Życie, które działa

Bill Hybels pokazuje, że dzięki mądrości życie może zacząć "działać" jak dobrze naoliwiony mechanizm!

Życie które działa – wstęp

Niektóre chwile na zawsze pozostają w naszej świadomości. Do takich należy też ta, w której zrodził się pomysł napisania tej książki. Po dziesięciu wyczerpujących miesiącach pracy duszpasterskiej, kiedy przebywałem w piętnastu krajach i brałem udział w niezliczonych konferencjach, nie wspominając o cotygodniowych wyzwaniach wynikających z kierowania kościołem w Willow Greek, w końcu pojechałem na wakacje do naszego małego, rodzinnego domku letniskowego na wschodnim wybrzeżu Jeziora Michigan. To właśnie tam, z dala od presji i ciągłej aktywności, jakiej wymaga duszpasterstwo, mogłem „naładować baterie" i na nowo ustawić mój wewnętrzny kompas. Tam też mogłem oddawać się mojej wakacyjnej i weekendowej pasji, jaką są wyścigi żaglówek, oraz cieszyć się towarzystwem rodziny i przyjaciół.
Wczesnym rankiem brałem do rąk Biblię i notes i oddawałem się duchowej odnowie - dokładnie tak samo jak każdego ranka od przeszło piętnastu lat. Mając możliwość czytania Pisma Świętego bez potrzeby zaprzątania sobie głowy przygotowywaniem kazania, przerzucałem karty Biblii aż do Księgi Przysłów. Hmm, tak, na dziś to wystarczy – myślałem. Tak niewiele wówczas wiedziałem...
Przyglądając się zasnutym mgłą wodom Jeziora Michigan, rozpocząłem lekturę Księgi Przysłów i zatrzymałem się dopiero po przeczytaniu wszystkich trzydziestu jeden rozdziałów. W momencie, gdy tego ranka zamknąłem Biblię, miałem poczucie, że doświadczyłem czegoś niezwykłego.

Następnie otworzyłem dziennik i przez następne trzydzieści minut pisałem z pasją. Tamtego dnia byłem świadomy, czego Bóg chciał ode mnie — na czym miałem się skupić w moich badaniach w ciągu kilku następnych tygodni. Tamtego dnia wiedziałem, że mądrość płynąca z Księgi Przysłów będzie większym wyzwaniem dla mojego umysłu i serca, niż przypuszczałem. Miałem również niesamowite przeczucie, że Bóg chce, by prawdy, które odkryłem w Starym Testamencie, wywarły wpływ na całą rzeszę ludzi, nie tylko na mnie. Zanim spakowałem Biblię i dziennik, słońce było już wysoko i mgła ustąpiła krystalicznie czystemu powietrzu. Ta meteorologiczna zmiana doskonale odzwierciedlała stan mojego umysłu — moje myśli dotyczące Księgi Przysłów coraz bardziej wyostrzały się i koncentrowały; wręcz czułem, że jej mądrość zaważy na moim własnym życiu i życiu Kościoła, na którego czele stałem. Miałem rację.
Kilka miesięcy później, podczas weekendowych nabożeństw w Willow Greek, rozpocząłem głoszenie serii kazań opartych na Księdze Przysłów. Kiedy rozpoczynałem to przedsięwzięcie, nie miałem pojęcia, że przyniesie lepszy skutek niż jakiekolwiek inne w ponad trzydziestoletniej historii naszego Kościoła. Setki ludzi ustawiały się w kolejkach tylko po to, by powiedzieć mi i moim
współpracownikom o niesamowitym wpływie, jaki praktyczne rady zawarte w Księdze Przysłów miały na ich codzienne życie. Setki osób pisało listy opowiadające o zmianach w ich stylu życia i duchowych decyzjach wywołanych-przez cotygodniowe kazania. W pewnym momencie próbowałem zakończyć tę serię, ale niemal po buncie ze strony wiernych zdecydowałem się przedłużyć ją o kilka tygodni.

