Niewiele jest na rynku wydawniczym pozycji książkowych, które dotykają zagadnień historiozoficznych. Książka Filozofia i kultura w czasach przełomu wyrasta z doświadczenia filozofa realisty przekonanego o tym, że prawa myślenia są zależne od obiektywnie istniejącego świata (kultura nie wyprzedza istniejącego człowieka), z doświadczenia historyka filozofii, który swoje analizy opiera na faktach i źródłach (historia jest wierna przeszłości). Autor przypatruje się najróżniejszym przemianom, procesom, przekształceniom, metamorfozom. Naświetla je następnie w taki sposób, że Czytelnik łatwo dostrzega źródła tych przemian, ich ugruntowanie, a także to, do czego doprowadziły bądź mogą doprowadzić. Lektura książki dostarcza żywego przekonania o ciągłej obecności przemian, z których nie zdajemy sobie sprawy, ale o których powinniśmy wiedzieć, jeżeli chcemy zrozumieć współczesną epokę.
Wśród licznych walorów tej książki można wskazać ten, że daje ona interesujący obraz filozofów i uprawianej przez nich dyscypliny. Filozofia nie jest wydumaną dziedziną przeznaczoną dla nielicznych mędrców, lecz rzemiosłem, najlepszym, jakie mogło się zdarzyć człowiekowi, pozwalającym na odnalezienie się we współczesnym świecie. Okazuje się wiedzą bardzo praktyczną, przynoszącą korzyści każdemu, kto poświęci się jej studiowaniu. Książka dobrze pokazuje, że zainteresowania filozoficzne mogą się odnosić nie tylko do zasad rzeczywistości, w różnych jej obszarach, lecz również do takich kwestii, jak historia czasu, znaczenie Ameryki we współczesnej kulturze, loty na Księżyc, rozwój motoryzacji, dostęp do broni czy reforma liturgii w Kościele katolickim. Zwrócenie uwagi na takie zagadnienia powoduje, że obszar problematyki filozoficznej się rozszerza, a tym samym każdy, kto uczestniczy w kulturze, zostaje zachęcony do filozofowania.
z recenzji prof. Michała Zembrzuskiego
Monografia Warsztat historyka filozofii tematyzuje i systematycznie omawia narzędzia, techniki i strategie, które bywają stosowane intuicyjnie i na podstawie doświadczenia, celem uzyskania kompetencji w korzystaniu z nich „świadomie, krytycznie i elastycznie”. Jej adresatami są użytkownicy wspomnianego warsztatu na różnym poziomie zaawansowania, także początkujący. Książka dzieli się na cztery duże rozdziały, dotyczące komponentów publikacji naukowej, autorskich uwarunkowań warsztatu akademickiego, oceny gotowego dzieła akademickiego oraz pragmatyki życia naukowego; rozdziały te podlegają dalszym systematycznym podziałom. Do rąk Czytelników trafia bardzo dobra realizacja wyżej zarysowanego ważnego celu. Chociaż książka nie jest rozprawą z historii filozofii i sama nie musi stosować się do omawianych w niej reguł warsztatowych, to jednak w wielu punktach – niejako nadobowiązkowo – je realizuje, co stanowi jej osobną zaletę. To bardzo dobre, trafne, komunikatywne i plastyczne opracowanie tematu z wielu względów ważnego i trudnego – zarówno z racji ściśle systematycznych, jak i z uwagi na pewne okoliczności związane z obecną kondycją życia akademickiego.
W publicystyce filozoficznej czytamy często, że władze zakonne i kościelne potraktowały Teilharda niesprawiedliwie, uniemożliwiając mu publikację esejów religijnych i zakazując przyjmowania różnych funkcji w instytucjach naukowych. Po przeczytaniu tych tekstów okazuje się jednak, że w istocie władze te były niezwykle tolerancyjne dla autora, który radykalnie odchodził od katolicyzmu.
Nikt nie nakazał mu złożenia wyznania wiary, po którym okazałoby się, jaka jest jego tożsamość. Gdyby nieortodoksyjność de Chardina stała się faktem z punktu widzenia prawa kościelnego, to mógł być przecież wezwany do nawrócenia, a po odmowie – która najpewniej miałaby miejsce – dano by mu czas na zastanowienie, po czym zostałby zawieszony w czynnościach kapłańskich, a następnie prawdopodobnie wykluczony z Kościoła karą ekskomuniki.
