. Od 2011 roku mieszka w Wiedniu.
Wydany w Litwie w roku 2007 zbiór tekstów Herkusa Kunčiusa opowiada o ludziach zaślepionych, którzy z wierności ideologii, czasem ze zwykłej głupoty, robią okropne rzeczy. Estoński żołnierz dzielnie spełniający internacjonalistyczny obowiązek podczas Praskiej Wiosny. Prokurator walczący ze zwyrodnieniem współczesnych artystów. Litewscy partyzanci wspominający z łezką w oku gwałty i okrucieństwo. Przemoc w rodzinie i przemoc na świecie łączą się tu w potworną, pełną grozy mieszaninę.
Herkus Kunčius (ur. 1965 r. w Wilnie) – prozaik, eseista, dramatopisarz, autor słuchowisk radiowych. Laureat licznych nagród literackich. Absolwent Akademii Sztuk Pięknych w Wilnie. Pracował jako redaktor i krytyk sztuki w czasopismach kulturalnych „Krantas” i „Literatūra ir menas”. Autor około dwudziestu tomów prozy tłumaczonej m.in. na języki angielski, duński, niemiecki, rosyjski, słoweński, szwedzki. W Polsce jego teksty były prezentowane na łamach czasopism „Literatura na świecie”, „Tekstualia” i „Korespondencja z ojcem”. Polskim czytelnikom znany dzięki książkom: „Moja walka bambino” (2001), „Litwin w Wilnie” (2014), „Obrazki litewskie” (2019) wydanych nakładem Warsztatów Kultury oraz „Żelazna rękawica Stalina” (2023).
Zbiór opowiadań Piret Raud zaliczyć można do nurtu magicznego realizmu. Estońscy krytycy słusznie nazwali je doliną grozy, mieszają się tu bowiem fantastyka i realność, a pozorna absurdalność ujawnia drugie dno. W centrum większości historii mamy do czynienia z konfliktem między indywidualnością i zbiorowością a niemożność pogodzenia tych opozycji dodaje opowiadaniom fatalistycznego wydźwięku
Twórczość Igora Pomierancewa nie jest polskim czytelnikom nieznana. Jego utwory były wielokrotnie publikowane w czołowych pismach literackich i społeczno-kulturalnych, ukazały się też w wydaniach książkowych: antologii Radio Swoboda i dwujęzycznej edycji KGB i inne wiersze. Zbiór Mój pierwszy schron to najnowsza książka, wydana w 2023 r. w Kijowie. Składa się na nią kilkadziesiąt napisanych ze swadą tekstów prozatorskich: opowiadań, wspomnień, reportaży, felietonów. Główne tematy to dzieciństwo i młodość autora, pandemia, starość i śmierć oraz rosyjska agresja na Ukrainę, z którą autor, mieszkający w Pradze, emerytowany dziennikarz Radia Swoboda, jest duchowo i emocjonalnie związany, ponieważ na Bukowinie spędził lata młodości.
Wzruszająca opowieść Łuszczewskiej przybliża młodym czytelnikom postać Mai Deren, która w obliczu antysemickich pogromów, musiała wyemigrować z rodziną do USA. To tam odkryła w sobie pasję do fotografii, co poprowadziło ją do świata kina awangardowego.Autorka ukazuje, jak wyobraźnia i determinacja pomagały Mai pokonywać życiowe trudności. Dodatkowo fantazyjne ilustracje Ołeny Wasiny oddają niezwykłą atmosferę jej twórczości. To nie tylko biografia, ale i opowieść o sile marzeń oraz o tym, jak pasja może kształtować życie i wpływać na światową kulturę.O autorceOksana Łuszczewska (ur. 1982 w Talnem) – ukraińska pisarka, autorka 60 książek dla dzieci i młodzieży, tłumaczka, badaczka literatury, członkini ukraińskiego PEN Clubu. Obroniła doktorat na Uniwersytecie Georgii w USA, gdzie również wykładała literaturę dziecięcą. Tworzyła przeglądy książek tłumaczonych dla amerykańskiej sekcji IBBY, publikowała teksty o ukraińskiej literaturze dziecięcej w „IBBY European Newsletter”. Autorka libretta musicalu „Mysz Szusza Show”.Jej książki są wydawane w Ukrainie, USA, Wielkiej Brytanii, Finlandii, Niemczech, Szwecji, Polsce. Zwyciężczyni licznych konkursów literackich i nagród, w tym konkursu poetyckiego Of Earth and Sky (2020). W 2017 roku jej opowieść „Wiatr spod słońca” trafiła na listę Białych Kruków Międzynarodowej Biblioteki Książek dla Dzieci i Młodzieży w Monachium, a brytyjskie wydanie jej książki „Cicha noc, mój astronaucie” weszło do piątki najlepszych książek 2024 roku według „The Financial Times”. Założycielka i kuratorka grupy kreatywnej „STORY+JA”, wykłada kursy creative writing.
