Książka wzbogaca naszą wiedzę na temat przemian średniego pokolenia Polaków sytuujących się na przecięciu klasy średniej, wyższej i inteligencji. Przynosi ciekawe ustalenia i dostarcza przy okazji bogaty materiał do namysłu nad trudnością kulturowej klasyfikacji członków tej grupy oraz niepewnością, jakiej doświadczają oni w odniesieniu do własnej pozycji społecznej mimo zdecydowanych poglądów na życie zawodowe, wychowanie dzieci, wybór kuchni czy cel wakacyjnych podróży.
dr hab. Piotr Kulas, prof. UW
Autorka zastanawia się nad tym, co różni nowych inteligentów (…) wykonujących zawody profesjonalistów i menadżerów od pokolenia ich rodziców oraz do jakiego stopnia postawy, styl życia i system wartości tej kategorii społecznej można nadal tłumaczyć językiem dawnej polskiej inteligencji, a do jakiego językiem klasy średniej w rozumieniu zachodnim, a także co łączy, a co różni profesjonalistów i menadżerów w Polsce i na Zachodzie?
dr hab. Dorota Mroczkowska
Czym jest mobilność? Jest przemieszczaniem się w przestrzeni społecznej (ruchliwość społeczna), jest przemieszczaniem się w przestrzeni geograficznej (migracje). W tej książce te dwa ujęcia zachowują ważność, ale też pojawia się propozycja ich uzupełnienia, otwarcia na ujmowanie mobilności jako gospodarowania zasobami, wyraźniejszego dostrzegania, że mobilność ma nie tylko wymiar modernizacyjny, lecz także ekologiczny. Bohaterem tej książki jest Giżycko – niewielkie, mazurskie miasto i jego mieszkańcy, również ci, którzy z niego wyjechali. Ta książka jest próbą opowiedzenia, co jest ważne w życiu miasta, co jest ważne w życiu człowieka.
Książka jest wartościową i nowatorską, w pełni udaną próbą ukazania istoty małego miasta ulokowanego w wielkim świecie za sprawą zmian wywołanych przez mobilność społeczną jego mieszkańców. Praca ukazuje, jak bardzo ta mobilność sprzyja kształtowaniu postaw otwartości na innych, sprzyja ogólnej pluralizacji postaw i zachowań społecznych.
prof. dr hab. Andrzej Sadowski
Jest to książka o społecznej i przestrzennej ruchliwości mieszkańców Giżycka, którzy w zmieniających się kontekstach musieli radzić sobie z gospodarowaniem zasobami […]. To socjologiczno-antropologiczny fresk ukazujący powiązania (figuracje), w jakie uwikłani byli i są ludzie migrujący z małego miasta, niekiedy doń powracający. To opis powiązań i ich konsekwencji, opis splotu zdarzeń, w których rodzina-środowisko małego miasta – polskie/światowe metropolie formują życie.
dr hab. Jacek Poniedziałek, prof. UMK
Nie ma zgody na Bartleby’ego. Na to, jaki on jest. Chcemy go zrozumieć, aby go zmienić, zatrudnić w naszych biznesach. Oswoić i dodać do listy przykładów. Do sensów, które znamy i produkujemy. Czy będą one dominujące czy kontr-dominujące, Bartleby nie może istnieć sam dla siebie, nie może być taki – w rzeczywistości jest inny, jest naprawdę taki, jak o nim mówimy.
Opisać Bartleby’ego, oswoić Bartleby’ego – rozpoznać jako siebie, jako to, co znane, sprowadzić obcość do tożsamości. Zabić go potokiem słów – oswajania, udomowiania, uciszania.
Nie ma zgody na Bartleby’ego. Nie ma zgody na niezrozumienie. Nie ma zgody na bycie.
