Jeśli sądzisz, że wybory moralne pojawiają się w Twoim życiu wyjątkowo lub że „moja moralność to moja sprawa”, przeczytaj tę książkę Etyka bywa postrzegana jako dziedzina abstrakcyjna, która o zwykłych, życiowych sprawach niewiele ma do powiedzenia. Na co dzień unikamy języka moralności i myślenia w kategoriach etycznych. Bardziej obchodzi nas zgodność naszych czynów z prawem niż ich status moralny. Ponadto wolimy nikogo nie potępiać, a zamiast tego staramy się zrozumieć psychologiczne powody czyjegoś destrukcyjnego postępowania. Paradoksalnie – zauważa Autor – doszło do tego, że „moralizowanie i ocenianie uchodzi dzisiaj niemalże za niemoralne”. ETYKA ŻYCIA CODZIENNEGO pokazuje, że to wielki błąd. Analizując dziesiątki konkretnych, życiowych sytuacji, Jan Hartman udowadnia, że zdolność do trzeźwego moralnego osądu własnego i cudzego zachowania jest kluczowa zarówno dla funkcjonowania społeczeństwa, jak i osobistego rozwoju. Książka omawia niezwykle szeroki zakres tematów, od bardziej błahych – jak jazda tramwajem „na gapę”, aż po niezwykle poważne – jak aborcja. Choć Autor formułuje własne oceny, jego celem nie jest orzekać, jak należy postępować, lecz pokazać, jak poprawnie rozpoznać etyczny wymiar sytuacji, z którymi konfrontuje nas życie. Czyni to bez nadmiernego teoretyzowania i akademickich dyskusji, za to z dużą dawką zdrowego rozsądku, szczerości i życzliwości. „Ta książka nie jest, jak widać, poradnikiem dobrego życia, lecz wprowadzeniem do umiejętności dokonywania analizy moralnej w realnych sytuacjach, jakie niesie życie. Tę umiejętność chciałbym czytelnikom przekazać, a raczej pokazać, i zachęcić ich do jej dalszego samodzielnego kształtowania. Będę oczywiście odwoływał się tu i ówdzie do teorii etycznych (filozoficznych), lecz zasadniczo moim zamiarem jest trzymać się jak najbliżej realiów życia – osobistego i społecznego. Będziemy więc rozważać typowe i nietypowe, lecz realnie przytrafiające się ludziom sytuacje, zastanawiając się nad tym, jak należy się w nich i wobec nich zachować, aby było to moralnie dobre, a przynajmniej przyzwoite”. Z tekstu

Zawarte tu wypowiedzi Ducha oferują czytelnikowi wsparcie, prowadzenie i pomoc w każdej życiowej sytuacji.W tej książce darowane nam jest wielkie duchowe dzieło nauczające. On, wielki Duch, Chrystus, wprowadza nas przez Swoje najwyższe objawienia w nasze duchowo-boskie dziedzictwo, w odwieczne prawo miłości. Z perspektywy tego Prawa wyjaśnia nam też prawo siewu i zbioru, prawo przyczynowe i w ten sposób wskazuje nam, jak możemy krok za krokiem wydostać się z ograniczeń ludzkiego ja, ze związania i zawikłania naszych losów.

Problematyka etyczna stosunkowo rzadko podejmowana jest przez socjologów, ponieważ stanowi domenę filozofów i prawników, a ostatnio także ekonomistów, zwłaszcza tych zajmujących się kulturą pracy i zawodu, kulturą organizacyjną oraz etyką życia gospodarczego, zarządzaniem przez wartości i społeczną odpowiedzialnością biznesu. Zbliżone do terminu „etyka zawodowa” pojęcie „etyka pracy” (work ethics) oznacza „produktywny trud” i ujmuje pracę w aspekcie procesualnym, czasownikowym, jako czynność cenioną przez tych, którzy ją wykonują, a także przez ich otoczenie, głównie pracodawców. Etyka lub kultura pracy w tradycyjnym rozumieniu wiąże się zatem m.in. z niską/wysoką wydajnością pracowników oraz koncepcją wzrostu/regresu gospodarczego, wywodząc się z etyki protestanckiej, w której praca stanowiła nie tylko powinność religijną, lecz także obowiązek moralny. Jako że współcześnie problematyka etyki zawodowej wykazuje liczne, bezpośrednie lub pośrednie związki ze wspomnianą sferą CSR, etyką społeczną, etyką życia publicznego, a także socjologią moralności, socjologią pracy oraz socjologią instytucji i zrzeszeń, a ponadto poradoznawstwem, zawodoznawstwem, pracą socjalną i polityką społeczną, warto ją podjąć oraz rozwinąć. Właśnie temu ma służyć niniejsza praca, sytuująca się na styku wspomnianych gałęzi i subdyscyplin naukowych, znosząca, a przynajmniej zacierająca, rysowane często zbyt grubą kreską linie demarkacyjne między nimi. Wydaje się bowiem, że płaszczyzną porozumienia jest tu, a z pewnością powinien być, aksjologiczny, a ściślej: etyczny aspekt każdej z wymienionych dziedzin. Fragment Wstępu