Jaką książkę zabraliby Państwo na bezludną wyspę? Dżemme czyta encyklopedię. Poza tym opiekuje się cmentarzem, obserwuje bezkresny horyzont i rozmawia z fokami. Lecz Solea Minor nie jest całkiem odludna, zamieszkuje ją też ekscentryczny sklepikarz, jego żona, która jest bardziej kotem niż kobietą, i rzesza innych nietuzinkowych postaci, które łączą się w klany. Na wyspie, ostatnim skrawku Ziemi ocalałym po końcu historii wszystko toczy się według własnych prawideł. Dopiero wypełnione proroctwo, czyli przybycie błękitnookiego E'Lama odmieni życie Dżemmego. Czy odnajdą wspólny język i dozorca cmentarza uwierzy w cuda? Liryczna, pełna groteski i humoru książka Evelin Márton to opowieść o samotności, przeznaczeniu, poszukiwaniu prawdy i zmaganiu z „obłąkańczymi pragnieniami”. Dystopijna rzeczywistość Solei Minor w równym stopniu może odzwierciedlać losy małych społeczności, co traktować o życiu w postpandemicznym świecie wystawionym na kolejne zagrożenia.O autorceEvelin Marton (ur. 1980) - pisarka, dziennikarka, redaktorka związana z pismem literackim „Helikon”. Studiowała historię sztuki na Uniwersytecie im. Babeșa – Bolyaiego w Klużu Napoce, w młodości trenowała lekkoatletykę. Przez kilkanaście lat mieszkała w Bukareszcie, ale jak wyznaje: „Moją ojczyzną jest język, mogę go zabrać ze sobą wszędzie, dokądkolwiek się udam, ponieważ żyje on we mnie”. Debiutowała w 2008 r. zbiorem nowel Bonjour Leibowitz, później wydała zbiór opowiadań Macskaméz (Koci miód, 2011), powieści Papírszív (Serce z papieru, 2012) i Szalamandrák éjszakái (Noce salamander, 2015, przełożone na rumuński), a ostatnio Farkashab (Wilcza piana, 2022). Laureatka kilku nagród, m.in. Nagrody im. László Csikiego (2016), Nagrody za działalność na rzecz współczesnej węgierskiej kultury siedmiogrodzkiej (2017), Stypendium im. Zsigmonda Keménya (2019).
Gwiazdozbiór Kury to pełna ciepła i humoru opowieść Sofiji Andruchowycz do wielopokoleniowego czytania. Opowiada o niezwykłej przyjaźni, która łączy pokolenia, ludzi i zwierzęta, rozgrywająca się w sercu Karpat. Stara Maria i jej ukochana kura Mariczka wyruszają w podróż przez mroczny las, gdzie czekają na nie niespodzianki, niebezpieczeństwa i magiczne spotkania. Pośród dzikiej przyrody i górskich ścieżek poznają dziewczynkę Orysię i jej rysia Rysia, a każda z postaci odkrywa w sobie siłę, o której wcześniej nie miała pojęcia. To historia o odwadze, samotności i nadziei, która pokazuje, że nawet w najmroczniejszych miejscach można odnaleźć światło i skłania do refleksji nad tym, co naprawdę jest ważne. W 2017 roku książka została wpisana na listę Białych Kruków Międzynarodowej Biblioteki Książek dla Dzieci i Młodzieży w Monachium.O autorceSofija Andruchowycz (ur. 1982 w Iwano-Frankiwsku) – ukraińska pisarka, tłumaczka i publicystka. Absolwentka Ukraińskiej Akademii Drukarstwa we Lwowie. Autorka książek „Lato Mileny” (2002), „Starzy ludzie” (2003), „Kobiety ich mężczyzn” (2005, wyd. pol. 2007), „Siomga” (2007, wyd. pol. 2009), „Felix Austria” (2014, wyd. pol. 2016), „Amadoka” (2020), „Katananche” (2024). Współredaktorka pisma „Czetwer”, tłumaczka książek m.in. Manueli Gretkowskiej, J.K. Rowling, C.S. Lewisa, Toniego Judta, Ayn Rend, Kadzuo Ishiguro. Stypendystka polsko-niemieckiego projektu stypendialnego „Homines Urbani” i programu stypendialnego Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego RP „Gaude Polonia”. Laureatka licznych nagród, m.in. Nagrody Literackiej Wydawnictwa „Smołoskyp” (2001), Nagrody „Litakcent Roku” (2014), Nagrody „Książka Roku BBC” (2014), Nagrody Literackiej im. Josepha Conrada-Korzeniowskiego (2015), Nagrody Literackiej Wyszehradzkiego Partnerstwa Wschodniego (2017), Nagrody im. Szolema Alejchema (2023).