(fragment książki)
Książka Oskara Szwabowskiego jest osobliwa, więcej nawet: ostentacyjnie celebruje własną osobliwość. Trudno ją jednoznacznie zakwalifikować: trochę to rozprawa naukowa, z pewnością esej, w jakiejś mierze antologia cytatów i dzieło literackie. (...). Przedłożona do recenzji książka kontynuuje przedstawioną tutaj strategię, wpisuje się w próby ustanowienia innowacyjnych humanistycznych dociekań, wolnych od wszystkich grzechów akademizmu. Ma to swoje zalety – wśród nich wymieniłbym przede wszystkim nieschematyczność, niespodziewane korzyści intelektualne płynące z myślowego i tekstowego eksperymentu, ciekawe problematyzacje związane z dygresjami osobistymi i publicystycznymi (...).
dr hab. Jerzy Franczak, prof. UJ
Książka, pomyślana jako podręcznik akademicki, składa się z czternastu rozdziałów poświęconych zachowaniom naruszającym normy społeczne lub normy społeczne i prawne. Prezentowane problemy potraktowane zostały w sposób interdyscyplinarny, co niewątpliwie stanowi istotną zaletę publikacji. Ta obszerna praca dotyczy ważnych i budzących nierzadko wiele kontrowersji zjawisk. Choć poruszane kwestie omawiane są wieloaspektowo, książka stanowi zwartą całość i czytelnik nie będzie miał problemów z usytuowaniem ich w określonej strukturze czy porządku normatywnym. Widać, że Autorka wie, o czym pisze i czyni to sprawnie.
prof. dr hab. Zbigniew IzdebskiUniwersytet Zielonogórski
Książka Ireny Pospiszyl stanowi kompetentne i erudycyjne pogłębienie analiz dotyczących patologii i problemów społecznych, których Autorka dokonywała (w mniejszym zakresie) we wcześniejszej swej publikacji Patologie społeczne (WN PWN 2008).
prof. dr hab. Ewa WysockaUniwersytet Śląski
Irena Pospiszyl, profesor Akademii Pedagogiki Specjalnej, kieruje Zakładem Psychopedagogiki Resocjalizacyjnej. Była stypendystką w Instytucie Psychiatrii Uniwersytetu Londyńskiego. Jako pierwsza opisała syndrom Atlasa, zaburzeniowy zespół adaptacyjny do sytuacji trudnych. Jest autorką ponad 80 publikacji, w tym takich jak: Przemoc w rodzinie (1994), Ofiary chroniczne (2003), Patologie społeczne (2008), Syndrom Atlasa. O tych, którzy byli silni zbyt długo (2019). Jest także tłumaczką książki Danyi Glaser i Stephena Frosta Dziecko seksualnie wykorzystywane (1995). Swoją karierę zawodową zaczynała jako wychowawczyni w Sanatorium Neuropsychiatrii Dziecięcej.
Od lat prowadzi badania nad podatnością wiktymizacyjną osób, interesuje się także problemem uprzedzeń społecznych, czemu dała wyraz m.in. w artykułach: Barbarzyństwo potrzebuje społecznej legitymacji (2016), Słoiki, gender i inne demony, czyli kilka refleksji na temat współczesnych uprzedzeń w Polsce (2016), The Loser Syndrome – universality of the strategy of defense of discriminated groups (2020).Pasjonatka powieści sensacyjnych, nart i swojego ogrodu w górach.
Książka Miłosza Miszczyńskiego poświęcona jest problemowi współtworzenia wartości w procesach organizowania. Koncepcja zarządzania wartością jest rozwijana w ekonomii od kilkudziesięciu lat, w naukach o zarządzaniu najczęściej jest używana do wyjaśniania strategii konkurencji i strategii rozwoju przedsiębiorstwa oraz modeli biznesu. Autor podjął ciekawą próbę rozszerzenia porterowskiego rozumienia wartości o szeroki kontekst procesów organizowania i zarządzania w organizacjach. Koncentruje przy tym uwagę na współtworzeniu wartości, czyli na sieciowym, zespołowym charakterze tego procesu.
Prof. dr hab. Maria Romanowska
Monografia ma znaczny wkład w rozwój nauk o zarzadzaniu i jakości. Wzbogaca zarówno silnie rozwijany w ostatnich latach nurt związany z podejściem sieciowym, jak i teorię innowacji, teorię współpracy oraz teorię zasobową.
Prof. dr hab. Maciej Zastempowski
We współczesnej literaturze dominują publikacje poświęcone nierównościom dochodów oraz zjawisku ubóstwa i biedy, najważniejszej konsekwencji nierówności społecznych. W książce rozważa się także szereg innych typów nierówności (np. zjawisko segregacji, zmniejszenie dobrobytu społecznego w wyniku nierówności). Miary przedstawione w książce są świadomie dokonanym wyborem – ze względu na posiadane własności – spośród bardzo wielu proponowanych miar.