Bestseller o psychologiczno-duchowym rozwojuPonad 300 tysięcy egzemplarzy sprzedanych na całym świecieEnneagram jest prastarą koncepcją poznania samego siebie, drogą do wewnętrznego uleczenia i duchowego wzrostu. Ponad trzydzieści lat temu zyskała ona popularność za sprawą amerykańskiego franciszkanina Richarda Rohra oraz znawcy enneagramu Andreasa Eberta. Ich dzieło osiągnęło wielki sukces.Książka zawiera szczegółowy opis dziewięciu typów osobowości, w których każdy może się odnaleźć, a także porad przydatnych w życiu codziennym. Te wskazówki pomogą ci odkryć i lepiej wykorzystać twoje mocne strony oraz unikać sytuacji, w których do głosu dochodzą te słabsze.Richard Rohr (ur. 1943) franciszkanin, znany kierownik duchowy, jeden z najpopularniejszych autorów książek o duchowości, założyciel i dyrektor Centrum Działania i Kontemplacji w Albuquerque. W Wydawnictwie WAM ukazało się kilka jego książek, . Spadać w górę i Nieśmiertelny diament.Andreas Ebert (ur. 1952) tłumacz dzieł Richarda Rohra na język niemiecki. Prowadzi kursy dotyczące koncepcji enneagramu na całym świecie.

Książka, którą czytelnik ma właśnie przed sobą, to w większości lektura niezbyt budująca. Dwa tomy wypełnione tematem kłamstwa, analizami jego metod, technik mechanizmów manipulacji itp. mogą sprawić wrażenie, że kłamstwo wciska się w każdą dziedzinę życia człowieka.

Książka jest przystępnym wprowadzeniem w złożoną problematykę praw zwierząt w wymiarach moralnym, społecznym, prawnym i politycznym. Profesor Paul Waldau, etyk oraz specjalista w zakresie antrozoologi i praw zwierząt, udziela odpowiedzi na ponad 100 pytań, takich jak: Czy troska o prawa zwierząt jest zjawiskiem nowym? Co wiemy na temat bytu zwierząt? Dlaczego i w jaki sposób dzielimy zwierzęta na towarzyszące, laboratoryjne, wykorzystywane do rozrywki, wykorzystywane do produkcji pożywienia oraz zwierzęta dzikie? Jaki jest status i jak są traktowane zwierzęta w każdej z tych kategorii? Czy hodowla przemysłowa stwarza zagrożenie dla środowiska? Czym prawa moralne różnią się od praw ustawowych? Czy ochrona zwierząt występuje we wszystkich kulturach? Jak z punktu widzenia zwierząt wyglądają współczesne realia polityczne? W jakim stanie jest dziś ruch na rzecz ochrony zwierząt? Jakie są perspektywy na przyznanie zwierzętom praw ustawowych? Co powinniśmy sądzić o cyrkach i zoo w kontekście praw zwierząt? Które zwierzęta są inteligentne albo samoświadome? Czy zwierzęta odczuwają emocje? Kim są najważniejsze postacie ruchu na rzecz praw zwierząt? Jak wygląda przyszłość praw zwierząt? Szczególnie odczuwalny jest brak powszechnego zrozumienia, że debata wokół praw zwierząt należy do kategorii sporów, w których toku wypracowywane są wartości fundamentalne. Oczywiście zdaniem części osób samo poruszanie tego tematu stanowi zaprzeczenie człowieczeństwa, a zatem jest głęboko niemoralne. Ja jednak zauważyłem, że dla wielu takie koncentrowanie się na człowieku oznacza poruszanie się w sferze znajdującej się poniżej ludzkiego horyzontu etycznego. Dlatego moim zdaniem ludzie powinni zdawać sobie sprawę z tego, jak wiele osób widzi związek troski o prawa zwierząt z innymi sferami życia. Jeśli przyjąć, że oznacza ona nie tyle zaprzeczenie bycia człowiekiem, ile afirmację jego wyjątkowych zdolności do opieki nad innymi – niezależnie, czy inny jest człowiekiem, czy nie – to otwiera ona drzwi do bogatego świata ponadludzkiego, niezamykającego się w granicach naszego gatunku. W takim ujęciu dylematy znikają – w tej sytuacji nie ma przegranych. Z tekstu Seria Co każdy powinien wiedzieć to rzetelne wprowadzenia do zagadnień, w których współczesny człowiek powinien się orientować. Dzięki formie pytań i odpowiedzi szybko i łatwo znajdziesz tu dokładnie tę wiedzę, której szukasz.

