Publikacja to praktyczny komentarz do ustawy z 26.10.1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 382), który stanowi kompleksowe omówienie zagadnień z zakresu ochrony nieletnich.
Podstawowym celem tej ustawy jest przeciwdziałanie demoralizacji i przestępczości nieletnich oraz stwarzanie warunków powrotu do normalnego życia tym nieletnim, którzy popadli w konflikt z prawem bądź z zasadami współżycia społecznego. Ustawa zwraca też uwagę na umacnianie funkcji opiekuńczo-wychowawczej i poczucia odpowiedzialności rodzin za wychowanie nieletnich na świadomych swych obowiązków członków społeczeństwa.
Publikacja zawiera omówienie najważniejszych zagadnień m.in.:
podstaw postępowania, dobra nieletniego, postępowania mediacyjnego, demoralizacji nieletniego;
środków zapobiegania i zwalczania demoralizacji i przestępczości nieletnich (kategorie i katalog środków, kary pieniężne, wymierzanie kary, warunkowe zawieszenie wykonania kary, umieszczenie w zakładzie leczniczym);
postępowania przed sądem
- sąd rodzinny, właściwość miejscowa i ogólna, prawo do obrony, wszczęcie postępowania, ściganie na wniosek, wywiad środowiskowy, obserwacja, opinia psychiatryczna, schronisko dla nieletnich, strony postępowania, koszty postępowania,
- przebieg postępowania (czynności, ustanowienie obrońcy, postępowanie dowodowe, przesłuchanie i zatrzymanie nieletniego, umieszczenie nieletniego w policyjnej izbie dziecka, przebieg rozprawy),
- postępowanie odwoławcze (właściwość i skład sądu, zaskarżenie orzeczenia, udział nieletniego w rozprawie);
postępowanie wykonawcze
- wszczęcie postępowania, praktyki religijne, właściwość, wnioski i zażalenia, zmiana nagannych zachowań i postaw, odroczenie i przerwa w stosowaniu środków wychowawczych, nadzór sędziego rodzinnego,
- środki wychowawcze i lecznicze (zawiadomienie sądu, nadzór i zasady pobytu w policyjnych izbach dziecka, ośrodki diagnostyczno-konsultacyjne i kuratorskie),
- środek poprawczy (rodzaj zakładu, warunkowe zwolnienie, okres próby, umieszczenie nieletniego poza zakładem, popełnienie czynu karalnego przez nieletniego, kara pozbawienia i ograniczenia wolności),
- użycie środków przymusu bezpośredniego wobec nieletniego umieszczonego w zakładzie poprawczym, w schronisku dla nieletnich, młodzieżowym ośrodku wychowawczym,
- udzielanie nagród i stosowanie środków dyscyplinarnych wobec nieletnich umieszczonych w schroniskach dla nieletnich i zakładach poprawczych (zasady przyznawania nagród, zastosowanie środka dyscyplinarnego, katalog środków),
- zatrudnianie nieletnich umieszczonych w zakładach poprawczych lub schroniskach dla nieletnich (warunki dopuszczalności zatrudnienia, formy praktyki zawodowej, wynagrodzenie, wypadek przy pracy, choroba zawodowa).
Ze względu na praktyczny wymiar komentarza, Autorzy przedstawiają także najważniejsze poglądy doktryny oraz odwołują się do licznego orzecznictwa. Komentarz w sposób jasny i przejrzysty pozwala na rozwiązanie pojawiających się w praktyce problemów związanych z wykładnią przepisów zawartych w ustawie o postępowaniu w sprawach nieletnich. Dla wygody Czytelników, ułatwiając szybką orientację w tekście, niniejszy Komentarz wyróżnia się szczegółową strukturą wewnętrzną, z precyzyjnym, przejrzystym i jednolitym podziałem zagadnień.
Komentarz adresowany jest w szczególności do adwokatów, prokuratorów, radców prawnych, sędziów, kuratorów sądowych, pracowników zakładów poprawczych i schronisk dla nieletnich a także młodzieżowych ośrodków wychowawczych, pracowników oświaty, policjantów a także studentów.