Grzegorz Lissowski, prof. dr hab. nauk humanistycznych, specjalności: socjologia matematyczna, teoria decyzji, teoria wyboru społecznego, teoria sprawiedliwości dystrybutywnej, teoria statystyki. Emerytowany profesor Wydziału Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego. Autor stu kilkudziesięciu publikacji, w tym: Prawa indywidualne a wybór społeczny (1992); Zasady sprawiedliwego podziału dóbr (2008); Podstawy statystyki dla socjologów (wspólnie z Jackiem Hamanem i Mikołajem Jasińskim) (2008, 2011); Principles of Distributive Justice (2013) oraz redaktor monograficznych publikacji zbiorowych, w tym: Teoria racjonalnego wyboru (1994); Teoria wyboru społecznego (2000); Elementy teorii wyboru społecznego (2001); Przestrzenna teoria głosowania (2003). Członek redakcji pisma „Studia Socjologiczne” (1990-2003) oraz współzałożyciel i członek redakcji pisma „Decyzje” (2004-2022).
Czy można powiedzieć, że coś koniecznie musimy pamiętać? Czy mają rację ci, którzy nam powtarzają: „Zapomnij o tym, łatwiej ci będzie wtedy żyć”? Kwestie te, choć kluczowe, na ogół nie są poddawane głębszej refleksji filozoficznej. Avishai Margalit w swej książce skłania czytelnika do przemyślenia na nowo problemu pamięci i jej związków z etyką. Dzięki temu książka ta staje się przewodnikiem po świecie skomplikowanych palimpsestów minionych wydarzeń. W świecie, w którym wciąż konfrontujemy się z duchami czy wręcz upiorami pamięci, rozważania Margalita pomagają nam zrozumieć przeszłość i ustosunkować się do niej.
Leszek Koczanowicz, Uniwersytet SWPS
W swojej głęboko humanistycznej książce, która oferuje przystępnie napisaną filozofię na czasy kolejnych masowych zbrodni, Avishai Margalit zadaje pytanie, czy istnieje etyka pamięci. Powierza czytelnikom mądrą, osadzoną w tradycji zachodniej filozofii i religii refleksję poszukującą dróg uzdrowienia relacji z innymi w szacunku, trosce i lojalności. Uświadamia, że każde z nas może się znaleźć w roli „moralnego świadka” ujawniającego zło, którego było przedmiotem. To książka, która nas wzbogaca, umacnia i czyni lepszymi ludźmi.
Ewa Domańska, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Avishai Margalit (ur. 1939) – filozof izraelski, profesor filozofii Uniwersytetu Hebrajskiego, wykładał m.in. w Harvard University, Wolfson University, Oxford, Freie Universität Berlin oraz w Institute of Advanced Study w Princeton. Zajmuje się filozofią społeczno-polityczną, filozofią moralności i religii. Autor m.in.: Idolatry (z Moshem Halbertalem, 1992), The Decent Society (1996), The Ethics of Memory (2002), Occidentalism: The West in the Eyes of Its Enemies (z Ianem Burumą, 2004), On Compromise and Rotten Compromises (2010), On Betrayal (2017).
Popadnięcie w całkowite zapomnienie przeraża nas nie tyle jako coś, co stanie się po naszej śmierci, ile jako świadectwo naszych obecnych relacji. Obawiamy się, że moglibyśmy niewiele znaczyć dla osób, z którymi teraz jesteśmy związani. Troska o pozostawienie śladów i bycie pamiętanym jest więc racjonalną troską o nasze relacje gęste i ich trwałość. To właśnie na taką formę pozostawienia śladów wolno nam mieć nadzieję.
Avisahi Margalit
(fragment książki)
Seria Prawo i Teoria Społeczna
Seria wydawnicza zainicjowana w Centrum Edukacji Prawniczej i Teorii Społecznej Uniwersytetu Wrocławskiego. Celem serii jest konfrontowanie wiedzy prawniczej z jej politycznymi i społecznymi podstawami. Prawo jest wielowymiarową praktyką społeczną, w której ogląd prawniczy jest uprzywilejowany, lecz nie jedyny. Dlatego, nawiązując do współczesnych dyskusji filozoficznych i polityc
Beata Nessel-Łukasik wychodzi z założenia, że muzea są nie tylko nośnikami pamięci, ale także ją tworzą i przekształcają. Mogą dzięki temu stać się centrum działań, w które włączają społeczność związaną z nimi w różnorodny sposób. Autorka zastanawia się, jak podjęcie tego typu „włączających” działań przyczynia się do kreowania pamięci, a dokładniej – do jej poszerzania o elementy dotąd niedostrzegane. Zastanawia się też, jaka jest rola muzeów w społeczności lokalnej, jak wygląda wzajemne oddziaływanie muzeum i społeczności. (…) Wykorzystuje coraz bardziej popularną metodologię historii mówionej i badania pamięci indywidualnej.
