Zawisza Czarny

Seria wydawnicza „Przywrócić Pamięć” ma przybliżyć współczesnemu społeczeństwu publikacje założycieli ruchu skautowego, twórców rozwoju idei i metodyki harcerskiej z lat 1911–1946. Reprint wydania z 1928 roku "Zawisza Czarny..." Już pięć wieków upłynęło od męczeńskiej śmierci Zawiszy Czarnego z Garbowa, wielkiego rycerza, który, jak pięknie się wyraził w swojem epitafjum nagrobnem kanonik krakowski i poeta, współczesny Zawiszy, Adam Świnka, — był „wzorem wszelkiej cnoty i zaszczytem Ojczyzny“. Niestety, jak o wielu innych znakomitych pradziadach, pozostało nam o Zawiszy z Garbowa mało wiadomości, ale i to, co wiemy, wystarcza, aby postać tę umieścić w szlachetnym szeregu dobrze zasłużonych Ojczyźnie. Twórcy wielkiej szkoły rycerskiej, Związku Harcerstwa Polskiego, mieli dobre poczucie, gdy z pośród znakomitych rycerzy, których Polsce nie brakowało, Zawiszę Czarnego obrali za patrona i do prawa harcerskiego, jako pierwszy punkt, wprowadzili przykazanie: „Na słowie harcerza polegaj, jak na Zawiszy“. Trzeba więc wszystko uczynić, aby przykład wielkiego rycerza porwał naszych harcerzy, aby o jego czynach wiedziała cała młodzież polska, wiedzieli żołnierze polscy i mnogie rzesze obywateli Rzeczypospolitej. Dziś, gdy z woli Opatrzności, powołani zostaliśmy do nowego, wolnego życia, gdy znów twardą stopą stanęliśmy na naszym rycerskim posterunku, postać wielkiego rycerza niech nas zaprawi do pełnienia wysokich cnót żołnierskich i cywilnych, jakiemi jaśniał Zawisza Czarny. Niech więc ten rycerz, który, jak pięknie mówi drugi, ówczesny pisarz Jan Długosz, był „szczególnym zaszczytem i ozdobą Polski“, z pomroki dziejów wydobyty, hetmani wszystkim i do wielkich czynów pobudza.