Dlaczego ta Księga robiła tak ogromne wrażenie? Dlaczego trafiała we właściwą strunę u tak wielu osób? Wydaje mi się, że wszystko sprowadza się do jej praktycznej natury, do tego, że płynące z niej przesłanie można było wcielić w codzienne działania i czynności. Ta Księga na wiele sposobów głosi ważne przesłanie, które tak pociągnęło ludzi: wprowadź Bożą mądrość w życie.
Da się zauważyć jednorodność przesłania płynącego z tej złożonej księgi, co jest bardzo interesujące, zwłaszcza wziąwszy pod uwagę, że większość biblistów uważa, że Księga Przysłów jest zbiorem powiedzeń spisanych przez wielu uczonych ludzi. Zbiór ten został skompletowany głównie w okresie królów w Izraelu, kilka stuleci przed narodzeniem Chrystusa. W rzeczywistości autorstwo ponad pięciuset przysłów przypisuje się królowi Salomonowi, uważanemu przez wielu za najmędrszego człowieka, jaki kiedykolwiek stąpał po ziemi. (Dla uproszczenia będę czasem w liczbie pojedynczej mówił o autorze tej Księgi, ale proszę pamiętać, że w rzeczywistości mam na myśli grupę).
Przysłowia nie zostały spisane jako zbiór obietnic czy sztywnych reguł na temat życia. Jak głosi wprowadzenie do Księgi w The Student Bibie, każdy rozumny człowiek dostrzeże wyjątki od reguł zawartych w Księdze Przysłów. Na przykład: „Kto ziemię uprawia, nasyci się chlebem; kto ściga ułudę, nasyci się nędzą" (28, 19)'. Jednak ciężko pracujący rolnicy cierpią niejednokrotnie głód z powodu suszy, a marzyciele wygrywają miliony na loterii. Przysłowia jedynie wyjaśniają, jakimi drogami generalnie podąża życie. O wyjątki można się martwić dopiero wtedy, kiedy pozna się regułę. Spróbuj pokierować życiem na podstawie wyjątków, a wywołasz katastrofę. Reguła zaś jest taka, że pobożny, moralny, ciężko pracujący i mądry człowiek otrzyma wiele nagród. Przysłowia spisane są w poetyckiej formie, typowej dla hebrajskiej kultury tamtego okresu. Wiele z nich jest podanych w formie dwuwierszy (par następujących po sobie linijek), które zawierają jakieś stwierdzenie, a następnie powtarzają je w nieco innej formie, jak to jest ze zdaniami: „Karcenie moje nabądźcie, nie srebro, raczej wiedzę niż złoto najczystsze" (8, 10) i „Ucz mądrego, a będzie mądrzejszy, oświecaj prawego, a zwiększy swą umiejętność" (9, 9).

Czasem pisarz wyjaśnia swój punkt widzenia przez kontrast, jak na przykład: „Nie strofuj szydercy, by Cię nie znienawidził, strofuj mądrego, a będzie Cię kochał" (9, 8). „Bywa, że hojny ciągle zyskuje, a skąpy nad miarę zmierza do nędzy" (ll, 24).
Dzięki bogatemu i barwnemu językowi niektóre przysłowia tworzą niemal obrazy słowne. „Węgiel dla żaru, drwa dla ognia, a mąż kłótliwy dla wzniecania sporu" (26, 21). Przed oczyma niemal maluje się obraz osoby skłonnej do walki, zarażającej swoimi emocjami innych ludzi z taką łatwością, z jaką suche polana zajmują się buzującym ogniem. Inny przykład: „Lwem ryczącym, zgłodniałym niedźwiedziem jest bezbożny, gdy włada swym ludem" (28, 15). Niepodobna nie zauważyć, co Bóg myśli o silnych ludziach, wykorzystujących słabość osób im podległych.
Z drugiej jednak strony, niektóre przysłowia są tak nieskomplikowane, że niemal niezauważalne. Weźmy pod uwagę następującą maksymę: „O bogactwo się nie ubiegaj, nie odstępuj od swojej rozwagi" (23, 4). Nie ma nic wyrafinowanego w tym wersecie, ale warto sobie uświadomić, ilu ludzi zniszczyło swoje życie (nie mówiąc już o ich rodzinach), ponieważ zignorowali tę prostą mądrość. Inny przykład: „Serce spokojne jest życiem dla duszy, zazdrość próchnicą dla kości" (14, 30). To takie krótkie, niepozorne słowo - „zazdrość" - a jednak może zniszczyć człowieka od środka.
Księga Przysłów zawiera również elementy humorystyczne. „Kto rankiem głośno błogosławi bliźniego, policzą mu to za przekleństwo" (27, 14). Wyobraź sobie pobyt w akademiku. Twoi współmieszkańcy do późna w piątkową noc imprezowali. Czy myślisz, że naprawdę docenią Twoje radosne powitanie o 6 rano w sobotę? Powyższe przysłowie dotyczy właśnie Ciebie!