W Lublinie od wieków przenikały się wpływy zwyczajów, odmiennych tradycji i nowych idei, mieszkających tu na równi przedstawicieli różnych narodowości. Dużą rolę w kulturalnym obrazie miasta odegrali również Czesi. Dokonania czeskich artystów miały istotne odzwierciedlenie w wystroju architektonicznym lubelskich obiektów i do tej pory widoczne są w przestrzeni miejskiej. Ślady działań solidarnościowych w szerzeniu wspólnoty myśli niepodległościowej odnajdujemy w bogatych zbiorach bibliotecznych a także we wspomnieniach mieszkańców. Publikacja „LUBELSKO-CZESKIE TRZY HISTORIE PRO MEMORIA” ukazuje szczególną rolę naszych południowych sąsiadów w kreowaniu niezwykłego kolorytu Lublina.
Wieloznaczność i wielowarstwowość tej książki widać już na poziomie tytułu. Wania i Mariczka żyją razem swoim rytmem, aż pewnego razu Wania znika w niecodziennych okolicznościach… To przedstawiona z dwóch różnych perspektyw opowieść o miłości i rutynie, o tym, jak się ze sobą komunikujemy, oraz o wyczerpaniu dotychczasowych strategii narracyjnych. Czytanie tego tekstu wymaga nie lada skupienia: liczne nawiązania do dzieł kultury są w nim niczym nieoznakowane dziury i pęknięcia w przestrzeni miasta.
Borys Fiłonenko – urodzony w 1991 r., mieszka i pracuje w Kijowie, Lwowie i Charkowie. Pisarz, kurator, krytyk sztuki i redaktor naczelny wydawnictwa IST Publishing (Charków–Kijów–Chmielnicki). Był współkuratorem Pawilonu Ukrainy na 59. Biennale w Wenecji (2022) i 18. Biennale Architettura w Wenecji (2023) oraz Drugiego Narodowego Biennale Młodej Sztuki w Charkowie (2019). W latach 2015–2018 był kuratorem galerii Come in Art i galerii Aza Nizi Maza w Charkowie. W latach 2017– 2024 wykładowca i kurator Wydziału Humanistycznego w Charkowskiej Szkole Architektury
Danył Sztanhejew – ilustrator, artysta komiksowy i grafik z Charkowa. Jego opowiadania i ilustracje zostały opublikowane w antologii komiksowej „GON, Strapazin & Wooby.Club”. Od 2016 roku jest dyrektorem artystycznym w studiu produkcyjnym Colotune.
Anton Reznik – artysta, grafik, autor komiksów i animator z Charkowa. W latach 2016–2022 pracował w studiu artystycznym Aza Nizi Maza (Charków, Ukraina). Autor i współautor konkurencyjnych i bardzo cenionych projektów artystycznych i komiksowych. Biegły w różnych technikach druku.