Tomasz z Akwinu (1224/25–1274) jako etyk jest kontynuatorem najbardziej tradycyjnej i najstarszej szkoły etycznej, mającej swój początek w nauczaniu Sokratesa (ok. 470 BC – 399 BC) oraz w pismach Arystotelesa (384 BC – 322 BC), który z etyki uczynił systematyczną „filozofię moralną”. Nie jest więc Tomasz autorem jakieś nowej etyki, wywracającej do góry nogami odwieczne przekonania ludzi o dobru i złu, nie szokuje, nie bulwersuje, ale też nie szasta potępieniami, obcy jest mu elitaryzm moralny, przemawianie do czytelników czy słuchaczy z moralną wyższością. Pozostaje przede wszystkim uczniem Arystotelesa, o którym mówiono, że jest „umiarkowany do przesady”. Właśnie tego filozofa Tomasz wybrał na swego mistrza. Jednakże, podobnie jak ma to miejsce w innych działach filozofii, także i w etyce Akwinata nie ogranicza się do powtarzania tez Greka, ale stara się je zinterpretować po swojemu i – bardzo wyraźnie to widać w przypadku etyki – wbudować w gmach myśli chrześcijańskiej. Nie jest to jednak – o co często Tomasza oskarżano – prymitywne „przygięcie” myśli Arystotelesa do ortodoksji chrześcijańskiej, ale raczej ukazanie i rozwinięcie punktów zbieżnych obu doktryn. Zbieżności dostrzegał Doktor Anielski bardzo dużo, czego wyjaśnienie jest proste: właśnie filozofię Arystotelesa uważał Tomasz za najbliższą prawdzie, czyli najbardziej adekwatnie opisującą rzeczywistość. Z kolei w doktrynie katolickiej uznawał prawdę, którą objawił sam Bóg. Nie oznaczało to jednak bezkrytycznego przyjmowania wszystkich tez i poglądów Filozofa. Tomasz bowiem powtarzał, że „studium filozofii nie jest po to, aby poznać to, co ludzie myśleli, lecz jakby to się miało do prawdy rzeczy”. Ta „prawda rzeczy” jest także najważniejsza dla Tomasza w jego etyce. Wszystko to staramy się w tej książce ukazać.

Recenzowana monografia naukowa dotyczy wybranych, niezwykle ważnych kwestii społecznych i etycznych, związanych z poszczególnymi etapami życia ludzkiego: jego początkiem, trwaniem i śmiercią. Składa się z dziewięciu artykułów, które łącznie tworzą szeroką panoramę współczesnych problemów bioetycznych. […] Jest przykładem ich dobrego diagnozowania, aktualizowania refleksji nad nimi i proponowania konkretnych rozwiązań, które odwołują się – co bardzo cenne – do rodzimych przykładów. […] Adresatami publikacji mogą być zarówno osoby profesjonalnie związane z szeroko rozumianą służbą zdrowia, studenci kierunków medycznych, jak i pacjenci oraz ich rodziny, a także osoby zawodowo organizujące wsparcie w trudnych sytuacjach. Publikacja zainteresuje także osoby, które poszukują refleksji nad społecznie ważnymi kwestiami bioetycznymi, ukazanymi w perspektywie personalistycznej. Z recenzji ks. dr. hab. Zbigniewa Wanata, prof. UMK Monografia zawiera szereg interesujących tekstów analizujących dylematy moralne związane z początkiem i końcem ludzkiego życia. Poruszane zagadnienia są ważne i aktualne. W części pierwszej znajdują się opracowania dotyczące kwestii prenatalnych i okołoporodowych, w części drugiej – kwestii terminalnych, a na końcu tekst zwieńczający, dotyczący pojęcia sumienia […] Szczególnie cenne wydają się teksty prezentujące obszerne wyniki badań własnych (np. opieki nad dziećmi z zespołem Downa) i funkcjonowanie niedawno powstałych instytucji (jak hospicja perinatalne) albo opisujące proponowane procedury postępowania w praktyce (np. w stosunku do osób umierających). Inne teksty, nawet jeśli dotyczą zagadnień znanych (np. diagnostyki prenatalnej lub opieki nad ciężarnymi niepełnosprawnymi), omawiają je w sposób porządkujący dotychczasową wiedzę. Powyższe sprawia, że monografię można uznać za dzieło oryginalne. […] Wśród Autorów poszczególnych rozdziałów znajdują się osoby rozpoznawalne w środowisku medycznym i bioetycznym, co sprawia, że publikacja powinna cieszyć się zainteresowaniem w tych kręgach, a sformułowane w niej postulaty mogą mieć wartość aplikacyjną. Z recenzji dr. hab. med. Jakuba Pawlikowskiego, prof. UKSW

