Mapy myśli w biznesie. Jak twórczo i efektywnie...

Mind mapping (mapy myśli) to dynamiczne narzędzie biznesowe, służące do zarządzania czasem, pamięcią, projektami, a także porządkujące informacje dzięki zastosowaniu naturalnego dla mózgu sposobu ich zapisu

Czy wiesz:

• jak rozpoznać kłamstwo, czytając mowę ciała?
• jak dużo razy kłamiemy w ciągu 10 minut rozmowy?
• jak skłonić kłamcę do przyznania się do winy?

Na te i wiele innych pytań odpowiada ta książka. Autor przekazuje, jak identyfikować i demaskować kłamstwo w różnorakich obszarach życia: w związkach, w pracy, na sali przesłuchań czy w polityce. Omawia symptomy towarzyszące kłamstwu: ekspresje mimiczne, mikroekspresje i mowę ciała, a również technologie stosowane poprzez mężczyźni i kobiety mijające się z prawdą. To wyśmienity poradnik po kłamstwie!

Jarosław Świątek – psycholog, absolwent SWPS, redaktor naczelny i współtwórca portalu Psychologia-Społeczna.pl , w dodatku redaktor merytoryczny portalu Psychologia-Biznesu.pl. Założyciel i prezes Before, korporacji zajmującej się nowatorskimi badaniami reklam. Specjalizuje się w zakresie technik wpływu społecznego, perswazji, afektywnych fundamentów orientacji w sąsiedztwie , a oprócz tego psychologii reklamy.

