Socjologia to nauka systematycznie zajmująca się badaniem całego życia społecznego człowieka. Badane są chociażby społeczne reguły, procesy i kultury, które łączą lub dzielą ludzi. W tym dziale zatem proponujemy wszelkie fachowe podręczniki, poradniki i publikacje właśnie z dziedziny socjologii. Czytając nasze lektury zapoznasz się z podstawami psychologii, dzięki którym zrozumiesz istotę kształtowania konkretnych postaw, emocji i cech osobowości ludzkich, zgłębisz podstawy takich nauk jak: filozofia czy logika. Poza tym bedziesz mógł udoskonalić posiadane kompetencje interpersonalne, które przydadzą ci się zarówno w życiu zawodowym, jak i prywatnym.
Najsłynniejsza książka Michaela J. Sandela, powstała na podstawie popularnych i obleganych przez studentów wykładów, zatytułowanych Sprawiedliwość, które autor prowadzi na Uniwersytecie Harvarda.
Pytając o to, czy społeczeństwo jest sprawiedliwe, rozważamy, w jaki sposób dzieli między swoich członków to, co ma dla nas wartość – dochody i bogactwo, prawa i obowiązki, władzę i możliwości, urzędy i zaszczyty. Sprawiedliwe społeczeństwo rozdziela te dobra w odpowiedni sposób; przyznaje każdemu człowiekowi to, co mu się należy. Trudności zaczynają się wtedy, gdy zapytamy, co należy się ludziom i dlaczego.
Książka poświęcona jest analizie słabych i mocnych stron trzech sposobów myślenia o sprawiedliwości. Najpierw zajmiemy się ideą maksymalizacji dobrobytu. Następnie wizjami, które wiążą sprawiedliwość z wolnością. Na koniec przejdziemy do teorii, które łączą sprawiedliwość z cnotliwym i dobrym życiem.
Zanim podejmiemy próbę oceny tych trzech teorii sprawiedliwości, warto zapytać, jak mogą przebiegać dyskusje filozoficzne - szczególnie w tak niejasnej dziedzinie jak filozofia moralna i polityczna. Punktem wyjścia często są konkretne sytuacje. Ale w jaki sposób dokonuje się przejście od oceny konkretnych okoliczności do określenia zasad sprawiedliwości, które naszych zdaniem powinno się stosować w każdej sytuacji? Na czym polega argumentacja moralna?
Z rozdziału 1
Rozwój genetyki przynosi nadzieję, czy niebezpieczeństwo dla ludzkości?
Gdzie jest granica między leczeniem a udoskonalaniem człowieka?
Opowiadając się przeciw udoskonaleniom genetycznym, odrzucam jednostronny triumf doskonałości nad szacunkiem i postuluję powrót do koncepcji życia jako daru. Równocześnie stawiam jednak tezę, że istnieje różnica między leczeniem a udoskonalaniem. Medycyna ingeruje w naturę, ale ogranicza ją cel, jakim jest przywrócenie normalnego funkcjonowania ludzkiego organizmu, dlatego nie stanowi aktu nieposkromionej pychy ani walki o dominację. Potrzeba leczenia wynika z faktu, że świat nie jest doskonały i skończony, lecz nieustannie wymaga ingerencji i rekonstrukcji ze strony człowieka. Nie wszystkie elementy rzeczywistości są dobre.
Z epilogu autora
Lee Kuan Yew jest wśród mężów stanu minionego półwiecza unikatem. Ten „ojciec założyciel”, i przez ponad pięć dekad dominująca w Singapurze postać, przejął biedne, skorumpowane miasto-państwo i zbudował nowoczesny kraj, którego obywatele mają dziś wyższe dochody niż większość Amerykanów. Jest nie tylko twórcą, ale również pierwszoplanowym uczestnikiem tej transformacji i wie o niej wszystko.
Na arenie międzynarodowej nie ma osobistości, która wśród całego pokolenia przywódców amerykańskich, chińskich i z innych krajów świata cieszyłaby się takim powodzeniem, do której tak często zwracano by się o radę i której słuchano by tak uważnie jak „mędrca z Singapuru”. Źródło inspiracji znajdują w jego osobie nie tylko wielkie mocarstwa, ale także mniejsze państwa.