Kwestie etyczne – traktujące o różnicy między dobrem a złem, o naszych wzajemnych obowiązkach wobec siebie i o tym, jak powinniśmy postępować – od tysiącleci zajmują myślicieli na całym świecie, stanowiąc fundament systemów prawnych, politycznych i światopoglądowych. 50 idei, które powinieneś znać. Etyka to przystępne omówienie podstaw i najważniejszych zagadnień tej dyscypliny zarówno w wymiarze teoretycznym, jak i pod kątem praktycznych konsekwencji dla codziennego życia. Odnosząc się do szerokiego wachlarza tematów, w tym takich kontrowersyjnych zagadnień jak terroryzm, cenzura i kara śmierci, niniejsza książka pomoże czytelnikowi odnaleźć się w moralnym labiryncie współczesności. „50 idei, które powinieneś znać” to seria książek wprowadzających w fascynujący świat pytań i zagadnień – tych trudnych oraz tych zupełnie podstawowych – które od dawna towarzyszą ludzkości w jej misji zrozumienia świata. Seria prezentuje najważniejsze teorie i idee głównych dziedzin wiedzy, stanowiąc świetny punkt wyjścia do dalszej nauki. Obowiązkowa lektura każdego początkującego erudyty!

Lidia Amejko nie rozstaje się z metafizycznymi i etycznymi dążeniami modernizmu, choć w literackim poprawianiu świata towarzyszy jej późnonowoczesna melancholia niespełnienia. W swoich dramatach podąża śladem Jacques’a Derridy, by tak jak on „utekstowioną” i „zmediatyzowaną” rzeczywistość naszych czasów uczynić sensowniejszą – poprzez językową dekonstrukcję utrwalonych przeświadczeń, głębszą – poprzez oryginalną interpretację kanonicznych tekstów, lepszą – poprzez otwarcie na innych ludzi, i pełniejszą – bo wzbogaconą o żywą obecność duchów przeszłości. Wielką problematykę filozoficzną podejmuje lekko, z humorem, bez oglądania się na bieżące mody artystyczne i na przekór dominującym tendencjom. Jacek Kopciński, ze wstępu Jacek Kopciński – historyk literatury i krytyk teatralny, profesor w Instytucie Badań Literackich PAN, gdzie kieruje Ośrodkiem Badań nad Polskim Dramatem Współczesnym, wykładowca UKSW, redaktor naczelny miesięcznika „Teatr”. Jest autorem monografii Gramatyka i mistyka. Wprowadzenie w teatralną osobność Mirona Białoszewskiego (Warszawa 1997) oraz Nasłuchiwanie. Sztuki na głosy Zbigniewa Herberta (Warszawa 2008), dwóch tomów szkiców teatralnych (Którędy do wyjścia?, Warszawa 2002; Powrót „Dziadów”, Warszawa 2016). W latach 2012–2013 opracował i wydał dwutomową antologię Trans/formacja. Dramat polski po 1989 roku. Jest także pomysłodawcą i redaktorem naukowym serii „Dramat Polski. Reaktywacja”. Ostatnio opublikował tom interpretacji polskich dramatów współczesnych Wybudzanie (Warszawa 2018).