---

Mapy myśli — instrukcja obsługi
Mind Mapping
Twórcą koncepcji map myśli jest Tony Buzan.Ten urodzony w 1942 roku londyńczykjuż na studiach zaczął zgłębiać tajniki efektywnego uczenia się, sposobów, w jakie myślimy, przetwarzamy informacje i zapamiętujemy je. Pasjonowało go kreatywne myślenie, twórcze rozwiązywanie problemów i techniki przyspieszenia czytania, czyli wszelkie sposoby najbardziej efektywnego wykorzystania umysłu. By znaleźć odpowiedzi na nurtujące go pytania, zgłębiał tajniki psychologii, semantyki, neuropsychologii i neuro-lingwistyki, badał techniki zapamiętywania, a także zagadnienia dotyczące twórczego myślenia. Doszedł w końcu do wniosku, że jedynie synergiczne połączenie wszystkich ludzkich zmysłów i funkcji mózgu może doprowadzić do podniesienia efektywności i wydajności umysłu. W 1971 roku Buzan wydał książkę Ań Encyclopedia of the Brain and Its Use. Po tym wydarzeniu niepełna jeszcze koncepcja map myśli zaczęła nabierać kształtów, trafiła bowiem do szerokiego grona zainteresowanych, którzy zaczęli ją stosować i usprawniać. Od tamtej pory minęło prawie 40 lat, a idea mind mappingu wciąż ewoluuje i grono jej wielbicieli wciąż rośnie. Każdego dnia do tego grona dołączają kolejne osoby, którym kreatywne notatki pomagają w codziennym życiu osobistym i zawodowym.
Tony Buzan jest dziś światowej sławy autorytetem w dziedzinie twórczego wykorzystania umysłu i uczenia się. Napisał wiele książek poświęconych temu zagadnieniu, jest prezesem Fundacji Mózg, założycielem klubów Rusz głowq działających na całym świecie. Prowadzi wiele programów telewizyjnych, jest współtwórcą filmów popularnonaukowych i edukacyjnych, doradza komisjom rządowym i międzynarodowym koncernom. Jest również pomysłodawcą Mernoriady, czyli mistrzostw świata w zapamiętywaniu. Posiada prawdopodobnie najwyższy poziom „twórczego" ilorazu inteligencji na świecie.
Jak wygląda mapa myśli?
Na kolejnych stronach opiszę dokładnie podstawowe cechy map myśli. Jeśli jednak jesteś niecierpliwy, to przyjrzyj się pierwszej mapie w książce (rysunek 2.1), która to mapa w prosty sposób ukazuje najważniejsze właściwości wszystkich map myśli.
Wygląd
Mapy myśli wykorzystują naturalną cechę ludzkiego umysłu, jaką jest umiejętność tworzenia i wykorzystywania skojarzeń. Według Tony'ego Buzana nasze myśli nie biegną wytyczonymi torami kratek czy linijek, ale naturalnie i spontanicznie rozchodzq się promieniście we wszystkich kierunkach\ Jest to zarazem definicja myślenia wielokierunkowego, na którym opiera się cała idea map myśli. Dlatego każda mapa składa się z trzech podstawowych elementów:
1. Centrum mapy stanowi główna idea, słowo, obraz, symbolizujące główną myśl lub tematykę mapy.
2. Główne tematy i zagadnienia wychodzą promieniście z centrum mapy i stanowią jej gałęzie.
3. Tematy bardziej szczegółowe, powiązane z głównymi tematami, wychodzą promieniście z głównych gałęzi, stanowiąc ich podgałęzie, i są tak rozbudowane (mają tyle poziomów szczegółowości), jak tylko wymaga tego temat.
Bardzo możliwe, że czytając powyższy opis, zobaczyłeś oczami wyobraźni drzewo, mające gruby, stabilny pień, z którego wyrastają gałęzie, a z nich mniejsze gałązki zakończone listkami. Niektóre z gałęzi dotykają się, łączą albo zahaczają o siebie. Wszystkie z nich mogą tworzyć samodzielną część, ale razem stanowią piękne, duże drzewo. A może zobaczyłeś ośmiornicę, która ma wiele odnóży, a każde z nich zakończone jest malutkimi mackami przyciągającymi wszystko to, co zechce ich właścicielka. Cokolwiek ujrzałeś pod swoimi powiekami — miałeś rację. Tak właśnie wygląda struktura mapy myśli — centrum i promieniujące z jego wnętrza rozgałęzienia. Jeśli Twoja wyobraźnia jeszcze się nie obudziła, to wesprzyj ją i spójrz na ilustracje znajdujące się na następnych stronach (rysunek 2.2 i rysunek 2.3). Zostało udowodnione, że ludzki umysł potrafi zapamiętać w jednej chwili tylko 7 (±2) elementów. To pojemność naszej pamięci krótkotrwałej, zwanej także pamięcią operacyjną. Pierwszy raz opisał to zjawisko George Miller w swoim słynnym artykule The Magical Number Seven, Plus or Minus Two Do naszej pamięci operacyjnej trafiają bodźce, na które zwróciliśmy uwagę. Ale jeśli te informacje nie zostaną utrwalone (np. poprzez powtórzenie), utracimy je po bardzo krótkiej chwili (trwającej kilka sekund). Jeśli natomiast utrwalimy daną informację, to trafi ona do naszej pamięci długotrwałej, która zawiera w zasadzie wszystko, co wiemy i potrafimy, a jej pojemność jest nieograniczona. Warto zatem zachowywać najbardziej wartościowe dane, abyśmy mogli z nich korzystać w czasie całego naszego życia. Wynika z tego prosty wniosek — liczba głównych gałęzi naszej mapy raczej nie powinna przekroczyć liczby 7 (±2). Dzięki temu mapa będzie bardziej czytelna i łatwiej będzie Ci zapamiętać jej zawartość.
Kształt
Kartki, na których tworzysz mapy, mogą być różne w zależności od tego, do czego dana mapa będzie służyć. Możesz wykorzystać na przykład:
• Stronę w bloku A4, jeśli tak wygląda Twój notes.
• Kartkę w kalendarzu as, jeśli planujesz swój dzień lub tydzień w formie mapy.
• Ekran laptopa, jeśli wykorzystujesz aplikacje do tworzenia map myśli albo zwykłe programy graficzne, w których będziesz je umieszczać.
• Serwetkę w restauracji, jeśli w trakcie lunchu przyszedł Ci do głowy genialny pomysł, który nie powinien umknąć.
Materiałem bazowym może być w zasadzie wszystko, na czym tylko da się coś zapisać. Przypomnij sobie, na czym zwykle notujesz lub zapisujesz na przykład swoje listy spraw do załatwienia, i uświadom sobie, że wszystkie te rzeczy mogą z powodzeniem pomieścić Twoje mapy. Niezależnie od nośnika danych najbardziej funkcjonalne jest ułożenie go w pozycji poziomej (orientacja horyzontalna).