Książka zaczyna się od wzrostu potęgi Chin, czyli od kwestii, o której Lee wie bez wątpienia więcej niż jakikolwiek inny zewnętrzny obserwator czy analityk. Następnie pytamy o Stany Zjednoczone oraz stosunki amerykańsko-chińskie. Kolejne rozdziały dotyczą między innymi Indii, ekstremizmu islamskiego, geopolityki i globalizacji, a także demokracji. Każdy rozdział zaczyna się od kluczowych pytań, a następnie przedstawia zwięzłe zestawienie odpowiedzi Lee. Wiele z nich jest ostrych, gdyż od zawsze był przeciwny „politycznej poprawności” i nigdy nie unikał kontrowersji.
Czytelnicy zamierzający książkę szybko jedynie przejrzeć, stwierdzą, że spędzają nad nią więcej czasu, niż się spodziewali, a słowa Lee skłonią ich do zatrzymania się i zastanowienia nad tymi jego stwierdzeniami, które wydają się im dziwne, nawet niepokojące, ale jednocześnie oświecające.
Z przedmowy
Należy z cała mocą podkreślić, że książka ta jest wyjątkowo aktualną propozycją na rynku wydawniczym. Czas otaczającej nas zewsząd mowy nienawiści, hejtu, manipulacji i propagandy to czas, kiedy potrzeba antidotum, potrzeba recepty czy choćby diagnozy. Z całą pewnością praca Doroty Korwin-Piotrowskiej ma w sobie wszystkie te elementy. Czytelnik dostaje nie tylko przemyślenia i rozważania na temat dobrej rozmowy, języka jako siły sprawczej i wpływu interakcji komunikacyjnej na funkcjonowanie w środowisku społecznym, ale także konkretne wskazówki, jak osiągnąć postulowany w całej książce dobrostan komunikacyjny. Ta część z powodzeniem może być wykorzystana przez wszystkie osoby, które uczą właściwego porozumiewania się – psychologów, terapeutów, trenerów czy nauczycieli. Z recenzji dr hab. Anety Załazińskiej, prof. UJ Dr hab. Dorota Korwin-Piotrowska, prof. UJ, jest literaturoznawczynią, od lat zajmuje się pograniczem poetyki i językoznawstwa, wykłada poetykę oraz kompozycję z elementami retoryki dla studentów elektronicznego przetwarzania informacji na Wydziale Zarządzania i Komunikacji Społecznej UJ. Autorka książek naukowych: Białe znaki. Milczenie w strukturze i znaczeniu utworów narracyjnych (Na przykładach z polskiej prozy współczesnej) (2015), Poetyka – przewodnik po świecie tekstów (2011), Powiedzieć świat. Kognitywna analiza tekstów literackich na przykładach (2006), Problemy poetyki opisu prozatorskiego (2001), a także literackich: Tak patrzeć (2017), Podróż do Oddo (2008), Witajcie w realu! (2005), Kolor tego, co nie istnieje (2002).
Pod względem etnicznym Europa Środkowo-Wschodnia stanowi obszar współwystępowania narodów o pochodzeniu indoeuropejskim (większość nacji) i nieindoeuropejskim (m.in. Finowie, Węgrzy, Tatarzy, Turcy). Ponadto na obszarze tym spotykają się ze sobą przedstawiciele trzech wielkich „rodzin" kulturowo-językowych: słowiańskiej, germańskiej, romańskiej. Warto również zwrócić uwagę na obecność Albańczyków oraz Greków, którzy nie dają się zaklasyfikować do żadnej z wyżej wymienionych rodzin, a ponadto Romów (Cyganów), obecnych niemal na całym obszarze Europy Środkowo-Wschodniej. Do tego doliczyć należałoby dziesiątki innych, mniejszych grup etnicznych, w tym tak specyfi cznych jak: Goranie, Pomacy, Torbesze (Słowianie wyznający islam), Gagauzi (grupa etniczna pochodzenia tureckiego wyznająca prawosławie), Karaimi czy Tatarzy.
