Wszyscy kłamią. Nie daj się oszukać!

Książka omawia symptomy towarzyszące kłamstwu: ekspresje mimiczne, mikroekspresje i mowę ciała, a również technologie stosowane poprzez mężczyźni i kobiety mijające się z prawdą. To wyśmienity poradnik po kłamstwie!

Czy wiesz:

• jak rozpoznać kłamstwo, czytając mowę ciała?
• jak dużo razy kłamiemy w ciągu 10 minut rozmowy?
• jak skłonić kłamcę do przyznania się do winy?

Na te i wiele innych pytań odpowiada ta książka. Autor przekazuje, jak identyfikować i demaskować kłamstwo w różnorakich obszarach życia: w związkach, w pracy, na sali przesłuchań czy w polityce. Omawia symptomy towarzyszące kłamstwu: ekspresje mimiczne, mikroekspresje i mowę ciała, a również technologie stosowane poprzez mężczyźni i kobiety mijające się z prawdą. To wyśmienity poradnik po kłamstwie!

Jarosław Świątek – psycholog, absolwent SWPS, redaktor naczelny i współtwórca portalu Psychologia-Społeczna.pl , w dodatku redaktor merytoryczny portalu Psychologia-Biznesu.pl. Założyciel i prezes Before, korporacji zajmującej się nowatorskimi badaniami reklam. Specjalizuje się w zakresie technik wpływu społecznego, perswazji, afektywnych fundamentów orientacji w sąsiedztwie , a oprócz tego psychologii reklamy.

---

Słowo wstępne Wszyscy Kłamią

Ludzie kłamią. To zdanie raczej nikogo nie dziwi i jest uznawane za „oczywistą oczywistość". Gdyby jednak zadać kilku losowo wybranym osobom pytanie, jak często są okłamywane przez innych, to zapewne odpowiedzi byłyby skrajnie różne. Kłamstwo jest bardziej powszechne, niż sądzimy. Statystyki pokazują, że przeciętny człowiek kłamie trzy razy w ciągu dziesięciominutowej rozmowy. Czy chcemy, czy nie, uczestniczymy w tym. To od nas zależy, czy nasze uczestnictwo jest świadome i potrafimy przewidywać kilka ruchów do przodu, czy raczej zdajemy się na ślepy los i gramy z innymi w rosyjską ruletkę, zdziwieni, że nagle trafia w nas kula.
Kłamstwo nie jest jednorodne. Można wyróżnić różne jego rodzaje, z których nie wszystkie mają zabarwienie negatywne. Istnieją na przykład tak zwane białe kłamstwa, używane w imię wyższych ideałów. Ogólnie uznaje się je za słuszne i usprawiedliwione. Jeżeli ktoś z naszych bliskich jest ciężko chory i każdy niepotrzebny stres może go zabić, to będziemy ukrywali przed nim informacje, które mogłyby go zdenerwować. Gdy będzie pytał o rzeczy, które w naszej ocenie mogą wywołać stres i negatywne uczucia, skłamiemy. Będziemy się jednak kierować szlachetnymi pobudkami - troską o życie. Istnieją też drobne kłamstewka, dzięki którym można uniknąć awantury, na przykład gdy żona pyta, czy ładnie wygląda, a mąż, choć nie uważa, że wygląda ona w jakikolwiek sposób inaczej niż zwykle, daje odpowiedź twierdzącą. Są wreszcie kłamstwa, które z jednej strony mają na celu wprowadzenie innych ludzi w błąd, a z drugiej przynoszą kłamiącemu bezpośrednią i wymierną korzyść. Jednak nawet te kłamstwa nie są sobie równe. Waga kłamstwa jest uzależniona od jego skali i kosztów, jakie ponoszą inni ludzie, a także od zysków, jakie z oszustwa czerpią kłamiący. Inna jest waga kłamstwa osoby, która staje przed sądem oskarżona o zabójstwo i twierdzi, że jest niewinna. Inna jest w przypadku męża, który zdradza swoją żonę. Jeszcze inna zaś w sytuacji, gdy koleżanka chwali się, że zarabia pięciokrotność średniej krajowej, aby dowartościować swoje ego.