Pisaki, których używasz do rysowania i pisania, także powinny być takie, jakie lubisz najbardziej — poręczne, wygodne, przyjemne w dotyku. Tworzenie map powinno być przyjemnością, bo tylko wtedy możesz liczyć na przypływ kreatywnych pomysłów i trwalszy efekt w zapamiętaniu zanotowanych informacji.
Z mojej praktyki wynika, że nie zawsze będziesz miał ochotę i czas na wykorzystanie rekomendowanych kilku kolorów podczas notowania albo zabraknie Ci pod ręką tych ulubionych pisaków. Idąc na spotkanie biznesowe, weź zatem zwykły długopis, a kolory dodasz podczas przeglądania notatek. Może potem dokleisz do mapy jakąś małą żółtą karteczkę z dodatkową informacją, zdjęcie, ulotkę, a może wizytówkę rozmówcy, aby kojarzyła się z daną rozmową czy spotkaniem. Możliwości jest nieskończenie wiele.
Słowa-klucze
Mapy myśli powstają dzięki Twoim skojarzeniom związanym z danym tematem. Im trafniejsze one będą na etapie tworzenia mapy, tym lepiej skorzystasz z tej mapy w przyszłości, a Twoja pamięć sprawniej odtworzy jej treść. Jednak jak odnaleźć to właściwe słowo, które uruchomi cały łańcuch skojarzeń, doprowadzając Cię potem do właściwego wniosku?
Możesz nie wierzyć, ale zaledwie 10%, a nawet mniej, użytych słów (w tekście czy wypowiedzi) wystarczy do tego, by zrozumieć główne przesłanie i praktycznie odtworzyć sens z pamięci. Praktycznie 90% słów, których używasz w codziennej komunikacji (pisemnej i werbalnej), składa się z tak zwanych słów wypełniających, czyli: oraz, ale, dlatego, to, tamto, jego, może, czy itd. Mapy myśli wykorzystują jedynie te 10% niezbędnych słów. Czy to nie wspaniałe, że zamiast zapisywania ton papieru możemy zanotować jedynie kilka słów i mieć spokojną głowę, że w odpowiednim momencie na podstawie tylko ich zapisu będziemy mogli odtworzyć przebieg każdej rozmowy, spotkania albo treść przeczytanej notatki służbowej?
Słowo-klucz to wyraz niosący ze sobą bardzo szeroki wachlarz skojarzeń. A skojarzenia właśnie dzięki temu słowu zostają przywołane z zakamarków Twojej pamięci. Są jak klucze otwierające właściwe szuflady w Twoim archiwum pamięci. Zawsze kiedy myślę o tych słowach, widzę wielką bibliotekę, w której aby znaleźć pożądaną książkę, przebiegam wzrokiem po regałach z różnymi napisami, l właśnie te nazwy regałów są słowami kluczowymi, które stanowią wspólny mianownik dla wszystkich książek stojących na półkach danego regału, a zarazem opisują ich główną tematykę. Liczba wybranych słów-kluczy zależy od kilku czynników, między innymi od:
• Twojego obycia i znajomości opracowywanego materiału,
• ilości szczegółów, które są w tym materiale dla Ciebie istotne,
• poziomu Twojego zainteresowania materiałem,
• Twojego celu pracy z tym materiałem,
• Twojego zaufania do własnej pamięci.
Niestety wielu ludzi robi notatki w taki sposób, jakby mieli zdawać za chwilę egzamin z pełnej znajomości danej dziedziny. Skutkuje to zwykle przesadą w liczbie zapisywanych słów czy nawet całych sformułowań, zaburza przejrzystość notatki i w zasadzie mija się z jej celem (którym najczęściej nie jest zdawanie egzaminu). A wystarczyło przecież przed przygotowaniem notatki sformułować cel jej powstania i skupić uwagę tylko na istotnych dla nas kwestiach, a nie wszystkich kwestiach poruszanych w opracowywanym materiale.
Zalety słów-kluczy
Przychodzi mi do głowy wiele zalet słów-kluczy, a największymi w przypadku stosowania ich na mapach myśli są na pewno:
• oszczędność przestrzeni,
• łatwość w dostrzeganiu powiązań pomiędzy myślami,
• konieczność szczególnego skupienia uwagi podczas notowania.
Sam proces wybierania właściwego słowa kluczowego i zapisywania go w odpowiednim miejscu na kartce sprawia, że nasza koncentracja wzrasta i automatycznie zwiększa się prawdopodobieństwo zapamiętania głównych treści. Kiedy słowa kluczowe są już wybrane (np. zaznaczyłeś je wcześniej w czytanym tekście), to grupowanie ich w odpowiednie kategorie i gałęzie także jest pobudzaniem wyobraźni. Wielokrotne podejmowanie decyzji podczas notowania sprawia, że jesteś bardziej świadomy tego, co piszesz, a więc więcej zapamiętujesz. Ponadto łatwiej jest wtedy odkryć zależności pomiędzy słowami i pomysłami oraz pobudzić umysł do tworzenia nowych skojarzeń.
Słowa-klucze są lepsze od długich zdań
Kiedy widzisz słowo „odpowiedzialność", na pewno przychodzą Ci na myśl różne skojarzenia. Moje to: dojrzałość, pewność, stabilność, zaufanie, bezpieczeństwo. Kiedy zapiszę takie słowo na mapie ze szkolenia o kierowaniu ludźmi, prawdopodobnie po jakimś czasie od jego zakończenia, kiedy wyciągnę moją mapę, przypomną mi się powyższe słowa, a także wiele innych powiązanych z tym tematem. - Fragment książki

---

 

Mapy myśli w biznesie
Spis Treści

 

• Książka z pasji
• Rozdział 1. Fascynujący mózg
• Co wiemy o działaniu naszego mózgu?
• Jak skutecznie wykorzystać ten potencjał?
• Rozdział 2. Mapy pomysłu - rozpiska obsługi
• Mind Mapping(r)
• Jak wygląda mapa pomysłu?
• Jak tworzyć mapy pomysłu?
• Korzyści płynące ze stosowania map myśli
• Zagrożenia i pułapki związane ze stosowaniem map myśli
• Jak czytać mapy myśli?
• Mapa elektroniczna czy odręczna?
• Praktyczne wskazówki
• Rozdział 3. Mapy koncepcji codziennymi
• Twórcze rozwiązywanie problemów
• Planowanie i kontrolowanie
• Doskonała prezentacja
• Negocjacje
• Spotkania
• Nauka
• Rozdział 4. Mapy myśli w zarządzaniu schematami
• Charakterystyka współczesnych projektów
• Zakończenie

 

---