Prof. dr hab. Anna Landau-Czajka, IH PAN
Problematyka podjęta przez Beatę Nessel-Łukasik stanowi całkowite novum. Tematem swoich badań autorka uczyniła relacje między: (1) losem dworku Józefa Piłsudskiego w Sulejówku, (2) pamięcią autobiograficzną szczególnej grupy ludzi, w latach 1956–2000 uczęszczających do przedszkola, które mieściło się w dworku Piłsudskiego (…) oraz (3) wybranymi epizodami z dziejów lokalnej społeczności, której tożsamość konstytuowała się wokół tego szczególnego miejsca pamięci, jakim był „Milusin”, ale też dzięki której „Milusin” przetrwał najtrudniejsze momenty i dziś funkcjonuje jako ważny zwornik tożsamości narodowej (o czym sporo wiemy, a czym autorka rozprawy się nie zajmuje) i jako zwornik tożsamości lokalnej, o czym mało kto wie, a co właśnie jest przedmiotem jej rozważań.
Prof. dr hab. Andrzej Szpociński, ISP PAN
Beata Nessel-Łukasik – dr nauk społecznych, socjololożka, historyczka sztuki, pracownica Akademii Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej, stypendystka MKiDN, badaczka wpływu przemian społecznych na współczesne muzea i ich publiczność. Współautorka koncepcji muzeum relacyjnego oraz monografii Publiczność (w) muzeum (2022). Publikowała na łamach: „Muzealnictwa”, „Kultury i Społeczeństwa”, „Kultury Współczesnej”, „Zarządzania Kulturą”. Członkini redakcji rocznika naukowego „Muzealnictwo”, artystyczno-badawczej Grupy Celowej i Towarzystwa Przyjaciół Sulejówka, w ramach którego współtworzy Archiwum Społeczne Sulejówka.
Monografia powstała jako pokłosie konferencji zorganizowanej przez Wydział Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego na temat relacji współczesnego populizmu i prawa. Temat ten jest obecnie żywo dyskutowany w globalnej oraz regionalnej nauce prawa, konstytucjonalizmie oraz filozofii
politycznej. Już prawie dwadzieścia lat temu niderlandzki politolog Cas Mudde pisał, że nadchodzi „populistyczny Zeitgeist”. Od tego czasu problem nie stracił nic na znaczeniu, a w Polsce od 2015 roku stał się jednym z głównych problemów szerokiego dyskursu rządów prawa. Dlatego publikacja ma szanse wzbudzić zainteresowanie rozległego środowiska nauk społecznych.
Tym bardziej że „populizm i prawo” to nie tylko problem akademicki, lecz także ważna część codziennych dyskusji politycznych w Polsce oraz w Europie.
dr Michał Stambulski
Erasmus University Rotterdam, Uniwersytet Wrocławski
Niewątpliwym atutem monografii jest przyjęta konwencja metodologiczna.
W rozbudowanym wstępie autorstwa jej Redaktora sformułowano konkretne pytania badawcze, na które odpowiedzieli autorzy poszczególnych rozdziałów. W szczególności podjęto pytania: kto jest uważany za populistę; jakie są metody działania rządów populistycznych; czy populizm jest skuteczny w realizacji założonej polityki, oraz – chyba najbardziej interesujące pytanie Redaktora – „czy programy populistów oraz prowadzone przez nich działania wiążą się z konceptualizacją i implementacją jakiegoś nowego modelu stosunków gospodarczo-społecznych, który to model mógłby zostać potraktowany jako alternatywa dla obowiązującego obecnie modelu liberalnej gospodarki rynkowej?”.
