"Kobieto, puchu marny!" - sugeruje nasz wieszcz, Adam Mickiewicz, zwracając uwagę na złożoność natury kobiety. Istotnie, wieloaspektowość postaci kobiecych pozwala klasyfikować je bądź jako wrażliwe istoty, pragnące li tylko przeżyć wspaniałe uczucie u boku kochanego mężczyzny, bądź jako kobiety świadome, mające ogromny wpływ na kształtowanie rzeczywistości. Przez wieki pozostawały w cieniu mężczyzn, których działalność - choć często inspirowana i sterowana przez kobiety - była honorowana w środowisku. Cień, w którym żyły kobiety, bardzo często ukrywał ich dokonania, a ich życiorysy czynił tajemnicą, co w konsekwencji skazywało je na zapomnienie i wymazanie ze społecznej świadomości. Symbolem przeciwstawiającym się niepamięci jest patronka niniejszej serii - Kalliope. Jej imię jest tłumaczone jako "Pięknolica" (gr. od - piękny i - oblicze), jak również jako "Pięknogłosa" (gr. od - piękny i - głos). W imieniu kobiet Kalliope mówi więc o ich bohaterskich czynach, którymi zdobyły sobie na stałe miejsce w historii, a tym samym nieśmiertelną pamięć.
Książka przybliża dawne zbrodnie, do których doszło w Polsce w okresie od XV do XVII wieku. Podstawowym źródłem do poznania tego zagadnienia są staropolskie kroniki, pamiętniki oraz inne dokumenty życia społecznego. Głównym celem pracy jest znalezienie odpowiedzi na pytanie o wzajemne relacje między faktem historycznym, jakim było zabójstwo/morderstwo popełnione w określonym czasie na konkretnej osobie przez danego sprawcę bądź sprawców, a późniejszymi jego śladami pozostawionymi w rozmaitych tekstach kultury na przestrzeni różnych epok. Im bardziej spektakularny czyn, tym liczniejsze świadectwa jego popełnienia, ale również - tym większa rozbieżność szczegółów i wielość interpretacji. Przedmiotem rozprawy jest zatem próba naukowego zbadania tych przekazów.
Interdyscyplinarna refleksja nad związkami literatury z różnymi formami sztuki - muzyką, kinem, sztukami wizualnymi, etc. - od lat stanowi ważny komponent prac literaturoznawczych. Do niedawana badania nad interakcjami między literaturą a sztukami wizualnymi zdominowana była mnogością analiz poświęconych przede wszystkim związkom literatury i malarstwa, zagadnieniu ekfrazy. Książka Pisane ciałem (szkice o przygodach literatury i fotografii) - zgodnie z podtytułem - poświęcona jest wybranym aspektom łączącym dwa różne media, dwie osobne dziedziny sztuki. Książka zostało skomponowana w taki sposób, aby w trzech autonomicznych, choć dialogujących z sobą rozdziałach, pokazać różne mechanizmy pozwalające budować interdyscyplinarne relacje między fotografią a literaturą. Interesuje mnie tu kwestia współpracy między pisarzem a fotografem, czego efektem jest wspólne dzieło, w którym to, co tekstowe modeluje odbiór tego, co wizualne (rozdział pierwszy). Zważywszy, iż akt percepcji obrazów poprzedza proces lektury pytam również o semantykę tego, co uchodzi za przezroczyste i dekoracyjne. "Dobry fotograf musi czytać twarz jak książkę musi wyłapać wszystko to, co znajduje się między wersami, musi czuć i rozumieć formę, aby oddać jej ducha poprzez światło i cień" - przekonuje Gisle Freud, fotografka specjalizująca się w portretach pisarzy. Sceptycyzm literaturoznawców względem tego rodzaju deklaracji stoi w opozycji wobec poglądów pisarzy, którzy za pomocą fotografii budują swoją rozpoznawalność, ale też nierzadko podważają fikcjonalność swych opowieści. Stawką w grze jest bowiem stworzenie symbolicznej - by posłużyć się słowami Anny Folty-Rusin - "reprezentacji, a zarazem syntezy charakterystycznych cech twórczości portretowanego" (rozdział drugi). Co ciekawe czynią tak zarówno pisarze-celebryci (w rodzaju Michała Witkowskiego), ale również klasycy, wyjątkowo sceptyczni wobec fotografii (jak Tadeusz Różewicz). W tym ujęciu fotografia staje się ważnym elementem autokreacji, jak i przewrotnym komentarzem do społecznego postrzegania postaci pisarza (rozdział trzeci).