Przewodnik po polskiej filozofii chrześcijańskiej XX i XXI wieku stanowi kompendium – przegląd poszczególnych dziedzin filozofii (logika i metodologia nauk, metafizyka, teoria poznania, filozofia przyrody, etyka, aksjologia, estetyka i filozofia sztuki, filozofia Boga i religii, filozofia społeczna, filozofia kultury, historia filozofii), przygotowany pod kątem omówienia dorobku oraz wydobycia wielu nowatorskich rozwiązań proponowanych przez chrześcijańskich filozofów polskich, które wpływały na kształt dyskursu filozoficznego tak w Polsce, jak i za granicą.

Pismo Święte zawiera liczne zalecenia moralne, na których opiera się etyka chrześcijańska. Są one dość rozmaite pod względem formy i treści. Stoi jednak za nimi spoisty system zasad, który można zestawić z innymi systemami moralnymi. Etyka Biblii odwołuje się do teologicznej wizji Boga i człowieka. Składa się na nią uzasadnienie moralności, uporządkowany system norm i zaleceń oraz oczywiście rozstrzygnięcia w konkretnych sferach życia, jak małżeństwo czy stosunek do dóbr materialnych. Książka ta przedstawia więc system myślowy stojący za wypowiedziami Biblii na tematy moralne. Dotyczy tematu wspólnego dla teologii chrześcijańskiej i dla dziejów filozofii.

Prawo do życia jest podstawowym prawem człowieka, które zostało dane jako istocie rozumniej i wolnej, na którym opierają się wszystkie prawa ludzkie. Ten dar życia został udzielony człowiekowi w charakterze misji, którą powinien podjąć i wypełnić. A zatem życie ludzkie jawi się zarówno jako wartość osobowa, odpowiadająca godności człowieka jak i jego transcendentne powołanie. W związku z powyższym prawo do śmierci wydaje się być zupełnie sprzeczne z prawem do życia. Jeżeli życie człowiek pojmuje w kategoriach fundamentalnych potrzeb, to prawo do życia nakłada bezwarunkową ochronę życia, a tym samym wyklucza jakąkolwiek formę zadawania śmierci. W medycynie walka o życie nie tylko wynika z przysięgi Hipokratesa, ale stanowi podstawowy obowiązek zawodowy lekarza. A zatem, jak pogodzić obowiązek ratowania życia ludzkiego z sytuacją, w której człowiek upomina się o prawo do śmierci? W debacie współczesnej to zagadnienie nabiera szczególnego znaczenia zarówno w przypadku rezygnacji z uporczywej terapii jak i eutanazji. W obu powyższych sytuacjach mamy do czynienia z odwoływaniem się do argumentu godnej śmierci. Zasadnym jest zauważenie, że mówienie o prawie do śmierci bywa często podważane jako absurdalne. Jak słusznie zauważa Barbara Chyrowicz, posiadanie „prawa do” zakłada, że istnieje ktoś kto jest użytkownikiem tego prawa. A ponieważ śmierć jest koniecznością człowieka, związku z powyższym nie może być prawem, jest nieuchronnym imperatywem. Co więcej, prawo zakłada, że podmiot tego prawa mógłby z danego mu przywileju nie skorzystać, tymczasem śmierć stawia człowieka w sytuacji bez wyjścia. Jak zatem można mówić o prawie do śmierci? Czy może istnieć takie prawo? Należy również zaznaczyć za Wojciechem Bołozem, że każde uprawnienie, jeżeli ma być rzeczywistym przywilejem, to powinno również posiadać równoważnik w postaci czyjegoś obowiązku. Tak więc, jeżeli umierający miałby prawo do śmierci, to drugi człowiek miałby obowiązek zabicia go. Na kim miałby spoczywać ten obowiązek – na lekarzu? Gdyby nawet przyjąć, że spoczywa on na lekarzu, to pojawia się kolejne pytanie: na podstawie jakich racji lekarz miałby obowiązek przyspieszenia śmierci człowieka terminalnie chorego, czy też w stanie wegetatywnym. Tak więc prawo do śmierci rozumiane jako uprawnienia do zadawania sobie bądź drugiemu człowiekowi śmierci, takie prawo do śmierci nie istnieje. Czy zasadnym więc w perspektywie odpowiedzialności za życie, wydaje się stawianie pytania o prawo do godnej śmierci? W dobie rozwoju medycyny i możliwości przedłużania życia czy też odraczania śmierci, pytanie wydaje się jak najbardziej racjonalne.