Wyobraźmy sobie, że po zwycięstwie w wojnie z bolszewicką Rosją w 1920 roku Ukraina pokonała wszystkich wrogów zewnętrznych i wewnętrznych, wyrastając na światową potęgę. Co roku w stolicy Ukraińskiej Republiki Robotniczo-Chłopskiej, kraju budującego narodowy komunizm, odbywa się Proletariacki Karnawał. Do miasta zjeżdżają politycy, pisarze, artyści, szpiedzy i zamachowcy. Wśród gości karnawału są Leni Riefenstahl i laureatka Nagrody Nobla Olha Kobylanska, Ernest Hemingway i
Henry Miller… Tymczasem jeden z przybyszy, ktoś niewidzialny, potężny i niebezpieczny, staje się celem poszukiwań pułkownika SBU Jurija Kociuby. W powieści Charków „1938” Ołeksandr Irwaneć w prześmiewczym oraz obrazoburczym tonie bawi się konwencjami historii alternatywnej, antyutopii i dreszczowca szpiegowskiego. Puszczając wodze wyobraźni, zagląda w głębokie rewiry ukraińskich narodowych traum i kompleksów. Ołeksandr Irwaneć (ur. 1961 r. we Lwowie) – poeta, prozaik, dramatopisarz, tłumacz. Dorastał w Równem na Wołyniu, od 1990 do 2022 roku mieszkał w Irpieniu pod Kijowem. Absolwent Instytutu Literatury im. Maksyma Gorkiego w Moskwie (1989). Razem z Jurijem Andruchowyczem i Wiktorem Neborakiem współtworzył legendarną grupę literacką Bu-Ba-Bu. W przekładach na język polski wydano wybór jego dramatów „Recording” i inne utwory (2001), powieści „Riwne/Rowno” (2008) i „Choroba Libenkrafta” (2013), wiersze „Wania z Riazania” (2022). Autor przekładów z języka
białoruskiego, czeskiego, francuskiego, rosyjskiego i polskiego (dzieła Janusza Korczaka i Janusza Głowackiego). Laureat nagrody Helen Szczerban-Lipki (USA), stypendysta m.in. Fundacji Fulbrighta (USA), Akademii Schloss Solitude (Niemcy), Fundacji Kultur-Kontakt (Austria) oraz programu Gaude Polonia Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego RP. Finalista Literackiej Nagrody Europy Środkowej Angelus (2014).
W prozie Kristiny Ehin mamy do czynienia z pełnym fantazji gawędziarstwem i głębokim spojrzeniem na rzeczywistość. Opisy uczuć, które w realistycznym opowiadaniu z pewnością umknęłyby czytelnikowi, w tych alegorycznych obrazach znajdują swoje pełne odzwierciedlenie. Estońska prozaiczka opisuje wzorce kształtujące nasze zachowanie, kierujące naszym życiem i relacjami z ludźmi. Bohaterowie zabiegają o prawdziwą miłość, niektórzy obrywają od losu, ale nie ustają w poszukiwaniach. Inni odnajdują skarb i stają oko w oko z pytaniem, jak utrzymać pozyskane szczęście.
Historia białoruskiego teatru przełomu XX i XXI wieków czeka jeszcze na swojego kronikarza, który podejmie próbę syntetycznego spojrzenia na to, co wydarzyło się w białoruskim teatrze w trzydziestoleciu względnej wolności: od rozpadu Związku Radzieckiego w 1991 roku i powstania niezależnego państwa Republika Białoruś do roku 2020, kiedy w wyniku represji całkowicie zniszczono niezależną kulturę Białorusi i znacznie ograniczono prawa funkcjonowania kultury oficjalnej. Ta książka – składająca się z tekstów białoruskich autorów, którzy w ojczyźnie stracili prawo głosu, a na obczyźnie występują pod pseudonimami – jest pierwszą próbą opisu ostatniego dziesięciolecia (2010–2020) naznaczonego rozwojem nowego dramatu i teatru niezależnego. Irina Lappo (ze wstępu)
Opowiadania tłumaczone z jidysz przez Bellę Szwarcman-Czarnotę nieznanego do tej pory w Polsce znakomitego prozaika żydowskiego. Lamed Szapiro pochodził z Ukrainy, pierwsze kroki literackie stawiał w Warszawie, rozwinął się twórczo w Nowym Jorku i Los Angeles, gdzie spędził resztę życia. Po raz pierwszy w Polsce ukazuje się zbiór jego krótkich form prozatorskich. Jego opowiadania odwołują się do tematów bolesnych, tj. pogromów żydowskich, relacji sąsiedzkich oraz wątków uniwersalnych jak miłość i samotność, szczególnie w relacjach między kobietą a mężczyzną.