Książka stanowi nową interpretację Bachelardowskiego odczytania psychoanalizy, zarówno w kontekście jego epistemologii, jak i filozofii wyobraźni poetyckiej. Autorka, opierając się na materiale źródłowym, a także na klasycznych i nowych komentarzach, rekonstruuje założenia Bachelardowskiej nie-psychoanalizy, stanowiącej nie tyle kolejną interpretację tez Freuda czy Junga, co autorską metodę, w której psychoanalityczne koncepty zostały wpisane w szersze założenia filozoficzne. Zadając pytanie: czy Bachelard w ogóle był psychoanalitykiem?, autorka bada adekwatność założeń, kluczowych idei i pojęć. Istotną zaletą książki jest wpisanie Bachelardowskiej nie-psychoanalizy w szerszy kontekst wczesnych dziejów francuskiego ruchu psychoanalitycznego.
Książka naświetla historię uniwersytetu kolegialnego jako instytucji i jako społeczności - a może wielu instytucji i społeczności. Stanowi przegląd zmian zachodzących na Uniwersytecie Oksfordzkim na przestrzeni wieków oraz wyjaśnia jego dość bizantyjską strukturę i sposób działania, po czym skupia się na jego obecnej sytuacji po Brexicie. Autor umiejętnie ocenia wyzwania, przed którymi stoi Oksford []. Książka będzie szczególnie interesująca dla polskich czytelników nie tylko dlatego, że opierając się na szeroko zakrojonych badaniach, autor pokazuje funkcjonowanie uniwersytetu, o którym wszyscy słyszeli, choć niewielu o nim zbyt wiele wie, ale także dlatego, że jego argumentacja wynika na osobistej, zakulisowej wiedzy o tym miejscu i wywiadów z tymi, którzy tu studiowali. Nie ma lepszego wglądu w Oksford niż przez pryzmat ludzi, nawet jeśli to, co mówią, musi być krytycznie analizowane i oceniane.
Zainteresowanie humanistyką środowiskową przybiera na sile w ostatnich latach - dynamicznie rozwijają się zarówno badania naukowe, jak i kształcenie akademickie. Widać również coraz większe zaangażowanie obywatelskie w obronie lasów przed wycinką czy rzek przed ich dalszą regulacją. Poważny problem stanowi jednak brak adaptacji humanistyki środowiskowej do stosowania w polskiej szkole. Wypełnienie tej luki to jedno z wyzwań współczesnej edukacji. W książce "Więcej-niż-tylko-ludzkie lekcje języka polskiego. Edukacja polonistyczna w czasach kryzysu klimatycznego" nakreślam możliwości szeroko zakrojonych przeobrażeń niesionych przez środowiskowe analizy i interpretacje, które można z powodzeniem stosować w szkole na lekcjach języka polskiego. Humanistyka środowiskowa z jej rewizjonistyczną siłą może zmienić odbiór archaicznego kanonu literackiego, a jego relektura pozwala dostrzec więcej-niż-ludzką historię świata i tworzyć nowe opowieści. Do tkania nowych opowieści inspirujących do przemiany, "ekologicznej metanoi" powinna włączyć się również szkoła. Snucie tych opowieści to z pewnością dziś jedno z zadań edukacji humanistycznej. W czasach kryzysu klimatyczno-środowiskowego potrzebujemy nowych pojęć, nowego języka, nowych opowieści, i nowych działań w edukacji. Te nowe działania sprowadzić można do od-uczania (się) dominujących praktyk, stylów, które przekazuje literatura, w tym kanon lektur szkolnych. Nowe wskazuje również na podjęcie dawnych kwestii od nowa i na nowo, inaczej - z troską o Ziemię. Szkoła powinna jak najszybciej stworzyć możliwości do zmiany myślenia uczniowskiego, tworząc nowe imaginarium środowiskowe poza dualizmem natura-kultura oraz osłabiając antropocentryzm na rzecz sojuszy więcej-niż-tylko-ludzkich.