Trudno jest mnie oszukać. Przez kilka lat uważnie studiowałem wyniki badań naukowców, którzy zajmowali się wykrywaniem decepcji. W szczególności interesowałem się emocjami i motywacjami, ćwicząc całymi godzinami analizę ekspresji emocjonalnych i próbując wychwycić najdrobniejsze nawet zmiany. Efektem tych ćwiczeń są ponadprzecięt-ne zdolności w wykrywaniu kłamstwa i pewien zakres wiedzy na ten temat. Dzielę się nią w niniejszej książce. Czy nauczy was ona, jak wykrywać kłamstwo w swoim otoczeniu? Nie. Da wam jednak narzędzia, dzięki którym sami będziecie mogli się tego nauczyć. Poziom zaawansowania, jaki osiągniecie, będzie zależał wyłącznie od waszej determinacji. Osiągnięcie doskonałości w wykrywaniu kłamstwa wymaga bowiem nie lada wysiłku i zmiany kompetencji komunikacyjnych. Wszelkie zmiany nie przychodzą jednak łatwo. Są czasochłonne, wymagają wielkiego poświęcenia i ogromnego nakładu pracy, by osiągnąć jakiekolwiek efekty. Nie staniecie się ekspertami od kłamstwa, ale jeżeli choć w minimalnym
stopniu podszkolicie swoje zdolności obserwacji, to być może uda wam się uniknąć wielu nieprzyjemnych momentów. Zrozumiecie zachowania swoich bliskich i kierujące nimi motywy. Wiele rzeczy stanie się prostszych. Niektórzy uważają, że świadomość powszechności kłamstwa jest druzgocąca i lepiej nie wiedzieć, kiedy jesteśmy okłamywani, żeby nie stracić zaufania do ludzkości. Ja jednak uważam, że nawet najgorsza prawda jest lepsza niż kłamstwo. Niezależnie od moich poglądów, to wy będziecie decydowali, kiedy z wiedzy zawartej w tej książce zrobicie użytek, a kiedy nie. Być może uznacie, że będziecie się posługiwać tą wiedzą jedynie w sytuacjach, w których nabierzecie uzasadnionych podejrzeń co do tego, że ktoś was wprowadza w błąd. A być może będziecie chcieli wiedzieć przez cały czas, kiedy tak się dzieje. W niniejszej książce znajdują się opisy badań i prac wielu psychologów oraz nawiązania do nich. Zawiera ona również przykłady z praktyki osób, które zajmują się wykrywaniem kłamstwa na co dzień jako stróże prawa i porządku publicznego, ale nie tylko. Aby pokazać zasięg kłamstwa oraz to, jak filtruje ono praktycznie każdą dziedzinę naszego życia, w której zachodzi komunikacja pomiędzy co najmniej dwiema jednostkami (choć - jak się okaże w rozdziale trzecim - są przypadki, w których do skutecznego oszustwa wystarczy tylko jedna osoba), książka została podzielona na pięć rozdziałów, z których każdy dotyka innego obszaru. Podróż rozpoczynamy od emocji i od sposobu, w jaki przyczyniają się one do obnażania prawdy. Skoncentrujemy się na mowie ciała i badaniach absolutnego lidera na skalę światową, jeżeli chodzi o wykrywanie kłamstwa ze wskaźników pozawerbalnych -Paula Ekmana. Następnie przenikniemy do świata polityki. Politycy cieszą się bardzo małym zaufaniem społecznym i niemal powszechne jest potoczne założenie, że polityk to kłamca. Czy rzeczywiście tak jest oraz w jaki sposób demaskować kłamstwa polityków, opowie rozdział drugi. Kolejnym etapem będą związki partnerskie. Gdy przebywa się z kimś praktycznie non-stop, kłamstwo wydaje się łatwe do wychwycenia, a jednocześnie pokusa kłamania wzrasta, bo każdy pragnie zachować swoją odrębność. Jak wyglądają kłamstwa w związkach i w jaki sposób je rozpoznawać oraz sprawie, żeby kłamca przyznał się do winy, dowiecie się w rozdziale trzecim. Kolejny rozdział poświęcony jest kłamstwu w sali przesłuchań. Gdy w grę wchodzą srogie konsekwencje związane z ograniczeniem wolności, kłamstwo staje się koniecznością, a jego wykrycie jest o wiele trudniejsze niż w każdych innych warunkach. Sposobom na jego obnażenie oraz wskaźnikom, które o nim stanowią, przyjrzymy się właśnie w tym rozdziale.

Na koniec spojrzymy na oszustwa w przedsiębiorstwach i zakładach pracy. Pracodawcy mają nie lada problemy z nieuczciwymi pracownikami, którzy sięgają po wszelkie możliwe - niekoniecznie zasłużone - przywileje kosztem innych. W jaki sposób rozpoznawać i demaskować szpiegów korporacyjnych, dowiecie się z rozdziału piątego.
Wszystkie wspomniane dziedziny zawierają wskaźniki i sposoby postępowania, które z powodzeniem można wykorzystywać w innych sytuacjach. To, że jakaś metoda została opisana na przykładzie związków partnerskich, nie oznacza, że nie można jej zastosować do wytropienia pracownika, który kradnie pieniądze z firmowej kasy. Dlatego też cała książka stanowi ogólny przewodnik po kłamstwie, którego poszczególne części mają za zadanie ułatwić przyswojenie tej wiedzy. Mam nadzieję, że będziecie się dobrze bawić i że sama książka sprawi wam dużą przyjemność. Miłej lektury!

---

Wszyscy kłamią nie daj się oszukać
Spis Treści

 

• Słowo wstępne Podziękowania
• ROZDZIAŁ l
• Prawda emocji
• Odkrycie emocji uniwersalnych Kiedy nasza twarz kłamie?
• ROZDZIAŁ 2 Polityczna poprawność
• ROZDZIAŁ 3
• W związku z Tym
• Sam-ego oszukać
• To nie tak, jak myślisz, kotku Miecze prawdy
• ROZDZIAŁ 4
• Zbrodnia, kłamstwo, wina i kara
• Na sali przesłuchań
• Stawianie pod ścianą
• ROZDZIAŁ 5
• Kłamstwo nie (po)płaca
• Na zakończenie
• Bibliografia
• Indeks nazwisk

---