Judaizm jedna z najstarszych religii świata. Podstawą judaizmu jest wiara w jednego Boga. Książki zamieszczone w tej kategorii są bardzo różnorodne, można z nich dowiedzieć się dużo ciekawych informacji zarówno na temat religii, tradycji jak i historii Żydów. Zapraszamy do rozważań na temat tekstów biblijnych, Tory, czy kabały.
Peter Sloterdijk (ur. 1947), jeden z kilku najważniejszych dziś intelektualistów niemieckich, filozof kultury, w pierwszej dekadzie XXI wieku poświęcił kilka swoich prac kwestii religii. Niniejsza książka jest pod tym względem najbogatsza treściowo i intelektualnie. Trzy monoteizmy wywodzące się „od Abrahama”, judaizm, chrześcijaństwo i islam, dzielą dziś między siebie większość ogółu wierzących na świecie, a nawet obejmują w sumie większość ludzkiej populacji. Swoim zelotyzmem, „gorliwością” stanowią dla świata i dla siebie nawzajem niemałe ryzyko, gdyż każdy z nich aspiruje do monopolu na prawdę i rywalizuje o nią z pozostałymi. Jako dopełnienie obrazu współczesności czwartym „monoteizmem” okazuje się komunizm. Sloterdijk przeprowadza głęboką analizę natury tych ruchów oraz możliwości i ryzyka konfrontacji. Rozważa szanse sprowadzenia ich na „drogę cywilizacyjną” i wykonując rozmaite eksperymenty myślowe, jak ten z powrotem do nieksenofobicznych religii przedmonoteistycznych, poszukuje możliwości „rozładowania” nagromadzonego w monoteizmach potencjału walki. Rysowany tu obraz religii nie jest wizją Nietzschego: solidarnego stowarzyszenia słabych, lecz wydobywa aspekty ksenofobii, dogmatyzmu i nieprzejednania. Historyczne i współczesne dowody na te aspekty są mocne. Czy podlegają one ucywilizowaniu i czy wyczerpują obraz monoteizmów, to pytanie do rozstrzygnięcia na dziś i kwestia nadziei na jutro.
Żydowska tradycja eksponuje rolę tekstu źródłowego, który obrasta komentarzami, budując zarazem duchową ojczyznę ludzi żyjących w diasporze. Komentowanie jest zawsze przekładem tego, co obce, na to, co własne, a też ?oddaleniem od tekstu źródłowego.
Od źródłowej sceny obwieszczenia dziesięciorga przykazań na Synaju wzajemna gra objawienia ustnego i pisemnego przekazu stanowi jeden z fundamentów tradycji żydowskiej. W czasie historycznym manifestuje się to jako skrzyżowanie pisma kanonicznego Tory z ustna nauką Talmudu. Wzajemna gra tych dwu różnych części składowych języka decyduje o powstaniu niemieckojęzycznej literatury nowoczesności. Bernd Witte kreśli polityczny i historyczno-literacki obraz tych dziejów - ściśle związanych z dziejami Żydów w Niemczech. Zaczyna od Mendelssohna, współtwórcy Oświecenia, który nie tylko otworzył tę tradycję na myśl nowożytną, ale i wprowadził ją zarazem do świata kultury grecko-rzymskiej i chrześcijańskiej, by następnie podążyć śladami lektur Heinego, Bubera, Kafki i Benjamina, kończy zaś doświadczeniem Shoah.
Wszyscy ci piszący po niemiecku intelektualiści analizują swoją rozdwojoną tożsamość.
Ta inspirująca książka o języku i żydowskiej literaturze niemieckojęzycznej jest zarazem rozprawą o dylematach świata nowoczesnego, gdzie nie można już identyfikować się z miejscem, a czas dany nam przez los trudno uznać za własny, jedynym zaś fundamentem tożsamości i szansą ocalenia okazuje się język.
Teksty dwunastu mniejszych proroków już w starożytności zapisywano na jednym zwoju, traktując je jako pojedynczą księgę Biblii. Powody były, jak wynika z Talmudu, wyłącznie praktyczne: istniała obawa, że poszczególne proroctwa są tak krótkie, że któreś z nich może zaginąć, o ile nie zostanie włączone do wspólnego zbioru. [?] Z całą pewnością ? świadczą o tym znaleziska z Qumran ? Księga Dwunastu Proroków stanowiła całość w II wieku przed erą chrześcijańską.