Przekłąd z jidysz: Bella Szwracman-Czarnota
„Klara. Bande dessinée” – Głodująca półsierota? Przemytniczka narkotyków? Ofiara lokalnego chuligana? Rysowniczka komiksów? Klara? Klarcia? Klarusia? Kim jest? Jedną z nich? Wszystkimi naraz? Czy sztuka i fantazja pomogą jej poradzić sobie z rzeczywistością? Powieść o sytuacji Środkowoeuropejczyka w świecie Zachodu. O zranionym dziecku w świecie dorosłych. O pragnieniu wolności od tego, co obciąża. O przeszłości, która prześladuje. O pracy nad sobą i ucieczce od siebie. O dążeniu do integracji i ciągłym rozpadzie. Oraz o bardzo smacznych pierożkach.
Agnė Žagrakalytė (ur. 1979 roku w Puodžiai w rejonie poswolskim na Litwie) – litewska poetka, powieściopisarka, felietonistka. Studiowała filologię litewską na Uniwersytecie Pedagogicznym w Wilnie. W latach 2003–2005 pracowała w tygodniku kulturalnym „Literatūra ir menas”. Od 2004 r. mieszka w Brukseli. Jest autorką czterech książek poetyckich i dwóch powieści. Laureatka wielu ważnych litewskich nagród literackich. Jej twórczość była tłumaczona na angielski, francuski, niemiecki, słoweński i włoski. W Polsce wiersze Agnė Žagrakalytė gościły na łamach „Arterii”, „Borussii”, „Pisma”, „Tekstualiów” i „Tygla Kultury”. W 2019 roku ukazały się dwie książki poetyckie Žagrakalytė w przekładzie Agnieszki Rembiałkowskiej: Wiersze z Brukseli oraz Właśnie. Za tom Właśnie poetka została nominowana do Nagrody Europejskiego Poety Wolności 2020.
Niezwykłość tej książki polega na jej różnorodności zarazem. Te ballady, z akcją rozgrywającą się na przestrzeni wieków, przez które przewija się cała plejada postaci historycznych i współczesnych, od kata w rodzinnym Płocku, przez renesansowych artystów z Padwy, Casanovę, po współczesnych ukraińskich poetów, łączy osoba autora - poety i historyka, podróżnika i archeologa własnej duszy. Niemal reportażowy weryzm łączy się z oniryzmem, liryzm przeplata się z ironią i sarkazmem, humor często przełamuje się z poczuciem tragizmu. Czytając Porucznika Piatrowicza i chorążego Ducha odbywamy fantastyczną podróż po historii i współczesności.
Bohdan Zadura
Uładzimier Arłou (ur. 1952 w Połocku) – jeden z najbardziej popularnych białoruskich poetów, historyk i prozaik. Po studiach na wydziale historii na uniwersytecie w Mińsku, pracował jako nauczyciel i dziennikarz w Nowopołocku. Od 1988 współpracował z wydawnictwem "Mastackaja litaratura", wtedy też wstąpił do Białoruskiego Frontu Ludowego. W 1996 zwolniony z pracy w wydawnictwie za „wydawanie wątpliwej jakości literatury historycznej i innej”, wspierał w wyborach prezydenckich kandydatów demokratycznych, w 2007 jego utwory zostały usunięte z programu szkolnego. Aktywnie działał w białoruskim PEN Clubie i w niezależnym Związku Pisarzy Białoruskich. Opublikował ponad 20 tomów prozy i kilka zbiorów poezji. W 2018 roku otrzymał za książkę Tańce nad miastem nagrodę im. Jerzego Giedroycia. Jego utwory tłumaczono na wiele języków. Po polsku ukazały się dwa wybory opowiadań: Requiem dla piły motorowej (2000, tłumacze różni) i Kochanek jej wysokości (2006, tłumacze różni, KEW) oraz tom wierszy w przekładzie Adama Pomorskiego Prom przez Kanał la Manche (2009), uhonorowany nagrodą Europejski Poeta Wolności (2010).