Książka porusza problematykę teatru egzystencjalnego w doświadczeniach biograficznych dorosłych w perspektywie przeżywania niepełnosprawności egzystencjalnej. To próba otwarcia dyskusji na temat miejsca teatru w przestrzeni pedagogiki i andragogiki, a także zaproszenie do szukania inspiracji do budowania opowieści o ludzkim doświadczeniu poza dziedziną badań społecznych. Autorka koncentruje się na rozpoznaniu teatru jako jednej z form edukacji dorosłych w perspektywie biograficznej; ukazuje działalność nieprofesjonalnych teatrów osób dorosłych oraz eksploruje doświadczenia teatralne pod kątem kształtowania strategii radzenia sobie z niepełnosprawnością egzystencjalną. Praca przedstawia sieć kluczowych kategorii, które składają się na autorską koncepcję teatru egzystencjalnego, a także wyznaczają kierunek myślenia i działania w przestrzeni pedagogicznych i andragogicznych działań teatralnych. Autorka podejmuje także rozważania nad fundamentalnym pytaniem o napięcie między sztuką a terapią w działaniach edukacyjnych i artystycznych, a także akcentuje istotne zagrożenia w popularnej praktyce teatralnej.
W jaki sposób media przedstawiają kryzysy? Jak fake newsy oraz technologia deepfake wpływają na emocje użytkowników mediów? Jaka jest rola sztucznej inteligencji w działaniach dezinformacyjnych? Jakie zabiegi językowe i wizualne mają wpływ na zmianę nastrojów opinii publicznej? To tylko nieliczne pytania, na które próbuje odpowiedzieć najnowsza książka Barbary Orzeł o "świecie, który wypadł z formy", o tematach kryzysowych, które "zasilane" kontrowersją, fake newsami i algorytmami sztucznej inteligencji, wzbudzają określone emocje. A emocje, jak wiemy, znakomicie się sprzedają...
Książka jest pierwszą w języku polskim monografią na temat anonimowego poematu Pervigilium Veneris, który doczekał się wielu inspirujących interpretacji literackich, jak i instrumentalno-wokalnych. Przeanalizowanie niezwykłych podobieństw zwrotów i motywów, jakie pojawiają się tak w Pervigilium, jak i w poezji Nemezjana, przyczyniło się do potwierdzenia tezy Monceaux, że autorem dzieła może być Nemezjan, kartagiński poeta tworzący w III w. n.e. Autorka analizuje techniki portretowania bogiń Diany i Wenus oraz sióstr Filomeli i Prokne, zestawiając je z prefiguracjami zawartymi w poematach m. in. Lukrecjusza, Katullusa, Stacjusza i Nemezjana. Przedmiotem refleksji są również enigmatyczne słowa Terei puella oraz Illa cantat, nos tacemus, które nawiązują do motywu milczenia kobiet, mocno podkreślonego w literaturze antycznej. Działania badawcze wsparte ze środków przyznanych w ramach programu Inicjatywa Doskonałości Badawczej Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach
Książka jest próbą spojrzenia na spór o koncepcję filozofii chrześcijańskiej uprawianej w Polsce w latach 1950-1989. Ścierali się w nim rzecznicy filozofii klasycznej, broniący tradycji arystotelesowsko-tomistycznej, z propagatorami filozofii współczesnej. Medialną przestrzeń do wymiany opinii stworzyły dyskutantom ogólnodostępne czasopisma wyznaniowe: "Tygodnik Powszechny", "Znak", "Życie i Myśl", "Więź". Ze wzglądu na swój publicystyczny charakter omawiany spór wzbudzał niedosyt filozoficzny, stał się jednak ważnym zjawiskiem powojennej historii intelektualnej polskiego katolicyzmu. Autor przedstawia je na płaszczyźnie teoretycznej oraz funkcjonalnej w ramach studium z pogranicza historii filozofii, historii intelektualnej oraz socjologii historycznej.