Pod względem rangi proroctw ?mniejsi? nie ustępują trzem ?prorokom wielkim?: Izajaszowi, Jeremiaszowi i Ezechielowi. Zwyczajowa nazwa ?mniejsi? pochodzi zresztą dopiero od Augustyna z Hippony, który przyznawał, iż określenie to odnosi się wyłącznie do rozmiarów tekstów i nie ma w nim nic deprecjonującego. W tradycji żydowskiej mówi się po prostu o Dwunastce. Tak jak ?wielka trójka? wszyscy oni należą do grupy newiim achronim, proroków późniejszych (dla odróżnienia od newiim riszonim, pierwszych ? od Jozuego do Samuela). Księga Dwunastu Proroków zamyka drugą część Biblii, Proroków właśnie.
Szymon Dankowicz (1834?1910) ? rabin, kaznodzieja, nauczyciel ? jest dziś postacią zapomnianą i niedocenianą. Jego sylwetka wydaje się jednak warta przypomnienia z przynajmniej kilku powodów. Ze względu na związki Dankowicza z kilkoma społecznościami postępowymi opracowanie jego spuścizny i poglądów może stanowić wkład do badań nad religijnością kręgów postępowych na ziemiach polskich, może także być uzupełnieniem badań nad historiami gmin żydowskich w poszczególnych ośrodkach, w których działał. Ze względu na działalność Dankowicza na rzecz zbliżenia żydowsko-polskiego jego poglądy rzucają nowe światło na relacje chrześcijańsko-żydowskie w XIX-wiecznym Krakowie. Wreszcie biografia Dankowicza jest ciekawym przykładem modelu kariery XIX-wiecznego kaznodziei i rabina.
Znaczenie synagogi Tempel i skupionej przy niej społeczności postępowej wyraźnie zaznacza się w dziejach krakowskich Żydów. Środowisko to nie tylko zajmowało istotne miejsce w religijnym i kulturalnym uniwersum żydowskim, ale także miało niebagatelny wpływ na pozytywne relacje żydowsko-chrześcijańskie oraz kształtowanie postaw patriotycznych. Związane z nim były również tak ważne postaci jak Szymon Dankowicz, Maurycy Weber i Ozjasz Thon.
Artykuły zebrane w niniejszym tomie, którego powstanie zainspirowane jest przypadającymi w ostatnich latach rocznicami związanymi z Templem, skupiają się na wymienionych zagadnieniach. Ich autorami są pracownicy naukowi, doktoranci i studenci Instytutu Judaistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Synagoga Tempel i środowisko krakowskich Żydów postępowych pod redakcją Michała Galasa to pierwsza książka wychodzącą w serii ?Studia i materiały z dziejów judaizmu w Polsce?, która ma przedstawiać najnowsze osiągnięcia w dziedzinie badań nad religijną tradycją Żydów polskich, a także teksty źródłowe oraz zapomniane materiały i publikacje poświęcone tej tematyce.
Jak Żyd rozumie fakt, że Tora to Księga Prawa? Czym jest dla niego halacha?
Z Tory wynika treść 613 przykazań (micwot) judaizmu. Jeśli liczbę tę zapiszemy w alfabecie hebrajskim, w którym każda litera ma wartość liczbową, otrzymamy słowo TARJAG. Przykazania to 248 nakazów i 365 zakazów.
Tarjag micwot ukazuje funkcjonowanie religii żydowskiej w czasach istnienia Przybytku i Świątyni Jerozolimskiej i nadal stanowi podstawę całego żydowskiego prawa religijnego.
Książka przedstawia przykazania w takiej kolejności, w jakiej pojawiają się one w Torze: począwszy od „płódźcie i rozmnażajcie się”, aż po nakaz przepisania księgi Tory.
Każde przykazanie uzupełnione jest o komentarz, opisujący zakres przykazania, ustalony w wyniku dyskusji rabinicznych. Wskazuje on także jego praktyczne zastosowanie w naszych czasach.
Dopełnieniem jest siedem przykazań rabinicznych oraz siedem przykazań dla nie-żydów.
Całości dopełnia słownik terminów halachicznych
Od czasu założenia Państwa Izrael zainteresowanie chrześcijan światem judaizmu znacznie wzrosło. Na przestrzeni stuleci chrześcijanie bardzo rzadko próbowali poznać zawartość i symbolikę nabożeństwa w synagodze. Również uczeni-teolodzy mieli bardzo słabe pojęcie o synagodze i służbie w niej.