Pod względem religijnym Europa Środkowo-Wschodnia stanowi to miejsce na subkontynencie europejskim, w którym spotykają się ze sobą trzy wielkie religie monoteistyczne: judaizm, chrześcijaństwo i islam, zaś w obrębie chrześcijaństwa: katolicyzm, prawosławie i protestantyzm w odmianach luterańskiej i kalwińskiej (a obecnie także w szeregu ruchów neoprotestanckich). Od średniowiecza wyznawcy tych trzech religii na ziemiach tworzących EuropęŚrodkowo-Wschodnią zarówno ze sobą walczyli, jak i nierzadko także współpracowali.
Celem niniejszego opracowania, które posiada dwudzielną strukturę (część pierwsza poświęcona kwestiom etniczno-narodowym, część druga - kwestiom wyznaniowym), jest po pierwsze omówienie zmian, jakie zaszły w strukturze narodowościowej oraz religijnej poszczególnych państw regionu w latach 1989-2019, czyli na przestrzeni trzech dekad od upadku komunizmu. Drugim celem jest próba odpowiedzi na pytanie, jakie owe zmiany etniczne i religijne mogą wywołać konsekwencje polityczne w najbliższych latach.
Opracowanie uzupełnia aneks, w którym przedstawiono szczegółowe wyniki spisów powszechnych w poszczególnych państwach Europy Środkowo-Wschodniej w latach 1989-2019 z odniesieniem do spisów powszechnych z okresu międzywojennego (lata 20. lub 30. XX w.).
Dzieje nauk społecznych w Uniwersytecie Warszawskim zaprezentowane w niniejszym tomie obejmują pięć głównych działów: ekonomię, nauki polityczne, psychologię, socjologię i prawo. Autorzy poszczególnych tekstów - znawcy historii swoich dziedzin - piszą o procesach ich kształtowania na poziomie akademickim i o przemianach, jakim podlegały w ramach Uniwersytetu. Odnoszą się również do najważniejszych nurtów
Social sciences at the University of Warsaw
History of the social sciences at the University of Warsaw presented in the volume includes five main fields: economics, political sciences, psychology, sociology and law. The authors of the texts - specializing in the history of their disciplines - write about the process of their development on the academic level and about the changes they have been subjected within the University. The most important research currents, as well as the most distinguished representatives of the disciplines and their achievements are also reported.
Jedna z najważniejszych prac Émile’a Durkheima, niekwestionowanego klasyka myśli społecznej, która obecnie stanowi nie tylko podstawową lekturę na kursach uniwersyteckich z zakresu socjologii czy antropologii, ale też ciągle pozostaje bogatym źródłem inspiracji dla badaczy. Durkheim przedstawia w niej zarys swoich głównych koncepcji, takich jak fakt społeczny czy świadomość zbiorowa, w początkach XX wieku prekursorskich, dziś uznawanych za elementarz socjologii.
Po przeczytaniu tej książki wyłoni się ogólna konkluzja, że religia jest w najwyższym stopniu rzeczą społeczną. Wyobrażenia religijne są wyobrażeniami zbiorowymi wyrażającymi rzeczywistości zbiorowe, a obrzędy to także rodzaj działań, który poczyna się jedynie w łonie zgrupowania ludzi i który ma służyć wzbudzaniu, utrzymywaniu lub odnawianiu pewnych stanów umysłowych owej grupy. Jeżeli jednak kategorie wywodzą się z religii, to powinny mieć one w sobie coś z natury wspólnej wszystkim faktom religijnym: także one powinny być rzeczami społecznymi, tworami zbiorowego myślenia. A przynajmniej - ponieważ przy obecnym stanie wiedzy o tym przedmiocie należy się wystrzegać każdej skrajnie radykalnej tezy - uzasadnione jest przypuszczenie, że obfitują w elementy społeczne.