GIOVANNI BOTERO (1544-1617), wywodzący się ze szkoły jezuityzmu politycznego, współpracownik kardynałów Boromeuszy (św. Karola i Fryderyka), ale także sekretarz księcia Sabaudii, Karola Emanuela I, był - w dziejach włoskiej myśli politycznej epoki nowożytnej – autorem traktatów politycznych, biografii historycznych, utworów literackich, dzieł geograficznych oraz religijnych. Należał w swej epoce, przynajmniej według własnego przekonania, do najbardziej znanych krytyków myśli politycznej Niccolo Machiavellego, sam też – jako pierwszy w 1589 r., w traktacie zatytułowanym Della ragion di stato libri dieci – użył jasno zdefiniowanego terminu racja stanu (ragion di Stato). Pisał więc Botero, iż: Racja Stanu to wiedza o środkach za pomocą których ustanawia się, zachowuje i poszerza władzę. […] W istocie, racja stanu odnosi się do Księcia i Państwa, nie jest związana z ustanawianiem władzy i, jak wyraźnie widać, wręcz je poprzedza, a po części poprzedza również jej poszerzanie: jednakże sztuka ustanawiania i poszerzania władzy jest taka sama; ten bowiem kto poszerza ją w sposób roztropny, musi ustanowić to, co chce rozszerzyć oraz dobrze się na tym obszarze umocować.

Jedyny na polskim rynku, pełny podręcznik do nauki etyki dla szkół ponadpodstawowych, rekomendowany przez MEN. Etyka dla myślących stanowi rozszerzoną i zmienioną wersję dwóch książek (Historia idei etycznych starożytności i średniowiecza oraz Historia idei etycznych czasów nowożytnych i współczesnych), które zostały napisane na potrzeby szkoły, a potem wpisane przez Ministerstwo Edukacji Narodowej na listę obowiązujących podręczników dla klas licealnych. Stało się to niedługo po wprowadzeniu religii i etyki do szkół. Książka jest nieocenionym źródłem rzetelnej wiedzy i alternatywą dla etyki katolickiej. Doskonały przewodnik i zbiór narzędzi dla nauczycieli i uczniów. Nowoczesny podręcznik prof. Magdaleny środy, znanej filozofki i działaczki publicznej, stanowi doskonałą podstawę dla wolnej i odpowiedzialnej dyskusji na tematy fundamentalne dla naszego życia: miłości, wolności, szczęścia, obowiązku. Dostarcza wiedzy z zakresu historii refleksji nad moralnością, moralnych ideałów i przekonań etycznych, powiązanych z różnymi systemami religijno-światopoglądowymi. (...) Prezentuje pojęcia i argumenty nieodzowne każdemu, kto chciałby problemy moralne rozważać na serio. Doskonała pomoc dydaktyczna do lekcji etyki w szkole, lekcji prowadzonych z ""otwartą głową"", czyli w duchu krytycznym, także wobec samego siebie i własnych przekonań! Etyka jest bowiem domeną rozterek i wątpliwości, a książka prof. środy dobitnie to ukazuje. Ta książka ma walory nie tylko poznawcze i dydaktyczne, lecz także moralne. (...)

Przedstawiony w książce zbiór esejów na temat cnót i wad pisałem początkowo co miesiąc przez wiele lat w czasopiśmie Charaktery. Były to teksty dosyć krótkie i pozbawione przypisów. Rozbudowałem je, poszerzyłem i zaopatrzyłem w przypisy. Dopisałem także pewną liczbę tekstów nowych. Obok cnót klasycznych, wielkich i małych, zająłem się także cnotami bardziej współczesnymi, jak tolerancja czy przyzwoitość, które wręcz za cnotę nie są uważane.Postanowiłem opublikować tę książkę, gdyż sądzę, że jedną z przyczyn współczesnego kryzysu demokracji i dominacji populizmu jest kryzys cnót i zasad moralnych. Znikają takie słowa jakprawość i wstyd, które zostały zastąpione przez bezprawie i bezwstyd. W coraz większym stopniu dominuje chciwość, egoizm, kłamstwo i szyderstwo. Honor skrył się w honorarium. Już mało kto pamięta, co to jest bezinteresowność, cierpliwość, grzeczność, prostota, skromność, solidarność, uprzejmość, wdzięczność, wielkoduszność czy wspaniałomyślność.Świadom jestem przestrogi Arthura Schopenhauera: Raczej tak samo nie można sprawić, by człowiek stał się cnotliwy dzięki wykładom lub kazaniom etycznym, jak wszystkie estetyki, poczynając od Arystotelesa, nie uczyniły nikogo poetą. Mam jednak nadzieję, że czytanie prowadzi nie tylko do myślenia, ale także do refleksji.