Po Wojnie Sześciodniowej Wojnie, kiedy Izrael znów odniósł zwycięstwo nad tymi, którzy chcieli go zniszczyć, zainteresowanie chrześcijan żydowską wiarą i tradycją osiągnęło niebywałe dotąd rozmiary. A mimo to synagoga pozostała dla nich tajemnicą. Nie będzie przesadą, gdy powiemy, że bez, skrajnie biorąc, elementarnej znajomości liturgii i symboliki nabożeństwa w synagodze nie można zrozumieć religii żydowskiej.
Jeden z uczonych żydowskich wyraził to tak: ?Religia Tory nauczyła się obchodzić bez Świątyni, ale nigdy nie mogłaby obejść się bez synagogi. Stworzenie synagogi jest, być może, największym osiągnięciem Żydów w ich historii?.
Co islam ma wspólnego z Jezusem?
Chrześcijanie są często zaskoczeni, słysząc jak muzułmanie mówią: „My również wierzymy w Jezusa i darzymy Go wielkim szacunkiem”. Czy Jezus muzułmanów i Jezus chrześcijan jest tą samą osobą?
Emir Caner, który wychował się w islamie i rozumie sposób myślenia muzułmanów, wspólnie z Johnem Ankerbergiem podejmują próbę odpowiedzi na następujące zasadnicze pytania:
– Jaką rolę Jezus odgrywa w islamie?
– Co Koran i tradycja mówią o Nim, a czego nie mówią?
– Dlaczego muzułmanie nie zgadzają się z tym, że Jezus jest Synem Bożym?
– Co znaczy dla muzułmanów, że Jezus narodził się z Dziewicy?
– Jakie praktyczne rezultaty wynikają z wiary w muzułmańskiego Jezusa?
Dzięki niniejszej książce będziesz w stanie zrozumieć zasadnicze różnice doktrynalne i lepiej poznać zasady wiary islamu, a także dowiesz się jak możesz dzielić się dobrą nowiną o prawdziwym Jezusie.
Księga Sędziów jest istotnym dokumentem dziejów Izraela i kształtowania się judaizmu. Za wyjątkiem pięknej bajki Jotama (jednego z dwóch, obok sławnej pieśni Debory, fragmentów poetyckich) nie ma tu miejsca na przypowieści czy napomnienia moralne znane z późniejszych ksiąg proroków. Jednak wiele jej fragmentów to prawdziwe klejnoty nowelistyki, nie tylko zresztą batalistycznej, jak wyprawa Gedeona na Midianitów. Podstęp Ehuda, który zabił Eglona, tłustego króla Moabu; śmierć kanaanejskiego wodza Sysery z rąk pięknej Jael; zawarta w kilku wersetach poruszająca opowieść o anonimowej córce wodza Jeftego, złożonej Bogu w ofierze dziękczynnej; wreszcie dzieje Samsona, herosa-nazyrejczyka o nadludzkiej sile ? weszły do literatury powszechnej i światowej mitologii. Stały się również źródłem inspiracji dla żydowskiej baśni ludowej, z której wyrosło świeckie piśmiennictwo, nierzadko nawiązujące w diasporze i w dzisiejszym Izraelu do tamtego okresu wewnętrznego chaosu, rozproszenia i kryzysu przywództwa ? i dostrzegające powtarzalność mechanizmów historycznych i ludzkich postaw.
W wielu miejscach Pisma Świętego jest mowa o pewnej postaci. Aby zrozumieć, kim jest ta postać, musimy zmierzyć się z naszym dotychczasowym sposobem pojmowania Boga i Jezusa Mesjasza.
Dostrzeżenie związku pomiędzy Aniołem Pana w Starym Testamencie i postacią Jezusa, Jeszuy Mesjasza, w Nowym Testamencie jest wyzwaniem zarówno dla chrześcijańskiego, jak i dla żydowskiego światopoglądu. Książka ta ma za zadanie pobudzić do namysłu i zbudować most łączący żydowskie i chrześcijańskie zrozumienie Biblii.
Głównym jej celem jest przedstawienie tego, w jaki sposób Bóg objawia się w Piśmie Świętym oraz jak opisana jest w nich natura Jezusa Chrystusa. Odkrycie tej prawdy jest dla nas priorytetem.
Niniejszy przewodnik zawiera wybór błogosławieństw, które najczęściej odmawia się w ciągu dnia, ale także tych rzadziej wypowiadanych, jak również pewną ilość krótkich modlitw. Nie jest przeznaczony do tego, aby zastąpić Sidur, w którym znajdują się wszystkie modlitwy i błogosławieństwa, a jedynie do tego, by umożliwić korzystanie z zawartych w nim modlitw w każdym miejscu i o każdej porze.