Nic takiego nie miało miejsca, pomimo poważnych argumentów uzasadniających tego typu decyzje prawne. Teilhard był jednak tolerowany, co świadczy o łagodności przełożonych zakonnych, a nawet samego papieża Piusa XII, który poddał krytyce „nową teologię” i jej inspiratorów. Kościół nie prześladował Teilharda, to raczej de Chardin zwalczał Kościół i przyczynił się do sporego zamętu w jego łonie.
Marcin Karas przedstawia heliocentryczną teorię Kopernika jako wynik jego badań astronomicznych, które zostały ukierunkowane przez dogłębną znajomość poprzedzających go dwóch tysięcy lat rozwoju astronomii. Dla historyka filozofii niezwykle przekonująco brzmi teza Kopernika wyakcentowana przez Karasa, że to rozwój astronomii, nawarstwiające się obserwacje nieba, kolejne próby ich zobrazowania i opisania doprowadziły najpierw do zakwestionowania geocentryzmu, z powodu nierozwiązywalnych aporii tkwiących w tym modelu świata, a następnie podjęcia próby zbudowania innego, bardziej spójnego modelu kosmosu. Przy czym owa spójność dotyczy nie tylko wewnętrznej koherencji modelu, ale przede wszystkim jego lepszej adekwatności do poczynionych obserwacji i obliczeń. W świetle tej tezy Kopernik jawi się jako kontynuator wielkich filozofów i astronomów przeszłości, a zarazem wielki odkrywca i reformator ludzkiego obrazu świata. Dla znawcy nauki starożytnej i średniowiecznej nie tylko nie stanowi to paradoksu, lecz jest raczej potwierdzeniem trafności ustaleń autora: rozwój nauki nie dokonuje się skokowo, a tak zwane rewolucje naukowe są, owszem, dziełem geniuszy, takich jak polski astronom, ale przygotowywane są przez lata pracy naukowej poprzedzających ich badaczy, którzy potem, szczególnie w popularnej świadomości, giną w cieniu swoich wielkich uczniów (jak Wojciech z Brudzewa „ginie” w cieniu Kopernika). Wszystko to świadczy o wyjątkowości i oryginalności opracowania profesora Marcina Karasa.
Z recenzji prof. dra hab. Artura Andrzejuka, Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Autor postawił sobie ambitne zadanie skonfrontowania myśli znanego francuskiego filozofa z oficjalną nauką Kościoła. (...) Za rdzeń teilhardyzmu uznał (...) historiozofię, zaś za fundament nauki Kościoła - tomizm. (...) Warsztat historyka idei nie mógł wydać lepszego owocu. Książka (...) traktuje otwarcie o rzeczach istotnych, trudnych i podatnych na ideologiczną oraz medialną manipulację. Jedną z zalet tego - wysokiej próby - naukowego studium jest również to, że autor nie kryje się ze swoimi własnymi poglądami, nie chowa się za zasłoną ogólnikowych sformułowań czy niedopowiedzeń, ale jasno stawia kwestie, które jednoznacznie i konsekwentnie rozwiązuje, wyczerpująco uzasadniając wcześniej swój punkt widzenia.
Czyni to między innymi za pomocą bogatych, obszernych, wielojęzycznych i trafnie dobranych przypisów, które zajmują właściwie połowę objętości rozprawy. Są one nie tylko istotnym uzupełnieniem tekstu głównego, ale tworzą również samodzielny nurt rozważań odnoszący się do zawiłych problemów z zakresu myśli filozoficznej, religijnej, aksjologii, a nawet polityki czy socjologii. Badacz nie ukrywa przy tym swych ideowych (ale nie ideologicznych!) preferencji. Lektura przypisów wciąga czytelnika bez reszty, dostarczając mu satysfakcji, o jaką trudno dziś w pracach naukowych, szczególnie z zakresu humanistyki, gdzie postmodernistyczny język wypowiedzi miesza się z frazeologią, której źródłem są nauki przyrodnicze.
Fragment recenzji
Ten produkt jest zapowiedzią. Realizacja Twojego zamówienia ulegnie przez to wydłużeniu do czasu premiery tej pozycji. Czy chcesz dodać ten produkt do koszyka?
