Skarbnica wiedzy o wierzeniach, obyczajach oraz organizacji społecznej i codziennym życiu Słowian Połabskich Mnich Helmold z Bozowa był uczestnikiem niemieckich wypraw chrystianizacyjnych na Połabie i Pomorze Zachodnie. Kronikę Słowian - dzieło swego życia - zaczął spisywać w 1163 roku. Dzięki temu tak precyzyjnie ujmuje obraz XII-wiecznego świata Słowian Zachodnich - obecnie Meklemburgii w Niemczech. Autor przedstawia losy i upadek Obodrytów, Chyżan, Wagrów i Wieletów, a także próbę wymazania z kart historii ich wierzeń. Dzieło to uchroniło od niechybnego zapomnienia cały rozdział historii środkowoeuropejskiej. W późnym średniowieczu, aż po czasy nowożytne stało się również najważniejszym źródłem informacji o kulturze i obyczajach Słowian. Niniejsza edycja została opracowana i opatrzona obszernym wstępem przez cenionego historyka mediewistę, profesora Jerzego Strzelczyka.
Spis treści:
Spis treści Pontyfikat niecodzienny / 5
Życie i kariera kościelna / 15
Rola papiestwa u progu XI wieku / 25
Uczony / 37
Sylwester II i Otton III / 43
Sylwester II a św. Wojciech / 49
Przypisy / 53
Wybór literatury / 54
Wykaz ilustracji / 56
Nota o Autorze / 58
Podjęty przed laty zamysł autorski zbliża się do finału. Bieżący tom, trzeci z kolei, kończy prezentację kobiecej twórczości pisarskiej w dawnych czasach, to znaczy w starożytności i wiekach średnich z „otwarciem okna” na czasy późniejsze. Rzeczywiście, tylko o „otwarciu okna”, czy raczej — maleńkiego lufcika, może być mowa. O ile w dwóch pierwszych tomach Pióra w wątłych dłoniach , doprowadzonych mniej więcej do przełomu XIII i XIV w., można było w zasadzie ogarnąć i próbować przedstawić wszystkie wybitniejsze, a przynajmniej znane nam osiągnięcia niewieściego pióra, dla wieków XIV i XV, tym bardziej zaś w odniesieniu do następnych stuleci, byłoby to zupełnie niemożliwe, przede wszystkim ze względu na szybko narastający i różnicujący się dorobek pisarski kobiet, w wieku XVI przybierający już wręcz lawinowy charakter.
(ze Wstępu)
Poszukiwania początków polskiej państwowości i korzeni zaszczepionej na jej gruncie w drugiej połowie X stulecia religii chrześcijańskiej postępują od momentu ukształtowania się w XIX wieku nowoczesnej historiografii. Stawiane były przez ostatnie dwa stulecia rozmaite pytania o rolę i miejsce chrześcijaństwa w obrządku łacińskim w dziejach państwa piastowskiego i wyrastającej zeń monarchii jagiellońskiej i odrodzonej Rzeczypospolitej. 1050. rocznica aktu chrztu Mieszka I szczególnie sprzyja pogłębieniu refleksji na ten temat. W poznańskim środowisku historycznym zrodziła się idea szerokiego spojrzenia na wydarzenia z drugiej połowy X wieku i ukazania ich na tle rozprzestrzeniającego się w Europie chrześcijaństwa. Pierwsza monografia zbiorowa poświęcona rozprzestrzenianiu się nowej religii na kontynencie europejskim i w jego bezpośredniej bliskości w I tysiącleciu n.e. ukazała się 2014 roku („Chrystianizacja Europy. Kościół na przełomie I i II tysiąclecia?, red. Józef Dobosz, Jerzy Strzelczyk, Poznań 2014, ss. 291). Dzieło zbiorowe pt. „Chrystianizacja »Młodszej Europy«? zawiera refleksje mediewistów nad ekspansją chrześcijaństwa na obszary Europy Środkowej i Wschodniej oraz Skandynawii. W kilkunastu artykułach przedstawione zostały procesy chrystianizacyjne poszczególnych struktur politycznych „Młodszej Europy” (kraje skandynawskie, Saksonia, Czechy, Węgry, Ruś oraz obszar zamieszkały przez Bałtów i ludy stepowe Europy Środkowo-Wschodniej), a także kwestie związane z doktryną misyjną ówczesnego Kościoła, ideą wojny świętej, postawami społeczeństw przyjmujących nową wiarę, konsekwencjami chrystianizacji oraz jej obrazem w tradycji pamięci zbiorowej.
Jeden z najwybitniejszych znawców dziejów średniowiecznej Europy, Jerzy Strzelczyk, podjął dzieło ukazania rozprzestrzeniania się chrześcijaństwa poprzez pryzmat działań prowadzonych
przez najznamienitszych głosicieli nowej religii na schyłku starożytności i w średniowieczu. Ukazał działalność siedemnastu "apostołów Europy". Wśród nich znaleźli się szczególnie ci misjonarze, których skutki działań pozostały trwałe i znaczące w dziejach ludów naszego kontynentu (Gotów, Anglów, Sasów, Irlandczyków, Słowian, Liwów, Prusów). Nie ulega wątpliwości, że książka Jerzego Strzelczyka stanowi znakomite uzupełnienie dziejów Europy ukazanych w podręcznikach i racji ciekawej narracji jest dostępna dla licznej rzeszy miłośników historii.
Druga część nagrodzonej przez Fundację na rzecz Nauki Polskiej trylogii omawiającej początki piśmiennictwa kobiet. „Rozkwit” skupia się na okresie pełnego średniowiecza (XI–XIII w.), prezentuje różnorodność i rozwój tej twórczości na tle procesów społecznych i kulturowych. Choć nadal przeważa w niej tematyka religijna (m.in. w poezji Pani Avy, wizjach mistyczek czy uznanych za heretyckie pismach Małgorzaty Porete), często natrafiamy na odważne wątki miłosne (Heloiza, trobairitz i troveresses). Autor postuluje docenienie kulturotwórczej roli kobiet i odkrywa przed nami nowe obszary piśmiennictwa, takie jak epistolografia, memuarystyka, hagiografia czy piśmiennictwo medyczne. Dużo uwagi poświęca charyzmatycznej Hildegardzie z Bingen oraz bizantyjskiej porfirogenetce Annie Komnenie opisującej dzieje współczesnego jej Cesarstwa Bizantyjskiego. Książkę wzbogacają rozdziały poświęcone autorkom Dalekiego Wschodu oraz kobietom w medycynie.
Celem niniejszej książki jest przypomnienie kobiecej obecności we wczesnych okresach literatury. Wszelkie wyrażające się w piśmie formy niewieściej wypowiedzi, które zachowały bardziej lub mniej wyraźne piętno osobowości autorek. Poemat, opowiadanie, traktat, utwór hagiograficzny (żywot, opis cudów), kronika, pamiętnik, listy, przekład lub parafraza wcześniejszego utworu to tylko przykładowe gatunki literackie, z jakimi będziemy mieć do czynienia.
Ten produkt jest zapowiedzią. Realizacja Twojego zamówienia ulegnie przez to wydłużeniu do czasu premiery tej pozycji. Czy chcesz dodać ten produkt do koszyka?