dr hab. Artur Kotowski
Zaburzenie osobowości borderline ma bardzo różne oblicza, które określa się mianem obrazu klinicznego tego zaburzenia. Jednakowoż każda jego postać przykuwa uwagę i jest źródłem cierpienia młodego człowieka i jego najbliższych z powodu niestabilności relacji społecznych, labilności emocjonalnej, trudności w określeniu własnej tożsamości i różnych zaburzeń zachowania, w tym tendencji do samouszkodzeń i podejmowania zachowań samobójczych. (…)
Mamy nadzieję, że lektura pozwoli na lepsze zrozumienie tych młodych ludzi, którzy cierpią psychicznie, ponieważ nieustająco i permanentnie obawiają się odrzucenia, wybuchają gwałtownym gniewem i nie potrafią go kontrolować w sytuacjach niewielkich frustracji, doświadczają skrajnie intensywnych wahań nastroju, samookaleczają się, wykazują skłonność do niebezpiecznych zachowań ryzykownych i mają problemy w utrzymaniu bardziej trwałych relacji interpersonalnych, których tak bardzo potrzebują.
Lidia Cierpiałkowska, Iwona Grzegorzewska, ze Wstępu
Jest to publikacja wyjątkowa pod wieloma względami, ale jeden podkreślę szczególnie – przydatność dla praktyki klinicznej. (…) Z książki skorzystają psychologowie kliniczni i psychoterapeuci różnych orientacji teoretycznych, którzy chcą zobaczyć, jak twórczo, biegle i użytecznie można integrować wiedzę empiryczną, teoretyczną i praktyczną. Skorzystają też studenci psychologii, pedagogiki i medycyny, którzy znajdą w mono-grafii nie tylko podstawową uporządkowaną wiedzę na temat diagnozowania zaburzenia osobowości borderline, lecz także przegląd koncepcji jego leczenia. I skorzystają nauczyciele, wychowawcy oraz rodzice, którzy stają często bezradni wobec konsekwencji zaburzeń borderline obserwowanych przez nich w rodzinie czy szkole.
prof. Emilia Soroko, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza
Autor podjął się w pracy identyfikacji czynników, które wpływają na kształtowanie się cen skupu surowców rolnych w Polsce. Przedstawił czynniki związane z procesami globalizacji i Wspólną Polityką Rolną oraz czynniki związane z wewnętrznym funkcjonowaniem państwa. Przeprowadzona analiza w części wypełniła lukę w tym obszarze badań, w dotychczasowych badaniach brakowało bowiem podziału czynników wpływających na ceny skupu surowców rolnych na poszczególnych rynkach, jaki zastosował Autor.
dr hab. Jakub Kraciuk, prof. Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego
Na szczególne uznanie zasługuje właściwy w stosunku do podjętego zagadnienia dobór metod analizy statystycznej i ekonometrycznej. Autor zbadał zależności między cenami analizowanych produktów rolnych a czynnikami je kształtującymi oraz zbudował modele ekonometryczne, które wskazały zmienne najlepiej wyjaśniające wpływ poszczególnych czynników na ceny skupu produktów rolnych w wybranych krajach Unii Europejskiej.
dr hab. inż. Anna Kowalska, prof. Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
Profesor Teresa Zbyrad jest wybitną znawczynią świata polskich domów pomocy społecznej, mieszkańców tych domów i specjalistów w nich zatrudnionych. W swojej pracy „oddała głos” jedenastu ich mieszkańcom, przynależącym do kategorii ludzi starych. Analizuje pisane lub opowiadane wspomnienia z życia pensjonariuszy. Ci zaś podzielili się z badaczką swoją wiedzą o świecie, który przeminął – ich głos nie jest ani pusty, ani błahy znaczeniowo.
Uważam, że przygotowywana książka będzie przydatna studentom pracy socjalnej, pedagogiki, gerontologii i kierunków pokrewnych oraz pracownikom zatrudnionym w domach pomocy społecznej. Niektóre zawarte w niej pomysły mogą stać się użyteczne w lepszym wprowadzaniu ich w nowe, instytucjonalne życie.
z recenzjiprof. Lucjana Misia, Uniwersytet Jagielloński
Złożoność problemu wody pitnej sprawia, że jest on obecnie na świecie rozważany nie tylko przez fizyków, chemików, geografów, biologów czy klimatologów, lecz także przez ekonomistów, politologów czy – jak w tym przypadku, przez dwóch doświadczonych socjologów z UAM. Jakość wody do picia ma coraz większy wpływ na jakość życia ludzi i w szczególności na stan ich zdrowia, ale też staje się w naszej cywilizacji szczególną wartością społeczną i zajmuje coraz więcej miejsca w świadomości zbiorowej. Książka dobrze wpisuje się w mający w socjologii bogate i znakomite tradycje nurt stosowanych badań społecznych, podejmowanych z myślą o oczekiwanych, pożądanych i niezbędnych interwencjach publicznych, jakich dokonuje bądź powinna dokonywać władza – tak centralna, jak i lokalna, samorządowa.