Pewnego grudniowego wieczora pijany sędzia śmiertelnie potrąca czarnym BMW żonę głównego bohatera na użhorodzkiej ulicy. Po uniewinnieniu sprawcy wypadku Mark Zadorożny postanawia sam wymierzyć sprawiedliwość i wziąć sprawy w swoje ręce. Nowa powieść Andrija Lubki zapowiada się jako thriller społeczny obnażający korupcje współczesnego państwa ukraińskiego. jednak rozwój fabuły na różnych płaszczyznach czasowych zaskakująco zmienia pierwotną perspektywę.
"Moja Ralukę zabił sędzia, ale zabiło ja także państwo, w którym coś takiego jest możliwe. W którym wszystko jest możliwe. W którym ci, którzy głoszą prawo, sieją bezprawie. Niech mnie słyszą i widzą. Za tę transmisję zapłaciłem samym sobą."
Andrij Lubka (ur. 1987 w Rydze) - jeden z najciekawszych ukraińskich literatów młodego pokolenia; poeta, pisarz, eseista, tłumacz i felietonista. Zdobywca licznych nagród literackich, m.in. "Debiut" (2007) oraz "Kijowskie laury" (2011). Dwukrotny stypendysta (2010, 2012) programu Gaude Polonia Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Uczestnik Festiwali literackich na całym świecie - od Rio de Janeiro do Stambułu. Tłumaczony na języki: polski, niemiecki, angielski, portugalski, rosyjski, chiński, czeski, serbski, macedoński, litewski, słowacki i turecki. Nakładem wydawnictwa Warsztaty Kultury ukazały się powieści "Karbid" oraz zbiór opowiadań "Pok do smutku" w przekładzie Bohdana Zadury.
Zbiór Tu mieszkał Jonasz zawiera wiersze z dotąd wydanych tomów Mariusa Burokasa oraz wiersze nowe, publikowane tylko w prasie literackiej. Odzwierciedla ewolucję stylów poety i prezentuje ważne dla niego tematy. Poezja Mariusa Burokasa to „rentgen do prześwietlania bytu” – rejestruje „stany skupienia” podmiotu i świata, obnaża pęknięcia, luki, blizny. Wiersze są „gojącymi się ranami”, wędrówką od niebycia do „czystego bycia”, „czyszczeniem źrenic”. Poeta czerpie z rodzimego folkloru, wielokulturowego dziedzictwa Litwy i z tradycji zachodniej, zwłaszcza anglojęzycznej.
Wiersze Mariusa Burokasa to oryginalna mieszanka powagi i dziwności. Ich polski przekład szeleści, stuka i aliteruje, słowo jest tu traktowane jak obiekt materialny. Wtedy dzieją się rzeczy zaskakujące: chmarę komarów nakręca się biczem, alkoholik zmartwychwstaje jako kaktus, a morze, wyobrażane sobie z Wilna, przypomina Szare Nabrzeża. Z daleka wiersze te sprawiają wrażenie statecznych i zrównoważonych z bliska - okazuje się, że nie jest to równowaga wielkiego planu, lecz raczej absurdalnego spiętrzenia przedmiotów, które jakimś cudem nie spadają nam na głowę. I to jest dobre, bo wielkie plany są nudne.
Paweł Kozioł
Marius Burokas (ur. 1977) - litewski poeta, tłumacz, krytyk literacki, redaktor litewskiego magazynu literackiego Vilnius Review i współtwórca bałtyckiego rocznika No More Amber, uczestnik i współorganizator litewskich i międzynarodowych festiwali poezji. Autor czterech zbiorów poetyckich: Ideogramos (Ideogramy, 1999), Busenos (Stany skupienia, 2005), Išmokau nebuti (Nauczyłem się nie być, 2011), Švaraus buvimo (Czystego bycia, 2018). Przekłada głównie z angielskiego (często literaturę amerykańską i australijską), także z rosyjskiego, ukraińskiego, białoruskiego i polskiego. Jego poezja była tłumaczona m.in. na polski, rosyjski, słoweński; w 2018 r. ukazały się zbiory jego wierszy po angielsku Now I Understand (Parthian Books) i po ukraińsku Najmenszi reczi (Krok).
Ten produkt jest zapowiedzią. Realizacja Twojego zamówienia ulegnie przez to wydłużeniu do czasu premiery tej pozycji. Czy chcesz dodać ten produkt do koszyka?
