Stop dla raka

W przypadku chorób przewlekłych najefektywniejszym sposobem wspomagania i zachowania zdrowia okazała się profilaktyka. Aktywne zapobieganie chorobom jednocześnie przyczynia się do podniesienia jakości życia. Najprostszym i najskuteczniejszym sposobem zatroszczenia się o własne zdrowie jest Spośród chorób spowodowanych niewłaściwym odżywianiem nowotwór budzi szczególny niepokój, w dużej mierze dlatego, że wciąż tak mało o nim wiemy. Rozpowszechniony jest pogląd, że to, czy ktoś będzie zdrowy, czy zachoruje na raka, zależy od losu. W rzeczywistości rak jest chorobą, której w znacznej mierze można zapobiec dzięki zbilansowanemu odżywianiu i świadomemu stylowi życia. W mediach często pojawiają się informacje o kolejnych rakotwórczych substancjach zawartych w pożywieniu. Zniekształcają one obraz relacji pomiędzy wystąpieniem choroby nowotworowej a odżywianiem, podczas gdy nasze pożywienie w znacznie większym stopniu chroni nas przed zachorowaniem na nowotwory złośliwe niż stanowi czynnik ryzyka.
Ryzyko zachorowania na raka nie zmniejsza się dzięki przyjmowaniu pojedynczych substancji odżywczych albo jedzeniu rzekomo wyjątkowo zdrowych produktów, lecz dzięki jakości całej diety. Istotną rolę odgrywają dobór pożywienia, jego przygotowanie i ilość. Ponieważ rak prawie nigdy nie ma jednej przyczyny, lecz powstaje w wyniku wzajemnego oddziaływania warunków i czynników zewnętrznych i wewnętrznych, rada, by po prostu żyć dobrze, wydaje się najlepsza. Oznacza to umiarkowanie w jedzeniu, urozmaiconą dietę, aktywność fizyczną i ruch sprawiający przyjemność, jak również właściwe proporcje wysiłku i odpoczynku.
Profilaktyka nowotworowa jest jednocześnie wielkim zadaniem i szansą. Należą do niej — przy różnorodności po części sprzecznych i wprowadzających w błąd informacji — przede wszystkim wiarygodne zalecenia co do odżywiania i stylu życia oraz co do postawy wobec nich przyjmowanej. Oprócz unikania palenia, jak również zapobiegania nadwadze i otyłości jedzenie mniejszej ilości produktów wysokoenergetycznych, ale obfitujących w substancje ochronne, okazało się skuteczną ochroną przed pewnymi rodzajami raka. Zadanie informowania o możliwych działaniach zmniejszających ryzyko zachorowania na raka wypełnia Światowy Fundusz Badań nad Rakiem (WCRF). Globalna sieć WCRF postawiła sobie za cel sformułowanie zaleceń na podstawie dotychczasowego wiarygodnego stanu wiedzy i przekształcenie ich w ogólnie zrozumiałe przesłanie. Na zaleceniach tych z kolei swoje decyzje mają opierać specjaliści, społeczności, rodziny i każdy człowiek z osobna.
W książce tej zostały przedstawione i szczegółowo omówione najnowsze zalecenia WCRF. Dają one szansę na czynne i samodzielne przeciwdziałanie zachorowaniu na raka i rozwojowi choroby. Kolejnym ważnym sposobem na ochronę przed rakiem jest poddawanie się regularnym badaniom profilaktycznym — nie należy tego odkładać „na później".

Prof. dr Michael Hamm Specjalista w dziedzinie żywienia

Stop dla raka
Spis treści

Wstęp 9
Rak — podstawowe informacje 14
Czym jest i jak powstaje rak? 15
Zachwiana równowaga 16
Rak w liczbach 18
Rak nie powstaje nagle 23
Niepożądane właściwości komórek nowotworowych. 28
Trzy etapy powstawania raka 31
Stop dla raka! 38
Przed rakiem można się uchronić 43
Odżywianie — czynnik ochronny 51
Właściwe odżywianie jako czynnik
zapobiegający zachorowaniu na raka 52
Wtórne substancje roślinne robią karierę 53
Wtórne substancje roślinne
— więcej niż tylko antyoksydanty 68
Profilaktyka nowotworowa dzięki błonnikowi 71
Prę- i probiotyki dla zdrowych jelit 75
Kwas foliowy — witamina ochronna 81
Tłuszcz tłuszczowi nierówny 82
Kuchnia krajów śródziemnomorskich
— przyjemność jak na urlopie 86
Żywność kontra rak 89
Odżywianie w profilaktyce nowotworowej. 90
Tajemnica tkwi w różnorodności 91
Brokuły, czerwona kapusta i spółka 96
Sałaty i nie tylko 104
Korzenie, bulwy i pędy 110
Pomidory, papryka i spółka 118
Przyprawy i zioła 126
Owoce jagodowe i ziarnkowe 133
Owoce cytrusowe, egzotyczne i tropikalne 142
Fasola, soczewica, soja 150
Zboża i produkty z pełnego ziarna 158
Zdrowe tłuszcze 167
Jogurty, sery i spółka 175
Ryby 182
Woda, herbata i soki 188
Jak zapobiegać zachorowaniu na raka - najnowsze zalecenia
197
Drugi raport Światowego Funduszu Badań
nad Rakiem 198
Badania i informacje na temat zapobiegania
zachorowaniu na nowotwór 199
Dowody na wielu płaszczyznach 200
Co wynika z badań? 204
Zalecenie 1. Należy zmniejszyć masę ciała 212
Zalecenie 2. Należy wzmóc aktywność fizyczną 216
Zalecenie 3. Należy unikać kalorycznych
produktów spożywczych i napojów 222
Zalecenie 4. Więcej roślinnych produktów spożywczych 227
Zalecenie 5. Umiarkowanie w jedzeniu
produktów pochodzenia zwierzęcego 231
Zalecenie 6. Ostrożnie z alkoholem 235
Zalecenie 7. Mniej soli 237
Zalecenie 8. Suplementy diety — (nie)konieczne?. 239
Zalecenia uzupełniające 240
Praktyczne wskazówki żywieniowe
na każdy dzień 249
Kampanie i diety przeciwnowotworowe 250
Gra zespołowa, czyli dostarczanie organizmowi
składników odżywczych 251
„Pięć razy dziennie" — dziecinnie prosta zasada 252
Przyjemność osiągana dzięki odpowiednio
dobranej żywności 256
Czy dieta wegetariańska lepiej chroni
przed chorobami? 265
Czy nasza żywność zaspokaja nasze zapotrzebowanie? 270