prof. dr hab. Włodzimierz Anioł, Uniwersytet Warszawski
Przedstawione studium empiryczne jest szczególnie cenne ze względu na zakres prowadzonych badań podłużnych, obejmujących okres blisko dwudziestu lat. Dbałość o zachowanie w tak długim czasie porównywalności wyników zasługuje na szczególne uznanie, zwłaszcza biorąc pod uwagę zmieniające się na przestrzeni lat środowisko, w którym były prowadzone badania, jak i zróżnicowane podejścia do badanego zjawiska oraz rozwój narzędzi badawczych.
dr hab. Paweł Chudziński, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
„W kręgu Stanisława Ossowskiego” to projekt naukowy realizowany przez Wydział Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego. Jego celami są: dokumentacja dorobku Ossowskiego i jego środowiska, badania nad twórczością i znaczeniem tego kręgu oraz publikacja niedrukowanych pism uczonego. Tom trzeci Dzienników jest szóstą książka powstałą w ramach projektu.
Dzienniki Stanisława Ossowskiego, wydawane ponad pół wieku po jego śmierci, obejmują niemal całe życie autora, wplecione w historię Polski. Pisane były, z przerwami, od 1905 do 1963 roku. Są zbiorem zapisków z życia codziennego, wojen i podróży, obserwacji środowiskowych, notatek z lektur i przemyśleń; łączy je uważność i refleksyjność. Stanowią materiał do biografii intelektualnej Ossowskiego i źródło do historii życia umysłowego w Polsce. Bogaty aparat naukowy ułatwia zrozumienie zapisków i umieszcza je w kontekście ludzi, miejsc i czasów.
Tom I obejmuje lata 1905–1939, tom II 1939–1940, tom III 1949–1963.
Książka Łukasza Posłusznego jest znakomitym studium socjologicznym (…). Składa się z dwóch części zatytułowanych: „Teoria organizacji totalnej od Goffmana do dziś” i „Historia i praktyki”. Opatrzona została krótkim wstępem, obszernym zakończeniem oraz imponującą bibliografią, głównie anglojęzyczną, dobrze wykorzystaną w tekście i dowodzącą erudycji Autora. Struktura książki jest klarowna, a zawartość interesująca dla socjologów, politologów, historyków oraz wszystkich zainteresowanych dylematami nowoczesności.
prof. Anna Matuchniak-Mystkowska
Próbę krytycznej rekonstrukcji [teorii Goffmana] dokonaną przez Łukasza Posłusznego doceniam także dlatego, że polskiej socjologii ciągle brakuje dobrego teoretyzowania konkretnego doświadczenia społecznego. Doświadczenie obozu koncentracyjnego jest szczególnie wyrazistym przykładem tego braku.
dr Piotr Filipkowski
Łukasz Posłuszny, adiunkt w Zakładzie Socjologii Kultury i Cywilizacji Uniwersytetu Wrocławskiego, z wykształcenia socjolog, historyk filozofii i filolog polski. Jego zainteresowania koncentrują się w obszarze badań biograficznych i pamiętnikarskich, organizacji totalnych, pamięci społecznej i UX. Autor wielu artykułów poświęconych problematyce pamięci oraz dwóch książek Przestrzenne formy upamiętniania Zagłady (2014) oraz Pytanie o pamięć. Relacje autobiograficzne więźniów obozów koncentracyjnych (2012). Współorganizował ogólnopolskie konkursy pamiętnikarskie, m.in. „Pamiętniki bezrobotnych” i „Życie codzienne w czasach koronawirusa”.
Wobec niemieckiej agresji na Polskę oraz bezprecedensowej skali prześladowań ludności cywilnej już od pierwszych miesięcy wojny rząd polski na uchodźstwie mierzył się z pytaniem o możliwe sposoby pociągnięcia zbrodniarzy nazistowskich do odpowiedzialności karnej. Angażując polskich prawników przebywających na emigracji, rozpoczęto opracowywanie i popularyzację koncepcji skutecznego karania przestępców wojennych.