(Z tekstu)
Czesław Znamierowski, współtwórca poznańskiej szkoły prawa, uważany jest za jednego z najwybitniejszych filozofów prawa w Polsce. Na jego myśl filozoficzno-prawną wpłynęło wiele tradycji, pozostawał jednak zawsze oryginalny w swoich przemyśleniach. Sam określał swoje poglądy mianem realizmu i krytykował spekulatywną filozofię prawa opierającą się na niemieckim idealizmie. Niniejsze opracowanie ma za zadanie przedstawić Czytelnikowi jego sylwetkę, drogę naukową i poglądy.Na początku Autor opisuje postać poznańskiego profesora, czasy, w jakich przyszło mu żyć, oraz jego dorobek naukowy. Później przechodzi do prezentacji ogólnej charakterystyki założeń naukowych profesora Znamierowskiego, dotyczących głównie filozofii państwa i prawa, karnistyki, a także norm kształtujących aktywność ludzką oraz determinujących istnienie państwa jako wytworu prawa i kultury. Normom tym, a także ocenom, poświęcony został osobny rozdział pracy, w którym Autor omawia pojęcia takie jak norma naczelna i normy pochodne, porusza kwestię moralności w kontekście normy prawnej, winy i odpowiedzialności. W dalszej części pracy Autor omawia koncepcję życzliwości powszechnej jako kategorii etyczno-prawnej. Porusza także problem sprawiedliwości.Na zakończenie, po omówieniu poglądów Czesława Znamierowskiego, Autor dokonuje omówienia poznańskiej szkoły filozofii prawa po śmierci profesora. W tej części najwięcej miejsca zostało poświęcone Zygmuntowi Ziembińskiemu i Leszkowi Nowakowi.Do pracy dołączono wykaz prac Czesława Znamierowskiego, jego tłumaczeń i recenzji. Całość stanowi bogate źródło wiedzy na temat profesora z Poznania, jego myśli i twórczości.
Książka przedstawia dynamiczne zmiany zachodzące w społeczeństwie Korei Południowej w XXI wieku. Charakter, umysł i duszę Koreańczyków zostały nakreślone w szerokim kontekście gospodarczym i kulturowym, który pozwala czytelnikowi lepiej zrozumieć społeczeństwo Korei Południowej oraz sukces, jaki odniosło na światowej arenie. Autorka z dokładnością badacza i pasjonatki Korei przedstawia jej soft power, którą kształtuje między innymi K-kultura, szeroko omówiona w książce. Przytoczone najnowsze badania społeczeństwa Korei, liczne przykłady ilustrujące omawiane zmiany społeczne sprawiają, iż książka może stanowić lekturę obowiązkową dla osób interesujących się światem i zmianami w nim zachodzącymi oraz fenomenem Korei, jak również dla osób, które współpracując z Koreańczykami chcą ich lepiej rozumieć.
Pierwsza na polskim rynku wydawniczym publikacja, która w sposób niezwykle obszerny i wnikliwy opisuje relacje między językiem, narodem i państwem. Autor analizuje czynniki narodotwórcze, poświęcając szczególną uwagę językowi. Z jednej strony wskazuje, w jaki sposób język wpływa na kształtowanie się świadomości narodowej i powstawanie państw, z drugiej zaś przedstawia rolę państw w procesie ewolucji narodów i formowania języków narodowych.
Książka zawiera m.in.:
część wprowadzającą czytelnika w świat relacji język - naród - państwo oraz ich prawidłowości,
analizę dążeń narodów do zbudowania państwa i stworzenia języka narodowego,
ostatnie 200 lat historii wybranych państw świata, w tym wszystkich współczesnych państw europejskich.
Dzięki poruszonej problematyce z pogranicza nauk politycznych, geografii politycznej, historii oraz socjolingwistyki, książka jest adresowana do szerokiego kręgu odbiorców, zarówno do specjalistów poszczególnych dziedzin, jak i do zainteresowanych historią kształtowania się narodów, państw, języków narodowych, polityki językowej oraz współczesną polityczno-językową mapą świata.
Każdy, kto chce zrozumieć współczesny świat, procesy polityczne, które nim rządzą, a także samego siebie, swoje emocje i polityczne decyzje, powinien sięgnąć po tę książkę. Marek Migalski, politolog, pisarz i były polityk, oraz Marek Kaczmarzyk, neurodydaktyk, biolog i memetyk, w fascynujący sposób tłumaczą to, jak uprawianie polityki diametralnie zmieniło się pod wpływem odkryć nauk biologicznych ostatnich kilku dekad. Autorzy w przystępny sposób pokazują, dlaczego jesteśmy „grupolubni”, jak rządzą nami emocje, po co nam „wrogowie”, czym są memy i jak wpływają na nasze myślenie, jak media społecznościowe zmieniły politykę, dlaczego lubimy jakieś partie/ media/polityków, a innych nienawidzimy, co powoduje, że mamy takie, a nie inne poglądy. Przedstawiają powody, dla których zwyciężają na świecie populiści, także wskazują na sposoby ich pokonywania. A wszystko to robią bez nadęcia i odstraszania specyficznym językiem. Rzeczy skomplikowane tłumaczą w przyjazny dla Czytelnika sposób.