Publikacja jest owocem udanej współpracy wydawniczej z Książnicą Beskidzką i miastem Bielsko-Biała.Nie tylko dla dzieci. Studio Filmów Rysunkowych w Bielsku-Białej 19472021 to publikacja o charakterze monograficznym prezentująca historię i dorobek tytułowej wytwórni. To rozbudowane przedstawienie kilku kluczowych, ściśle współistniejących wątków, przede wszystkim: rozwoju stylistyki bielskich filmów animowanych; rozwoju technik animacji i bazy produkcyjnej; zmienności podejmowanych w filmach tematów; zmienności recepcji odbiorców. W całościowym ujęciu i w kontekście zmiennych realiów społeczno-politycznych powyższe wątki składają się na możliwie pełne przedstawienie specyfiki bielskiej wytwórni w odniesieniu do animacji krajowej i zagranicznej.
W książce zaprezentowano wyniki badań przeprowadzonych za pomocą wywiadów pogłębionych z osadzonymi z zakładów karnych, którzy dawniej byli już podsądnymi sądów dla nieletnich. Są to zatem osoby, które z prawnokarnego punktu widzenia dowodzą porażki w polu prowadzonej wobec nich w przeszłości resocjalizacji. Założono jednak, co finalnie okazało się słusznym przypuszczeniem, że osoby takie mogą dostarczyć ważnych informacji o skutecznej resocjalizacji, ponieważ mają zarówno pozytywne, jak i negatywne doświadczenia z resocjalizacją w okresie, gdy były nieletnie. Jako osoby osadzone dysponują unikatową wiedzą na temat tego, z czego nie udało im się skorzystać w zakresie oferowanej im resocjalizacji i dlaczego doszło w ich życiu do przestępczości powrotnej.
Zasadniczym celem rozprawy jest próba rozpoznania we wczesnej filozofii greckiej zrębów postawy krytycznej, sceptycznej i zetetycznej. W pierwszej kolejności dookreślone zostają znaczenia terminów "krytycyzm", "sceptycyzm" i "zetetycyzm", a także pokazane ich wzajemne relacje. Zasadniczą częścią analiz jest drobiazgowa analiza filozofii wczesnogreckiej pod kątem obecnych w zachowanych fragmentach elementów każdej z tych postaw. Jednocześnie publikacja ta stanowi zarys nowego paradygmatu interpretacyjnego dla interpretacji początków refleksji filozoficznej. Książka stara się pokazać zarówno źródła współczesnych doktryn i postaw, ale także trwałość problemów oraz ważność szeroko rozumianego krytycyzmu.
Estetyka obrazu filmowego. Szkice badawcze są próbą odsłonięcia i rekonstrukcji ezoterycznej osobliwości obrazu filmowego czyli jakości wartości estetycznych. Poruszamy się na wielu płaszczyznach badawczych i warto zadać pytanie, czy klarowne zdefiniowanie jakości wartości estetycznych obrazu filmowego jest możliwe? Chodzi tu o sformułowanie "prezentującej naoczności" obrazu filmowego. Które osobliwości obrazu filmowego są źródłowe, a które w świadomości percepcyjnej odbiorcy prezentują się jako "obecne" czyli jako przedmioty poznania? Źródłowość poznania jest osadzona jako przyczyna - bodziec - zdarzenia ekranowego, który manifestuje się w poszukującej myśli odbiorcy dzieła filmowego. Filozoficzne źródła tej osobliwości leżą gdzieś w głębi metafizycznych przestrzeni, jednak są one najbardziej zakryte, a jednocześnie postrzegalne.