Jak pokazuje Dominika Uczkiewicz, koncepcje i starania rządu polskiego wyróżniały się na tle zachowawczego stanowiska Stanów Zjednoczonych i Wielkiej Brytanii. Polski projekt rozliczenia zbrodni nazistowskich zakładał pociągnięcie sprawców naruszeń prawa międzynarodowego do odpowiedzialności osobistej, stworzenie efektywnego wymiaru sprawiedliwości oraz rozwój międzynarodowej współpracy państw alianckich na płaszczyźnie prawnej i politycznej.
Autorka wykazuje, że problem ścigania i karania zbrodniarzy wojennych należał do priorytetów polityki rządu polskiego na emigracji. Zasadniczy wpływ na jej kształt miały zarówno uwarunkowania polityki międzynarodowej, jak i oczekiwania społeczeństwa polskiego domagającego się surowego rozliczenia sprawców zbrodni. Wskazuje także, że za sprawą współpracy z rządem londyńskim protagonistów nauki prawa narodów na uniwersytetach II RP, m.in. Wacława Komarnickiego czy Stefana Glasera, założenia polskiej doktryny ukarania zbrodniarzy wojennych stanowiły krytyczne rozwinięcie wybranych aspektów debaty nad rozwojem prawa karnego międzynarodowego z lat 1919–1939.
Dominika Uczkiewicz – absolwentka prawa i doktor nauk humanistycznych w dyscyplinie historia. Jej zainteresowania badawcze obejmują rozliczenia zbrodni wojennych, historię prawa, międzynarodowe prawo karne i sprawiedliwość tranzycyjną. Obecnie pracuje jako adiunktka w Ośrodku Badań nad Totalitaryzmami Instytutu Pileckiego.
Zwykle patrzymy na przemiany w ostatnich dekadach w Polsce przez pryzmat tzw. transformacji. To już pomału przestaje cokolwiek znaczyć. A tu dostajemy pracę, która ukazuje inną perspektywę naszej transformacji, nieobecną praktycznie w polskich analizach: co staje się „towarem”, a co nim być przestaje. Niekiedy wnioski są zaskakujące. To nowe spojrzenie, w dodatku mocno wsparte literaturą światową, dzięki czemu widzimy nasze przemiany w ogólniejszej i mniej oczywistej optyce.
prof. dr hab. Andrzej Rychard
Trójka poznańskich socjologów podjęła odważną próbę spojrzenia na procesy polskiej transformacji przez pryzmat procesów utowarowienia i odtowarowienia. Samo pojęcie utowarowienia, choć ma szacowny rodowód, stosunkowo rzadko pojawia się we współczesnym piśmiennictwie socjologicznym. Już choćby z tego powodu należy przyklasnąć pomysłowi Autorów, gdyż jak pokazują ich analizy, pojęcie utowarowienia pozwala nie tylko syntetyzować różne teoretyczne wątki, ale i lepiej zrozumieć zachodzące wokół nas procesy społeczno-gospodarcze.
Prof.. Dr hab.. Mirosława Marody
Książka jest monografią z zakresu metodologii badań społecznych. Autorka proponuje nową metodologię badania religijności. Koncentruje uwagę na języku pytań o religijność i praktyki z nią związane. Publikację zamyka opis przemian religijności Polek i Polaków w latach 2018–2022. Potwierdza w praktyce, że skonstruowany zestaw pytań jest narzędziem pozwalającym trafnie opisywać stan i dynamikę rozwojową ich religijności. Wypracowane narzędzie sprawdza się też jako zmienna niezależna przy badaniu np. rodziny, pracy, polityki, moralności itd., jest więc użyteczna również dla badaczy pozareligijnych kwestii.