Chcecie, żeby w Polsce żyło się fajnie? Wszystkim albo prawie? Potrzeba niewiele. Ochrony zdrowia solidnie finansowanej, postawionej z głowy na nogi, powszechnie dostępnej. Szkoły coś jak w Finlandii, tylko nad Wisłą. Autobusu w każdej gminie, publicznego, w rozsądnych godzinach. A poza tym odnawialnej energii, zielonego transportu w miastach, świadomej konsumpcji i śmiałych inwestycji. A, jeszcze związki zawodowe i powszechne oskładkowanie każdej pracy, żebyśmy na starość nie umarli z głodu.Koncert życzeń? Że nas niby nie stać? Że takie numery to może w Skandynawii? Moi rozmówcy mówią jak jest w dziedzinach, o których wiedzą niemal wszystko. Dowodzą, że usługi publiczne i polityka przemysłowa to żaden luksus, tylko warunek konieczny, żeby dało się tu nie tylko że fajnie, ale w ogóle żyć. By przetrwała w Polsce cywilizacja, demokracja, żeby dobrobyt nie był zawiedzioną utopią sprzed lat.Łatwo nie będzie, ale bez tego ani rusz. A po przeczytaniu, zabierzmy się do roboty. Wybierzmy sensownych polityków, zróbmy ruchy społeczne, zawalczmy. Fajny kraj sam się nie zrobi.
Autorka podejmuje temat handlu kobietami na przełomie XIX i XX wieku. Zastanawia się, jak wyjaśnić ogromne zainteresowanie ówczesnych tym procederem wobec niewielkiej liczby przypadków handlu potwierdzonych przez źródła archiwalne. Rozważa też, czy handel istniał na ziemiach polskich na tak wielką skalę, jak powszechnie utrzymywały media. Stawia również pytanie, czy przypisywanie odpowiedzialności za ten proceder władzom zaborczym i Żydom miało swoje odzwierciedlenie w rzeczywistości. W badaniach autorka zastosowała zachodnie metodologie badawcze zakładające istnienie paniki moralnej i mitu o handlu kobietami.
Trąd, dżuma, ospa - epidemie m.in. tych schorzeń nękały Europę w ubiegłych stuleciach. Nowa książka Szymona Wrzesińskiego rzeczowo opisuje ich pojawianie się na terytorium Królestwa Polskiego.Ukazuje okoliczności wybuchu poszczególnych zaraz i przesądy z nimi związane. Wpływ ciał niebieskich, obecność innowierców w państwie czy kara boża jako przyczyny moru - to tylko niektóre z nich. Autor sporo uwagi poświęca także skutkom, jakie przyniosły Polsce epidemie. Książka uświadamia, jak wielki wpływ na funkcjonowanie poszczególnych organów państwa - sejmu, dworu królewskiego, sądów - miały szerzące się zarazy. Wyjaśnia także, jak próbowano leczyć masowe choroby i dlaczego sposoby te nie były skuteczne. Wrzesiński podejmuje się także opisu - nieraz makabrycznych i prowadzących do samookaleczenia - praktyk religijnych, którymi próbowano przebłagać Boga, by cofał zsyłane pomory.
Temat pracy jest wysoce aktualny, ma dynamiczny charakter i ze względu na swoją innowacyjność ciągle jest niewystarczająco opracowany w literaturze. Z tego względu należy uznać wkład autorki pracy za pionierski i wnoszący nowe, naukowo istotne ustalenia dla podjętego przez nią problemu. Uważny ogląd badawczy jest tak znaczący nie tylko w wymiarze teoretycznym, ale także praktycznym bowiem dostarcza wielu istotnych informacji o charakterze poznawczym, a także postulatów i wniosków o charakterze praktycznym, wyjaśniających, jak wpływać na opinię publiczną w toku prowadzonych kampanii wyborczych.Z recenzji prof. dr hab. Teresy Sasińskiej KlasNagroda im. dr. Pawła Stępki, przyznana przez Krajową Radę Radiofonii i Telewizji oraz Uniwersytet Warszawski za najlepszą rozprawę z dziedziny mediów elektronicznych,Nagroda w Konkursie Polskiego Towarzystwa Nauk Politycznych im. prof. Czesława Mojsiewicza na najlepszą dysertację w dyscyplinie nauk o polityce.