Apostolstwo Chorych powstało w Niderlandach w 1925 r. Podstawowym celem tej wspólnoty, istniejącej także w Polsce, jest odkrywanie duchowo-religijnego sensu życia naznaczonego chorobą i cierpieniem. Monografia jest pierwszym całościowym opracowaniem problematyki Apostolstwa Chorych, a szczególnie historii wspólnoty oraz teologii leżącej u jej podstaw. Została przygotowana w oparciu o źródła niderlandzkie, polskie i francuskie. Udowadnia, że rozpoznanie sensu cierpienia, choć następuje nieraz po dłuższej wewnętrznej walce, ma dla człowieka chorego wielkie znaczenie: przestaje być jedynie biernym odbiorcą opieki, a staje się aktywnym duchowo podmiotem. Postawa taka nie oznacza cierpiętnictwa ani odstąpienia od szukania pomocy medycznej. Stanowi natomiast duchowo-moralną barierę wobec eutanazji.
Z wielu powodów pierwsze lata po wejściu Polski do Unii Europejskiej nazwać możemy "złotą dekadą polskiej mobilności". Stopniowe otwieranie rynków pracy państw zachodnich, swoboda poruszania się po Europie, szybko rozwijająca się siatka tanich połączeń lotniczych, czy w końcu dynamiczny rozwój komunikacji internetowej - wszystko to w wydatnym stopniu sprzyjało decyzjom emigracyjnym. W jaki sposób może zmieniać jednostkę pobyt na emigracji? Które obszary egzystencji stają się szczególnie wrażliwe? Jakie lekcje oferuje "migracyjna szkoła życia"? Na podstawie przeprowadzonych badań wśród reemigrantów z woj. śląskiego w książce podjęta została próba identyfikacji różnych wymiarów migracyjnego doświadczenia. Analizując procedury adaptacji i readaptacji, znaczenia przypisywane pobytowi za granicą, ale też jego konsekwencje dla rozwoju osobistego i zawodowego, autorzy poszukiwali mechanizmów uniwersalnych. Ich poznanie może być przydatne dla lepszego zrozumienia fenomenu ludzkiej mobilności. Książka może być także inspiracją dla tworzenia programów integracyjnych - nakierowanych również na imigrantów obecnie przybywających do Polski.
Niniejsza monografia skupia się na problemie żałoby w pismach Jacques'a Derridy i opiera się na założeniu, że żałoba daje wyjątkowy i kluczowy dostęp do polityczno-etycznego wymiaru jego myśli. Co więcej, tak rozumiana żałoba jest warunkiem jakiejkolwiek etyki i polityki. Aby ukazać zasadność tej tezy, w monografii przeprowadzona zostaje rekonstrukcja drogi myślowej wywodzącej się już z wczesnych tekstów Derridy oraz ekspozycja źródłowej kontaminacji życia przez śmierć, a w konsekwencji dekonstrukcja metafizycznych założeń dotyczących pojęcia jednostkowego i wspólnotowego życia w dyskursie etyczno-politycznym. Kwestia żałoby prowokuje zatem do bardziej wnikliwego myślenia o polityce i etyce, które opiera się na wezwaniu do radykalnej i nieograniczonej odpowiedzialności przed śmiertelnym i jednostkowym innym, a jednocześnie inspiruje do zmiany nie tylko zdeterminowanego przez ontoteologię języka polityki, ale także samej politycznej praxis. Dlatego też w rozprawie ukazany zostaje konieczny związek między myślą żałoby a kluczowymi pojęciami politycznymi (jak sprawiedliwość, gościnność, demokracja, auto-odporność), których hiperbolicznego charakteru Derrida do-wodzi w swych pismach.