Żydzi, którzy słuchali kazania Jezusa dobrze rozumieli, co on ma na myśli, mówiąc, że widzi Bożą chwałę. Oni czytali na ten temat w wielu miejscach Starego Testamentu.
Broszura ta na podstawie zapisów Starego Testamentu ukazuje jak był zbudowany Przybytek, czyli Namiot Spotkania – miejsce, w którym Bóg przebywał pośród swego ludu, podczas ich podróży do ziemi obiecanej. Najwyższy zdecydował, by w ten sposób okazać swojemu ludowi, że chce mieć z nimi bliską więź i dać im szansę łatwego zbliżenia się do siebie. Autor przedstawia nie tylko sprzęty, jakie znajdowały się w Przybytku, ich lokalizację, formy sprawowania kultu, ale – co szalenie ważne – zwraca też uwagę na ich symbolikę wskazującą na Jezusa Chrystusa i Jego zbawcze dzieło, czego zapowiedzią był właśnie Przybytek.
Broszura zawiera wiele ciekawych, kolorowych ilustracji, wykresów porównawczych oraz tablic. Jest ona znakomitą pomocą na lekcje religii, historii czy spotkania biblijne.
Celem przedstawianego czytelnikowi zbioru źródeł do dziejów chasydyzmu w Królestwie Polskim w latach 1815?1867 jest wpisanie się we współczesną tendencję rozszerzania granic badań nad tym zjawiskiem. Jeśli bowiem jedną z największych bolączek wcześniejszych studiów nad chasydyzmem było zawężenie bazy źródłowej do klasycznych tekstów hebrajskich i jidyszowych, to wprowadzenie nowych, nieznanych dotąd źródeł o innej proweniencji wydaje się mieć zasadnicze znaczenie dla powodzenia podjętego przez historyków przedsięwzięcia. Nowy typ źródeł nie tylko bowiem rozszerza bazę materiałową studiów nad chasydyzmem, lecz także zmienia gruntownie jego postrzeganie. Zgromadzone w tym tomie dokumenty dostarczają przede wszystkim informacji o politycznych dziejach ruchu chasydzkiego, ale też wielu danych o społecznej strukturze ruchu, o relacjach z innymi grupami ludności żydowskiej i nieżydowskiej, o mentalności, życiu codziennym czy wreszcie liczebności zwolenników chasydyzmu w Królestwie Polskim.
W związku z przypadającą w 2008 roku setną rocznicą śmierci kaznodziei Wielkiej Synagogi, z inicjatywy Wydawnictwa Austeria, zorganizowano w Żydowskim Instytucie Historycznym sesję naukową Rabin Izaak Cylkow (1841-1908). Sesja przygotowana została wspólnie przez Żydowski Instytut Historyczny im. Emanuela Ringelbluma, Katedrę Judaistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego oraz Zakład Studiów Żydowskich Uniwersytetu Wrocławskiego. W książce zebrano artykuły autorów, którzy wzięli udział w rocznicowych uroczystościach. Teksty ukazują prawdziwy kontekst działalności Izaaka Cylkowa w Warszawie.
Sefer sziwchej ha ?Beszt jest bez wątpienia najważniejszym źródłem do badań nad początkami chasydyzmu besztiańskiego. Długotrwały monopol na przekaz hagiograficzny (następne książki tego gatunku zaczęły ukazywać się dopiero 50 lat później) sprawił, że książka ta zyskała niemal kanoniczny charakter a zawartych w niej opowieści nie był w stanie podważyć żaden inny przekaz.
Dzieła Gershoma Scholema (1897-1982) należą dziś do najwybitniejszych osiągnięć historii judaizmu zwłaszcza w dziedzinie kabały i mistyki. Wystarczy wspomnieć Mistycyzm żydowski (wyd. pol. 2007). W O mistycznej postaci... (1962) Scholem opisuje fascynujący moment w dziejach judaizmu, gdy mityczne obrazy przechodzą w mistyczną symbolikę. Na podstawowe pytanie, czy Bóg ma jakąś postać, czy też raczej jest bezpostaciowy, usiłowano najpierw odpowiedzieć w sferze egzoterycznej za pomocą naiwnych antropomorfizmów. Wraz z nadejściem kabały w epoce średniowiecza jej ezoteryka skorzystała z tych wizji, adaptując je w charakterze mistycznych symboli. Bóg zajął nowe miejsce w świecie, inne niż odległy starotestamentowy Jahwe, ale też odmienne od miejsca abstrakcyjnego Boga filozofów. Stawał się żywym bóstwem ściśle związanym z własnym dziełem stworzenia. Scholem analizuje głównie okres rozwoju kabały, ale poświęca też wiele miejsca chasydyzmowi na ziemiach polskich i mistycznemu sensowi określeń "cadyk" i "chasyd". Książka jest zarazem przewodnikiem po głównych pojęciach mistyki żydowskiej, takich jak ciało astralne, wędrówka dusz czy imiona Boga.
