Książka ta stanowi przyczynek do dyskusji nad wykorzystaniem obiektu we współczesnych polskich sztukach choreograficznych oraz wprowadzenie do możliwych ontologii przedmiotu, które wyłaniają się z tych praktyk. Celem autora jest zarysowanie problematyki na przykładzie działań trzech artystek kojarzonych ze sceną tańca współczesnego: Aleksandry Borys, Izy Szostak i Magdaleny Ptasznik. Guzy stwarza adekwatną metodologię, opartą na trendach filozoficznych skupionych na kategoriach przedmiotu i materii, która pozwala przybliżyć specyfikę poszczególnych projektów artystycznych wspomnianych choreografek, a także zaznaczyć dzielące je różnice. Odwołuje się przy tym do realizmu agencyjnego Karen Barad, tłumacząc nietrwałą, labilną naturę obiektu w projektach Borys; do ontologii zwróconej ku przedmiotom Grahama Harmana, podkreślając posthumanistyczny wymiar twórczości Szostak; a także do myśli spekulatywnej Quentina Meillassoux oraz Isabelle Stengers, eksplorując rozwój form artystycznych Ptasznik.Analizom prac i wypowiedzi artystek [] towarzyszy charakterystyczny dla refleksji Guzego namysł teoretyczny. Głównymi matronkami tego przedsięwzięcia są Karen Barad i Donna Haraway. Guzy słusznie zauważa, że choreografia staje się idealnym polem do praktykowania nowego materializmu, ponieważ w spektaklach często obserwujemy dynamiczne współdziałanie ciała i materii. To podejście podważa tradycyjne hierarchie, w których centralnym punktem jest człowiek, a przedmioty jedynie tłem. Nowy materializm służy tu redefiniowaniu postrzegania materii, która jest nie tylko bierną substancją, lecz także dynamicznym, żywym i zdolnym do działania aktantem.Z recenzji dr. hab. Piotra Morawskiego, prof. UWMaciej Guzy - Absolwent prawa i teatrologii na Uniwersytecie Jagiellońskim. Doktorant w Szkole Doktorskiej Nauk Humanistycznych UJ, gdzie przygotowuje rozprawę poświęconą dźwiękowym aspektom współczesnej scenografii teatralnej. Laureat nagrody specjalnej im. Sławomira Świontka dla najlepszej pracy z zakresu teorii teatru (2022). Zakładał Pracownię Kuratorską, w której zajmował się działalnością kuratorsko-producencką w obszarze sztuk performatywnych. Swoje zainteresowania badawcze koncentruje na materii teatru, jego dźwiękowości, a także próbie powiązania współczesnych teatrologicznych metodologii badawczych z dyskursami nowego materializmu i sound studies. Publikował między innymi w "Przeglądzie Kulturoznawczym", "Pamiętniku Teatralnym", "Didaskaliach", a także "Dwutygodniku", "Ruchu Muzycznym", "Glissandzie" i "Dialogu".
Zbiór tekstów Autocenzura i cenzura. Nowe ujęcia obejmuje niezwykle szeroko zakrojony obszar, dla którego hasłem wywoławczym jest pojęcie cenzury. Nie ogranicza się ono do kwestii instytucjonalnych i związanych z zakazami formalno-prawnymi, lecz opisuje złożone mechanizmy ekonomiczne, obyczajowe, społeczne i symboliczne, które regulują przepływ treści kultury ze względu na domyślne interesy jednostek, instytucji, społeczeństwa i państwa. Procesy te mają charakter zarówno uświadomiony, jak i nieświadomy; to drugie dotyczy zwłaszcza autocenzury, ciągle niedostatecznie rozpoznanej jako postawa i praktyka. W takim ujęciu cenzura - traktowana jako mechanizm negatywnie regulatywny o złożonym działaniu - staje się pojęciem centralnym dla kultury, wyznaczającym jej niechciane, niepożądane i wyparte obszary, ale także zmuszającym do namysłu nad granicami samego pojęcia, co jest szczególnie ważne w dzisiejszych sporach kulturowych.To szerokie podejście zostaje jeszcze wzmocnione w wyniku dominującej w tekstach perspektywy teoretycznej. Wykracza ona poza opis relacji władzy w duchu Foucaultowskim; autorki i autorzy sięgają przede wszystkim do teorii psychoanalitycznej oraz afektywnej, z jednej strony śledząc niejawny wymiar ingerencji i zaniechań o charakterze cenzorskim, z drugiej obserwując psychocielesne doświadczenie związane z takimi aktami.Z recenzji dr hab. Iwony Kurz, prof. UW