Monografia poświęcona jest zmarłemu profesorowi Władysławowi Jacherowi. Profesor zostawił po sobie liczne grono uczniów i przyjaciół, którzy poprzez tę publikację chcą uczcić jego pamięć. Zakres tematyczny monografii obraca się więc wokół problematyki, jaką podejmował on w swojej twórczości naukowej. Zasadniczo można ją sprowadzić do trzech głównych zagadnień: pracy, więzi i integracji. Wymienione powyżej motywy i problemy, poruszane przez profesora Jachera, to zagadnienia teoretyczne i praktyczne nadal aktualne. Były one przedmiotem wieloaspektowych analiz i rozważań na konferencji: "Praca - Więź - Integracja. Wyzwania w życiu jednostki i społeczeństwa" poświęconej pamięci profesora Władysława Jachera w 5. rocznicę śmierci. Konferencja odbyła się w dniach 9-10 kwietnia 2014 roku w Katowicach. Przedstawione w monografii artykuły są pokłosiem tej konferencji. Monografia składa się z dwóch wspólnie zatytułowanych tomów o zróżnicowanej problematyce. Pierwszy dotyczy zagadnień pracy, przedsiębiorczości i gospodarki opartej na wiedzy, a drugi skupia się na wartościach i więziach społecznych. Oprócz socjologów polskich swoje refleksje przedstawiają socjologowie czescy. Publikacja jest skierowana do socjologów, psychologów, kulturoznawców, antropologów społecznych zainteresowanych przedstawioną problematyką.
Monografia poświęcona jest zmarłemu profesorowi Władysławowi Jacherowi. Profesor zostawił po sobie liczne grono uczniów i przyjaciół, którzy poprzez tę publikację chcą uczcić jego pamięć. Zakres tematyczny monografii obraca się więc wokół problematyki, jaką podejmował on w swojej twórczości naukowej. Zasadniczo można ją sprowadzić do trzech głównych zagadnień: pracy, więzi i integracji. Wymienione powyżej motywy i problemy, poruszane przez profesora Jachera, to zagadnienia teoretyczne i praktyczne nadal aktualne. Były one przedmiotem wieloaspektowych analiz i rozważań na konferencji: "Praca - Więź - Integracja. Wyzwania w życiu jednostki i społeczeństwa" poświęconej pamięci profesora Władysława Jachera w 5. rocznicę śmierci. Konferencja odbyła się w dniach 9-10 kwietnia 2014 roku w Katowicach. Przedstawione w monografii artykuły są pokłosiem tej konferencji. Monografia składa się z dwóch wspólnie zatytułowanych tomów o zróżnicowanej problematyce. Pierwszy dotyczy zagadnień pracy, przedsiębiorczości i gospodarki opartej na wiedzy, a drugi skupia się na wartościach i więziach społecznych. Oprócz socjologów polskich swoje refleksje przedstawiają socjologowie czescy. Publikacja jest skierowana do socjologów, psychologów, kulturoznawców, antropologów społecznych zainteresowanych przedstawioną problematyką.
Książka ukazuje inspiracje twórczością Goi y Lucientes w kinie hiszpańskim na przykładzie 81 filmów z lat 1926-2011 (w polskiej dystrybucji ukazało się tylko 14 omawianych pozycji). Dominują wśród nich filmy fabularne, ale pojawiają się też dokumenty, seriale telewizyjne i animacja. Celem pracy jest ukazanie na gruncie refleksji filmoznawczej, jak zmieniało się postrzeganie Goi w jego ojczyźnie na kolejnych etapach historii i jak, również za sprawą kina, przekształcał się on w ikonę hiszpańskości. Na tle wcześniejszych badań książka jest pierwszą próbą tak szerokiego ujęcia tematu. Zastosowane metody badawcze są typowe dla komparatystyki kulturowej i wpisują się w nurt badań nad intertekstualnością przekazu filmowego. Analiza porównawcza, rozpięta pomiędzy obszarami kina i malarstwa, koncentruje się zarówno wokół sfery znaczeń dzieła, uwikłanej w różnorakie konteksty społeczno-kulturowe, jak i wokół aspektów strukturalnych, związanych z warstwą estetyczną.
Ten produkt jest zapowiedzią. Realizacja Twojego zamówienia ulegnie przez to wydłużeniu do czasu premiery tej pozycji. Czy chcesz dodać ten produkt do koszyka?