Wspaniały seks sprawia, że krzyczysz z rozkoszy. Koszerny seks – że pamiętasz później imię partnera.
Wspaniały seks to zaspokajanie się. Koszerny seks to kochanie się.
Wspaniały seks nie zostawia po sobie śladu. Koszerny seks nie zna rozdzielenia.
We wspaniałym seksie wciąż jesteśmy pełni zahamowań. W koszernym seksie dwoje ludzi pozbywa się blokad i otwiera serce.
Wspaniały seks to forma zmysłowego spełnienia. Koszerny seks to najwyższa forma poznania.
Książka z jednej strony przedstawia seks jako fundament i najważniejsze spoiwo związku, z drugiej – trwały związek jako jedyny kontekst, w którym ta ludzka aktywność może wybrzmieć w całej swej skali.
W książce omówiono podstawowe etapy kształtowania się judaizmu od starożytności po czasy współczesne. Opisano praktyki religijne starożytnego Izraela przed niewolą babilońską, okres krystalizowania się tej religii w okresie perskim, hellenistycznym i rzymskim. Znajdziemy tu także podstawowe dokumenty religijno-prawne judaizmu, którym towarzyszą objaśnienia dotyczące kalendarza świąt i praktyk religijnych. Autorka omawia też znaczący wpływ judaizmu na historyczne uwarunkowania narodzin chrześcijaństwa.
Dominique de La Maisonneuve, mieszkająca w Paryżu zakonnica Zgromadzenia Sióstr Matki Bożej z Syjonu, wiele lat spędziła w Izraelu, gdzie obroniła doktorat na Uniwersytecie Hebrajskim. Pracę wykładowcy języka hebrajskiego na Uniwersytecie Katolickim w Paryżu łączy z wykładami organizowanym we Francji i w Izraelu w ramach działalności SIDIC (Centrum Informacji i Dokumentacji Żydów i Chrześcijan). Jest autorką podręcznika akademickiego do nauki języka hebrajskiego oraz książek na temat judaizmu.
Ozjasz (Abraham Jo szua) Thon urodził się we Lwowie w 1870 r. Od wczesnej młodości był zagorzałym aktywistą syjonistycznym. W 1890 r. przeprowadził się do Berlina, aby tam rozpocząć studia filozoficzne i socjologiczne, które zakończył uzyskując tytuł doktora. Podczas pobytu w Berlinie uczęszczał także do Instytutu Nauk Judaistycznych i otrzymał tytuł rabina. W czasie studiów przyłączył się do zwolenników Teodora Herzla, któremu pomagał przy organizacji Pierwszego Kongresu Syjonistycznego. W 1897 roku przyznano mu rabinat Krakowa w Postępowej Synagodze Tempel, który piastował aż do śmierci w 1936 roku. Członkowie jego gminy, zasymilowani Żydzi, choć nie byli wówczas antysyjonistami, krytycznie odnosili się do koncepcji stworzenia państwa żydowskiego. Pomimo tego Thon w kazaniach nigdy nie ukrywał swoich syjonistycznych poglądów. W 1919 roku wybrano go na posła do pierwszego polskiego Sejmu. Niniejsza antologia jego kazań z lat 1895-1906 po raz pierwszy opublikowana była w 1938 roku. To wielka zasługa wydawnictwa Austeria, że podjęło się wydania tych kazań po tak wielu latach. Książka ta stanowi bardzo ważną pozycję dla współczesnego czytelnika. Ukazuje Ozjasza Thona jako religijnego a zarazem liberalnego Żyda, myśliciela i człowieka czynu, filozofa i rabina, zagorzałego syjonistę a jednocześnie entuzjastycznego zwolennika polskiego języka i literatury. Osobowość skomplikowaną, łączącą w sobie pozorne sprzeczności, ale faktycznie dającą przykład na jedyne w swoim rodzaju polsko-żydowskie współistnienie.
Shoshana Ronen
Zakład Hebraistyki UW
Ten produkt jest zapowiedzią. Realizacja Twojego zamówienia ulegnie przez to wydłużeniu do czasu premiery tej pozycji. Czy chcesz dodać ten produkt do koszyka?