Dorobek naukowy profesora Jana Michalika jest powszechnie znany i szanowany. Z tego względu każda książka jego autorstwa budzi zainteresowanie i niemal w ciemno można powiedzieć, że zasługuje na wydanie. Niemniej Gawędy o teatrze krakowskim przyciągają uwagę z dodatkowych względów. Książka zbiera teksty rozproszone, w większości już opublikowane, ale w wydawnictwach niszowych, księgach zbiorowych czy czasopismach, nie zawsze łatwo dostępnych. Jest też kilka tekstów wcześniej niepublikowanych. Ułatwienie czytelnikom i badaczom dostępu do tych rozpraw to pierwszy, najprostszy argument za wydaniem tego zbioru. Drugi to prezentacja znakomitego warsztatu badawczego, na którym mogą i powinny się uczyć kolejne pokolenia teatrologów. Właśnie w takim zestawieniu tekstów większych i drobnych znakomicie widać, jak znaczącą naukową wartość mogą mieć hasła słownikowe, przyczynki, emendacje, komentarze, uzupełnienia - nawet w zakresie tematów z pozoru znanych i przebadanych (jak Wyspiański czy Modrzejewska). Profesor Michalik (autor obszernych monografii) jest i w tym zakresie mistrzem.Z recenzji prof. dr hab. Haliny Waszkiel, Akademia Teatralna im. Aleksandra Zelwerowicza w WarszawieProf. dr hab. Jan Michalik - jeden z najwybitniejszych polskich badaczy teatru XIX i XX wieku, historyk scen krakowskich (w szczególności) i galicyjskich (w ogólności), badacz dramatu i sztuki aktorskiej, inscenizacji, wreszcie teatru jako instytucji. Zajmował się teatrem włościańskim w Galicji, a także teatrem amatorskim, teatrem żydowskim, kabaretem oraz muzyką w teatrze. Był nauczycielem i opiekunem wielu obecnych naukowców. Dokonania Profesora Seniora nie oznaczają bynajmniej, że Jan Michalik osiadł na laurach: jest wciąż czynny naukowo, nieustannie uzupełnia luki badawcze polskiej teatrologii - o czym świadczy także niniejszy tom.
Katarzyna Fazan, przez systematyczne analizowanie PQ, zrobiła wiele dla rozwoju badań nad scenografią. Jej eseje w „Didaskaliach” zawsze obejmowały trzy aspekty: po pierwsze – omawiały polską ekspozycję; po drugie – analizowały całość PQ (co, ze względu na obszerność tego „zdarzenia”, nie jest rzeczą prostą); po trzecie, najważniejsze chyba – pokazywały kontekst światowy, w jakim działają polscy twórcy. Fazan nie analizuje scenografii, która jest zabudową sceny, ale w swoich rozważaniach kieruje się twierdzeniem Borisa Kudlički, że scenografia jest dzisiaj samowystarczalną instalacją wyposażoną w ekspresyjną narrację i dramaturgię – i dlatego ekspozycje (…) wymagają od zwiedzających (a często raczej – uczestników) coraz większych kompetencji, coraz większej otwartości na eksperyment. Autorka pokazuje przemianę drogi zwiedzającego od obserwacji do partycypacji (…). I to zjawisko z biegiem lat (książka obejmuje sześć edycji PQ – kalendarzowo to jest 20 lat) narasta wręcz lawinowo, stawiając pojęcie scenografii w sytuacji granicznej. Stajemy tu pomiędzy koncepcjami wystaw scenograficznych jako katalogu „śladów po przedstawieniach” (takie były pierwsze polskie ekspozycje) a dzisiejszym doświadczeniem odczytywania przedstawienia przez tropienie zakładanych relacji z odbiorcą. Z recenzji prof. dr hab. Magdaleny Raszewskiej
Ten produkt jest zapowiedzią. Realizacja Twojego zamówienia ulegnie przez to wydłużeniu do czasu premiery tej pozycji. Czy chcesz dodać ten produkt do koszyka?
