Czytelnik otrzymuje dziś prozę Malewskiej z różnych okresów twórczości. (…) [Pisarka] chętnie „przyznawała się artystycznie” tylko do opowiadań z tomu Sir Tomasz More odmawia, uważając utwór tytułowy za wciąż bliski sobie, przedstawiający typ heroizmu chrześcijańskiego w wariancie renesansowym, który bez zastrzeżeń akceptowała. Nigdy nie wspomniała jednak o rękopisach Czystego mieszkania, uważając zapewne ten utwór za zbyt osobisty, skazany na wegetację w archiwum. Dzieje się jednak inaczej. Pomnożony drukiem rękopis wchodzi także do historii literatury XX stulecia, pokazując nam wielkie koszty psychiczne, którymi okupiona została wolność.
Andrzej Sulikowski, ze Wstępu
Mamy tu również do czynienia z rysem jej wczesnej twórczości: interesuje ją przede wszystkim jednostka górująca w jakimś sensie nad otoczeniem. (…) Malewska dowartościowuje opór i bunt moralny, niezależność myślenia, niechęć do kłamstwa w czasach, gdy tylko nieliczny mógł powiedzieć o sobie z radosną ulgą (…), że „stoi tam, gdzie stał”, że mimo okoliczności pozostał sobą – „jak najbardziej sobą”.
Anna Głąb, Ostryga i łaska. Rzecz o Hannie Malewskiej
Pięć opowiadań Malewskiej wchodzących w skład tego tomu prezentuje kilka postaci znanych z historii świata i Polski. Postaci postawionych w obliczu trudnego wyboru, na rozdrożu życia, często wyszydzanych i opluwanych przez tzw. ,,opinię publiczną"". Pierwsze dwa opowiadania wzajemnie się dopełniają. Tworzą jakby dyptyk prezentujący dwie postawy, dwóch ludzi żyjących w tych samych czasach, ale o odmiennych poglądach i życiorysach. Pierwsze z nich to opowiadanie tytułowe. Typowy dla Malewskiej strumień świadomości przerywany nielicznymi wstawkami dialogowymi. Rzecz o proteście Tomasza More'a przeciw oderwaniu się kościoła Anglii od Rzymu. Proteście zakończonym ścięciem tegoż z wyroku sądu królewskiego. Proteście, przy którym trwał z uporem sir Tomasz, a któremu tak bardzo dziwili się jemu współcześni.
Powieść-esej. W zwięzłych scenach i dokumentach (listach) ukazane zostały splatające się, autentyczne losy szeregu rodzin w ciągu ostatnich 150 lat. Swoista genealogia inteligencji polskiej.
Malewska w Panach Leszczyńskich zadaje niewygodne pytania, stawia trudne problemy, zastanawia się, jakich prawd o narodzie nie chcemy przyjąć, pokazuje, w jaki sposób ideał polskiej humanitas zostaje zaprzepaszczony. (…)
Choć Panowie Leszczyńscy uważani byli za polemikę Malewskiej z Trylogią Sienkiewicza, należy zaznaczyć, że nie była ona zamierzeniem pisarki.
Jak wspomina Andrzej Sulikowski, Malewska uważała Sienkiewicza za wielkiego erudytę, posiadającego również ogromne możliwości artystyczne, ale piszącego jednak poniżej górnego pułapu – prawdopodobnie, aby spełnić oczekiwania współczesnego mu czytelnika. Malewska nie chciała z nim jednak polemizować również dlatego, że stan badań, z którym miał do czynienia twórca Trylogii, był o wiele uboższy niż ten, z którego ona mogła korzystać. Jaki sens miałaby więc polemika z baśniową wizją? (…)
Pisząc o Rzeczypospolitej Obojga Narodów, Malewska wydaje się stawiać diagnozę Polsce jej współczesnej. Ta diagnoza i dziś nie traci swej aktualności. (…) Wydaje się, że Panowie… powinni stać się lekturą obowiązkową wszystkich polityków, a także tych, którzy chcą nimi być. Pisarka ustanawia w nich wzorzec myślenia politycznego; tego, co powinno stać w jego centrum.
Anna Głąb, "Ostryga i łaska. Rzecz o Hannie Malewskiej"
Ten produkt jest zapowiedzią. Realizacja Twojego zamówienia ulegnie przez to wydłużeniu do czasu premiery tej pozycji. Czy chcesz dodać ten produkt do koszyka?