Czy małpy są moralne, czy też moralność jest wynalazkiem ludzkim?Czy moralność jest tylko cienką zasłoną, którą kultura narzuca naszej zwierzęcej naturze?Czego filozof może się nauczyć, obserwując zachowanie małp?Prowokacyjna książka Fransa de Waala, światowej sławy prymatologa, podejmuje problem źródeł i ewolucji moralności. De Waal zwalcza pogląd, który określa mianem teorii fasady, głoszący, że ludzie są z natury egoistyczni, a moralność jest jedynie cienką zasłoną, którą narzuca nam społeczeństwo. W oparciu o ustalenia wieloletnich badań nad zachowaniem naczelnych, de Waal przekonuje, że źródeł naszej moralności szukać należy w ewolucyjnej przeszłości człowieka i u naszych najbliższych ewolucyjnych krewnych. Książka zawiera także polemiki z poglądami de Waala autorstwa Petera Singera, Christine M. Korsgaard, Philipa Kitchera oraz Roberta Wrighta.Zasady moralne nie są zapisane w genomie. (...) Nie rodzimy się z żadnymi określonymi normami moralnymi zawartymi w umyśle, lecz z programem uczenia się, który mówi nam, jakie informacje przyswoić. Umożliwia nam to zrozumienie i przyswojenie struktury moralnej naszego rodzimego społeczeństwa.Fragment książki

Książka ta warta jest jak największego propagowania, ma ona bowiem walory naukowe i zarazem pozwala na rozszerzenie wiedzy o omawianym zjawisku, co czyni z niej również książkę o walorach dydaktycznych. (…) Pokazuje ona z szerokiej perspektywy problem myślistwa: prawnej, językowej, etycznej, ewolucyjnej, kulturowej, społecznej, egzystencjalnej i teologicznej. Jest niezwykle dogłębnie przemyślanym zbiorem tekstów zawierających argumentacje przeciwko myślistwu (…) i określa strategie zmian społecznych związanych z eliminacją myślistwa z kulturowych wzorców zachowań. dr hab. Joanna Hańderek, prof. UJ W sytuacji, kiedy mamy do czynienia z pogłębiającą się katastrofą ekologiczną i wyginięciem wielu gatunków, bezcelowe zabijanie zwierząt (…) nie znajduje żadnego usprawiedliwienia. Stąd jednoznaczne potępienie myślistwa przez autorów tej książki, którzy pogląd swój opierają na wywodach społecznych, kulturowych, psychologicznych, pedagogicznych, prawnych i filozoficznych, sięgając do praktyki myślistwa oraz do bogatej literatury przedmiotu. W konfrontacji z dzisiejszym rynkiem mięsnym i kryzysem ekologicznym, ten rodzaj specyficznego hobby jakim jest myślistwo rekreacyjne jest godny jedynie potępienia. (…) To niczym nie usprawiedliwione morderstwo dokonane z rozmysłem na bezbronnych zwierzętach. dr hab. Ewa Podrez, prof. UKSW W 2005 roku ukazała się ? pod redakcją naukową Władimira Borejki, ukraińskiego naukowca, zoologa i aktywisty na rzecz ochrony przyrody ? praca zbiorowa Rzuć polowanie – zostań człowiekiem. Borejko zebrał w jednym tomie artykuły naukowców i eseje pisarzy z różnych krajów, potępiające i obnażające okrucieństwo oraz bezsens tej „paskudnej zabawy w zabijanie”, jak to określił rosyjski pisarz Władimir Czertkow. Wszak myślistwo w obecnych czasach nie jest dyktowane biologiczną potrzebą przeżycia; to kulturowy archaizm, „demoniczna namiętność”, wobec czego „powinno tak jak niewolnictwo trafić do lamusa historii”. W 2020 roku, piętnaście lat później, kontynuując dzieło Władimira Borejki, oddaję do rąk czytelników pracę zbiorową pod moją redakcją, zatytułowaną Etyczne potępienie myślistwa. Do współpracy zaprosiłam wybitnych polskich badaczy: etyków, psychologów, pedagogów, prawników i biologów, reprezentujących różne ośrodki akademickie. Teza tej książki jest zdecydowanie ? i mocno ? postawiona, podobnie jak to uczynił Borejko, i ma związek z fundamentalną zasadą moralną – aksjologiczno-normatywną podstawą naszej kultury: „dobro pochwalaj, a zło potępiaj”. Nie bądźmy bierni, nie przechodźmy obojętnie wobec cudzej krzywdy, zarówno ludzkiej, jak i zwierzęcej. Albowiem, jak pisał filozof Edmund Burke, „złu wystarczy, aby dobrzy ludzie nic nie robili”. Tym samym naszą moralną powinnością powinno być aktywne sprzeciwianie się okrucieństwu czynionemu nie tylko ludziom, ale również zwierzętom, i potępianie sprawców, ponieważ brak naszej negatywnej reakcji wzmacnia ich niegodziwość. Do tej fundamentalnej zasady moralnej odwoływał się między innymi Albert Schweitzer ? jeden z najwybitniejszych etyków, działacz społeczny i lekarz, laureat Pokojowej Nagrody Nobla z 1952 roku. Według Schweitzera, myślistwo w czasach współczesnych jest przejawem zła w czystej postaci i należy o tym głośno mówić oraz głośno ten proceder krytykować. Pisał o tym również polski teolog i etyk, ks. prof. Tadeusz Ślipko, według którego współczesne myślistwo o charakterze hobbystycznym „uchybia godności człowieka jako osoby i z tego powodu należy je zakwalifikować do kategorii działań moralnie nagannych”. Traktuję te słowa jako moralny imperatyw ? stąd pomysł na książkę i jej etyczne przesłanie.