Marta Bożewicz wykonała bardzo ważną pracę metodologiczną, dokonała swoistego „przebudzenia z letargu” socjologów religii, którzy niekiedy zbyt rutynowo i automatycznie stosują tradycyjnie utrwalone w praktyce badawczej kwestionariusze do badania religijności. (…) Pragnę podkreślić, że nikt do tej pory w Polsce nie dokonał tak dogłębnej analizy języka kwestionariuszowego dotyczącego religijności w świetle wywiadów kognitywnych oraz badań ogólnopolskich weryfikujących te ustalenia.
z recenzji prof. J. Mariańskiego
Książka ta dla socjologów będzie interesującą propozycją metodologiczną, przypominającą im o znanej dyrektywie badawczej Floriana Znanieckiego, że rzeczywistość społeczną należy badać ze „współczynnikiem humanistycznym”, tzn. by uwzględniać subiektywny świat społeczny badanych, ich definicje słów i sytuacji konstruowane i używane przez nich w życiu codziennym.
z recenzji prof. W. Pawlika
Książka wydana wspólnie z Instytutem Studiów Politycznych PAN
Książka opowiada o kilkuzdaniowym liście 34 intelektualistów do premiera Józefa Cyrankiewicza. Mowa w nim była o ograniczeniach papieru na wydawnictwa literackie oraz o rozszerzającej się cenzurze prewencyjnej. Ale te kilka niewinnych zdań wstrząsnęło Polską.
Szczególne znaczenie miała lista 34 sygnatariuszy. Te nazwiska były jak wielki dzwon ostrzegawczy. List 34 był czymś niezwykłym w biografii mojego pokolenia. Był to pierwszy publiczny znak sprzeciwu wobec polityki postępującej zamordyzacji. Rozmawialiśmy o nim z fascynacją i podziwem, ponieważ list był sygnałem, że sprzeciw jest możliwy; że cenzurę i jej niszczycielskie rezultaty można nazywać po imieniu.
Adam Michnik
Jedną z konsekwencji wystosowania Listu 34 były procesy Melchiora Wańkowicza i Jana Nepomucena Millera, a także wszczęcie śledztwa przeciwko Januaremu Grzędzińskiemu oraz Stanisławowi Catowi-Mackiewiczowi. Właśnie te procesy oraz towarzyszący im kontekst polityczny stały się głównym tematem książki Macieja Łuczaka. Umiejętne połączenie w niej perspektywy historycznej, politologicznej i prawnej (...) umożliwiło kompleksowe i wszechstronne zaprezentowanie zakresu podporządkowania wymiaru sprawiedliwości PRL centralnemu ośrodkowi dyspozycji politycznej, tworzonemu przez I sekretarza KC PZPR Władysława Gomułkę i jego najbliższe otoczenie.
Prof. dr hab. Antoni Dudek
Maciej Łuczak odkrywa nowe, nieznane szerzej fakty, zarazem umieszcza całą sprawę w szerokim kontekście wewnętrznym i międzynarodowym. Za ważne uznałbym i to, że jego książka ma w znacznym stopniu charakter interdyscyplinarny, jest interesująca i pożyteczna zarówno dla historyków, jak i prawników, politologów, socjologów.
Prof. dr hab. Jerzy Eisler
Technologie cyfrowe usprawniają procesy, przyspieszają podejmowanie decyzji i dostarczają nam wartościowych informacji. Za błyszczącym ekranem smartfona i komputera kryją się nie tylko fizyczne komponenty, które wprawiają te urządzenia w ruch. Ich skuteczne działanie – a zatem popularność – zależy od trafności pomysłu na usługę lub aplikację. Jednak nawet najlepsze pomysły mogą kogoś pominąć: algorytm może wesprzeć decyzję o nieprzyznaniu kredytu, wysłaniu do więzienia lub usunięciu z pracy. W niektórych przypadkach decyzje te są błędne, a błędy te dotyczą w dużej mierze grup marginalizowanych. W książce autor przygląda się procesom oraz zjawiskom, które sprawiają, że technologie cyfrowe wykluczają kobiety, osoby queerowe lub o innym niż biały kolorze skóry. Śledzi historię wykluczających praktyk w świecie technologii, a także źródeł tych praktyk w opomiarowywaniu rzeczywistości, sposobach zbierania i organizacji danych, rozwoju nauk komputerowych, procesach zatrudniania w firmach technologicznych czy też szerokim wykorzystaniu algorytmów, w tym także sztucznej inteligencji. Odnosząc się do istniejących badań, autor pogłębia diagnozę przyczyn zjawiska wykluczenia algorytmicznego, proponując – na podstawie własnych badań – odpowiednie środki zaradcze.
Co możemy zrobić, żeby technologie nie tylko działały na naszą korzyść, ale też były sprawiedliwe?
Ten produkt jest zapowiedzią. Realizacja Twojego zamówienia ulegnie przez to wydłużeniu do czasu premiery tej pozycji. Czy chcesz dodać ten produkt do koszyka?