Pomimo poetyckiej elegancji przysłowia raczej nie przebierają w słowach. „Czy schowa kto ogień w zanadrzu, tak by jego szaty się nie zajęły? Czy ktoś pójdzie po węglach ognistych, tak by swoich stóp nie sparzyć? Tak ten, kto idzie do żony bliźniego, kto jej dotknie, nie ujdzie karania" (6, 27—29). Prawdy te wydają się całkiem proste. Weźmy jednak pod uwagę następujący przykład: „Czym w ryju świni złota obrączka, tym piękna kobieta bez rozsądku" (11, 22). W porządku — piękno i rozsądek nie idą zwykle w parze. Inny przykład: „Nie stawaj często w domu przyjaciela, by mając cię dość, nie nabrał wstrętu" (25, 17). No cóż, lepiej nie być gościem zbyt długo. Czasem autor nawiązuje do raczej nieoczekiwanych kwestii: „Prawy uznaje potrzebę swych zwierząt, a serce występnych okrutne" (12, 10). Kto mógłby przypuszczać, że sposób, w jaki traktujemy nasze zwierzęta domowe, może zdradzać nasz prawdziwy charakter?
Niektóre przysłowia dają nadzieję w czasie próby. „Przez swą złość pada bezbożny, a prawy przy śmierci posiada ufność" (14, 32). „Gdy wicher zawieje, nie ma grzesznika, a podstawy sprawiedliwego są wieczne" (10, 25). Inne przysłowia prowokują do myślenia, wnikając pod powierzchnię życia. „Serce i w uśmiechu się smuci, a boleść jest końcem radości" (14, 13). „Głęboką wodą jest plan w sercu, czerpie z niego człowiek roztropny" (20, 5).
W tygodniach, kiedy głosiłem kazania, przenikliwa mądrość Księgi, napisanej przez starożytnych hebrajskich pisarzy ponad dwa i pół tysiąca lat temu, przeniknęła do serc naszych wiernych. Tysiące ludzi było urzeczonych praktyczną, realistyczną poezją i zawartym w niej Słowem Bożym. Przychodzi mi do głowy tylko jeden sposób, w jaki można by opisać odczucia naszej wspólnoty w ostatnim tygodniu tej serii kazań — wszyscy mieliśmy świadomość, że kończyliśmy w naszym Kościele pobłogosławiony przez Boga okres nauczania. Odczuwaliśmy dziwną mieszankę radości i smutku.

Kiedy pojawił się pomysł spisania tych kazań w formie książki, nie mogłem nie powrócić myślą do owego letniego poranka spędzonego nad jeziorem, kiedy to Bóg przemówił do mojego serca. Och, ależ ze mnie człowiek małej wiary - z pewnością On już od dawna to planował.
W tej chwili modlę się o to, byście w trakcie czytania doświadczyli obecności Boga i by było to dla Was odkrycie, które zatrzyma czas, zmieni serce i będzie na długo zapamiętane jako kluczowy punkt w Waszej ciągłej przygodzie kroczenia z Bogiem.

Życie które działa
Spis Treści

• Podziękowanie
• Wstęp
• 1. Szukaj mądrości
• 2. Przejmij inicjatywę
• 3. Czyń dobro
• 4. Mów prawdę
• 5. Wybieraj mądrze przyjaciół
• 6. Zawrzyj dobre małżeństwo
• 7. Walcz o dobre małżeństwo
• 8. Twórz silną rodzinę
• 9. Pielęgnuj współczucie
• 10. Opanuj gniew
• 11. Zaufaj Bogu we wszystkim
• Pytania do refleksji i dyskusji