Czasy, w których żyjemy, przyjęło się określać przedrostkiem „post-”, który oznacza: „już nie i jeszcze nie”. A zatem nasza postchrześcijańska epoka nie jest już chrześcijańska, ale wciąż jeszcze nie stworzyła własnej, całkowicie niezależnej od chrześcijaństwa tradycji. Dlatego choć dzisiejsze społeczeństwa Zachodu deklarują się jako laickie i wolne od religijnego bagażu przeszłości, wciąż do szpiku kości przeniknięte są chrześcijańskimi ideami, wartościami, nazwami etc. I w tym momencie pojawia się pytanie, które stanowi punkt wyjścia niniejszej książki: czy w świecie postchrześcijańskim etyka chrześcijańska ma jeszcze coś do powiedzenia? Autor odpowiada na nie pozytywnie, dodając, że będzie to możliwe tylko wówczas, gdy zaakceptuje się pewne reguły gry, obowiązujące we współczesnej Europie. Projekt nazwany „etyką chrześcijańską dla postchrześcijańskiej epoki” próbuje na nowo scalić rozbity w nowożytności model etyki łączącej obiektywność prawa naturalnego, subiektywność sumienia oraz wspólnotowy charakter cnót. Nie chodzi tu jednak o rekonstrukcję świata, do którego nie ma już powrotu. Celem jest takie przeformułowanie idei i zasad etyki chrześcijańskiej, by były one zrozumiałe dla kultury postchrześcijańskiej, stając się ważnym i poważnym głosem we współczesnych debatach.

Pojęcie patriotyzmu jest powszechnie stosowane w wielu, często odległych od siebie kontekstach. Niekiedy można odnieść wrażenie, że samo pojęcie zatraciło swoje znaczenie i stanowi wyłącznie pusty frazes. Zarazem wywołuje ono skrajne, sprzeczne emocje wśród społeczeństwa: od pełnej afirmacji do postawy krytycznej, czy wręcz odrzucenia. Zarówno afirmacja, jak i sprzeciw wobec tego, co współcześnie kojarzymy z pojęciem patriotyzmu, często nawiązują do racji moralnych. Intencją autorów i redaktorów tomu jest prześledzenie tytułowej relacji etyki i patriotyzmu w celu odnalezienia przyczyn tego stanu rzeczy. Adriana Mickiewicz, Radosław Strzelecki Etyka a patriotyzm to książka obejmująca szerokie spektrum tematyczne i problemowe, a także dziejowe – sięga bowiem Greków, a kończy się katastrofą smoleńską. Uwzględnia kwestie terminologiczne i pojęciowe, precyzując nieostre fenomeny patriotyzmu i nacjonalizmu, egzemplifikuje rozważania bardziej teoretyczne, zwracając się ku konkretnym postaciom historycznym oraz trendom politycznym i światopoglądowym. [...] Książka nie jest bardziej lub mniej przypadkowym zbiorem nadesłanych tekstów, ale stanowi spójną całość, w której Autorzy, sami o tym nie wiedząc, prowadzą z sobą inspirujący dialog. Fragment recenzji dr. hab. Janusza Mizery