Targany silnymi emocjami Wokulski, po chwilowym zniechęceniu do Izabeli, ostatecznie zostaje jej oficjalnym narzeczonym. Z Krakowa nadchodzi wiadomość od ciotki Hortensji, która wzywa Izabelę do siebie. Izabela wraz z ojcem i Wokulskim wyruszają pociągiem do Krakowa. Towarzyszy im także Kazimierz Starski, który postanawia wyjechać za granicę. W pociągu atmosfera jest napięta. Izabela, przekonana, że Wokulski nie zna angielskiego zaczyna z dawnym kochankiem rozmowę w tym języku… Pierwsze krytyczne wydanie Lalki ukazuje się w ramach Pism wszystkich Bolesława Prusa. Przygotowali je Józef Bachórz i Beata Utkowska. Edycja różni się od poprzednich, opartych przede wszystkim na opracowaniach Zygmunta Szweykowskiego, zasłużonego badacza twórczości autora Lalki, rozkochanego w tej powieści, czasem jednak nadmiernie dbałego o dostosowywanie jej języka do języka dydaktyki szkolnej. Tekst obecnego wydania Lalki został przygotowany na nowo. Jego podstawą jest drugie książkowe wydanie powieści z 1897 roku – ostatnie, w którym w jakiejś mierze uczestniczył Prus. Zmiany spowodowane ingerencją cenzury w zaborze rosyjskim oraz wszelkie inne skażenia tekstu naprawione zostały w oparciu o zachowany we fragmentach autograf, pierwodruk odcinkowy w warszawskim „Kurierze Codziennym” (1887-1889) oraz pierwsze wydanie książkowe (1890). W dodatkach krytycznych do każdego tomu Lalki edytorzy uzasadniają wszystkie wprowadzone poprawki, a w rejestrze odmian odnotowują różnice między przekazami, tak, aby umożliwić rekonstrukcję dziejów kształtowania się utworu. Dużo ostrożniej niż w dotychczasowych wydaniach przeprowadzona została modernizacja tekstu. Edytorom zależało na takim uwspółcześnianiu zapisu, który by nie zatarł indywidualizmu języka Prusa, respektował jego upodobania, a jednocześnie nie sugerował, że pisarz mówił dzisiejszą polszczyzną. Dlatego do obecnego wydania Lalki powróciło sporo pełnoprawnych i poprawnych w XIX wieku form, ale i dziś powszechnie zrozumiałych, takich jak „loika”, „tualeta”, „doktór”, „paznogieć”. Wydawcy dzisiejsi zadbali więc o to, aby w przypisach objaśnić realia i język XIX wieku. W komentarzach rzeczowych podają znaczenie dawnego słownictwa, wskazują źródła cytatów, rozszyfrowują aluzje literackie, gromadzą niezbędne informacje o wspomnianych w powieści osobach, miejscach, instytucjach, zdarzeniach. W stosunku do poprzednich edycji (w serii „Biblioteki Szkolnej” czy zwłaszcza w zasobnej w przypiski „Bibliotece Narodowej”) objaśnienia te są rozmiarami skromniejsze, ale w niektórych miejscach zostały merytorycznie poprawione i uzupełnione. Tom pierwszy Lalki posiada cenne dodatki. We wstępie historycznoliterackim Józef Bachórz wskazuje najważniejsze sensy powieści i wykorzystuje, rozwija, czasem koryguje swoje przemyślenia na temat Lalki z ostatnich 30 lat. Nota edytorska do tomów I-III zawiera charakterystykę wszystkich przekazów powieści za życia Prusa oraz wyjaśnienie podjętych przez wydawców decyzji edytorskich. Bibliografia natomiast obejmuje pełny stan badań nad Lalką po 1976 roku, w istotny sposób dopełniając i aktualizując tom 17 Bibliografii literatury polskiej Nowy Korbut.