Uznając, że nauki o mediach wchodzą w okres dojrzałości metodologicznej i chcąc uczcić jubileusz naszej serii, dziesiąty jej tytuł – Współczesne media. Problemy i metody badań nad mediami – zaplanowałyśmy jako swoiste podsumowanie. Ważnym powodem wyboru problematyki było przejście od etapu opisu wnętrza dyscypliny nauki o mediach (przedmioty badań i ich geneza) do poziomu dyskusji o metodologii (jak badać, czerpiąc z multigenetyczności dyscypliny).
Na nasze zaproszenie odpowiedziało 46 badaczy, których teksty zostały podzielone na dwa tomy. Teksty te, reprezentując poszczególne nurty badawcze współczesnego medioznawstwa, zawierają omówienie metod wykorzystywanych w badaniach nad mediami (zarówno zaczerpniętych z innych dyscyplin naukowych, jak i wypracowanych na gruncie medioznawstwa) i egzemplifikują zastosowanie tych metod w praktyce analitycznej, a także zwracają uwagę na najważniejsze (najbardziej aktualne lub ponadczasowo istotne) problemy badań nad mediami.
Ze Wstępu
Iwona Hofman
Danuta Kępa-Figura
Jedną z najważniejszych, niedokończonych rewolucji we współczesnym świecie jest rewolucja godności: walka jednostek i grup o uznanie i respekt – niezależnie od religii, narodowości czy orientacji seksualnej. Autorka dowodzi, że rewolucja godności jest często dziełem małych, odważnych grup „humanistycznych renegatów”, od których zależy postęp moralny. Na nowo odczytuje polską rewolucję godności z lat 1976–1989: okres wyjątkowego „drugiego renesansu” w Europie, powrotu do ideałów godności, altruizmu, odwagi i współczucia. Pyta, jak wcześniejsze sposoby walki z autorytaryzmem mają się do XXI-wiecznych fejsbukowych rewolucji. Porównuje je z siłą przepływów cyfrowych, które napędzają współczesne „sieci oburzenia i nadziei”. Pokazuje, że rewolucja godności ma swego mrocznego sobowtóra: populizm, który obiecuje przywrócenie narodowej dumy i wielkości za cenę nowego autorytarnego zniewolenia.
W publikacji syntetycznie omówiono problematykę komunikowania się podmiotów systemu oświaty począwszy od komunikacji wewnątrzszkolnej, a kończąc na komunikacji organów zewnętrznych szkoły. Oryginalne omówienie zagadnień języka komunikacji, jego funkcji w planowaniu, realizacji i ewaluacji przedsięwzięć podejmowanych w systemie oświaty umocowanych w prawie – przedstawione w opracowaniu – pomoże czytelnikowi w nawiązywaniu kontaktów między podmiotami systemu, wymianę informacji, a nawet wypracowanie własnych form i sposobów komunikacji aż po wspólne rozwiązywanie problemów.
W poradniku szczególną uwagę zwrócono m.in. na takie zagadnienia, jak:
– umiejętność skutecznego porozumiewania się dyrektora z nauczycielami i innymi pracownikami szkoły;
– kanony przekazu informacji powszechnej i urzędowej; znaczenie wystąpień publicznych;
– nowoczesny model komunikacji poziomej i pionowej w oświacie.
Autorzy przywiązują także dużą wagę do konieczności ciągłego budowania wzajemnych relacji między podmiotami oświaty w procesie zarządzania.
Ten produkt jest zapowiedzią. Realizacja Twojego zamówienia ulegnie przez to wydłużeniu do czasu premiery tej pozycji. Czy chcesz dodać ten produkt do koszyka?