Stanisławowi Wokulskiemu udało się wejść w świat warszawskiej arystokracji, a także pozyskać chłodną życzliwość Izabeli Łęckiej. Względy panny okazują się tylko chwilowe. Dobrą passę Wokulskiego przerywa pojawienie się dawnego adoratora Izabeli – Kazimierza Starskiego. Wokulski opuszcza Warszawę i jedzie do Paryża. Do powrotu do kraju skłania go dopiero list od prezesowej Zasławskiej, która prosi go o rychły przyjazd i pogodzenie się z Izabelą. Wokulski korzysta z zaproszenia prezesowej do Zasławka, w którym poznaje kolejne osoby ze świata arystokracji, a co najważniejsze ponownie zbliża się do Izabeli, która staje się mu coraz bardziej przychylna… Pierwsze krytyczne wydanie Lalki ukazuje się w ramach Pism wszystkich Bolesława Prusa. Przygotowali je Józef Bachórz i Beata Utkowska. Edycja różni się od poprzednich, opartych przede wszystkim na opracowaniach Zygmunta Szweykowskiego, zasłużonego badacza twórczości autora Lalki, rozkochanego w tej powieści, czasem jednak nadmiernie dbałego o dostosowywanie jej języka do języka dydaktyki szkolnej. Tekst obecnego wydania Lalki został przygotowany na nowo. Jego podstawą jest drugie książkowe wydanie powieści z 1897 roku – ostatnie, w którym w jakiejś mierze uczestniczył Prus. Zmiany spowodowane ingerencją cenzury w zaborze rosyjskim oraz wszelkie inne skażenia tekstu naprawione zostały w oparciu o zachowany we fragmentach autograf, pierwodruk odcinkowy w warszawskim „Kurierze Codziennym” (1887-1889) oraz pierwsze wydanie książkowe (1890). W dodatkach krytycznych do każdego tomu Lalki edytorzy uzasadniają wszystkie wprowadzone poprawki, a w rejestrze odmian odnotowują różnice między przekazami, tak, aby umożliwić rekonstrukcję dziejów kształtowania się utworu. Dużo ostrożniej niż w dotychczasowych wydaniach przeprowadzona została modernizacja tekstu. Edytorom zależało na takim uwspółcześnianiu zapisu, który by nie zatarł indywidualizmu języka Prusa, respektował jego upodobania, a jednocześnie nie sugerował, że pisarz mówił dzisiejszą polszczyzną. Dlatego do obecnego wydania Lalki powróciło sporo pełnoprawnych i poprawnych w XIX wieku form, ale i dziś powszechnie zrozumiałych, takich jak „loika”, „tualeta”, „doktór”, „paznogieć”. Wydawcy dzisiejsi zadbali więc o to, aby w przypisach objaśnić realia i język XIX wieku. W komentarzach rzeczowych podają znaczenie dawnego słownictwa, wskazują źródła cytatów, rozszyfrowują aluzje literackie, gromadzą niezbędne informacje o wspomnianych w powieści osobach, miejscach, instytucjach, zdarzeniach. W stosunku do poprzednich edycji (w serii „Biblioteki Szkolnej” czy zwłaszcza w zasobnej w przypiski „Bibliotece Narodowej”) objaśnienia te są rozmiarami skromniejsze, ale w niektórych miejscach zostały merytorycznie poprawione i uzupełnione. Tom pierwszy Lalki posiada cenne dodatki. We wstępie historycznoliterackim Józef Bachórz wskazuje najważniejsze sensy powieści i wykorzystuje, rozwija, czasem koryguje swoje przemyślenia na temat Lalki z ostatnich 30 lat. Nota edytorska do tomów I-III zawiera charakterystykę wszystkich przekazów powieści za życia Prusa oraz wyjaśnienie podjętych przez wydawców decyzji edytorskich. Bibliografia natomiast obejmuje pełny stan badań nad Lalką po 1976 roku, w istotny sposób dopełniając i aktualizując tom 17 Bibliografii literatury polskiej Nowy Korbut.
„W początkach roku 1878, kiedy świat polityczny zajmował się pokojem sanstefańskim, wyborem nowego papieża albo szansami europejskiej wojny, warszawscy kupcy tudzież inteligencja pewnej okolicy Krakowskiego Przedmieścia nie mniej gorąco interesowała się przyszłością galanteryjnego sklepu pod firmą J. Mincel i S. Wokulski”. Po ośmiu miesiącach Stanisław Wokulski wraca do Warszawy. Dysponując dziesięciokrotnie powiększonym majątkiem, jako właściciel świetnie prosperującego sklepu, rozpoczyna starania o nawiązanie bliższych relacji z warszawską arystokracją – w szczególności z rodziną Łęckich, z której pochodzi piękna panna Izabela… Pierwsze krytyczne wydanie Lalki ukazuje się w ramach Pism wszystkich Bolesława Prusa. Przygotowali je Józef Bachórz i Beata Utkowska. Edycja różni się od poprzednich, opartych przede wszystkim na opracowaniach Zygmunta Szweykowskiego, zasłużonego badacza twórczości autora Lalki, rozkochanego w tej powieści, czasem jednak nadmiernie dbałego o dostosowywanie jej języka do języka dydaktyki szkolnej. Tekst obecnego wydania Lalki został przygotowany na nowo. Jego podstawą jest drugie książkowe wydanie powieści z 1897 roku – ostatnie, w którym w jakiejś mierze uczestniczył Prus. Zmiany spowodowane ingerencją cenzury w zaborze rosyjskim oraz wszelkie inne skażenia tekstu naprawione zostały w oparciu o zachowany we fragmentach autograf, pierwodruk odcinkowy w warszawskim „Kurierze Codziennym” (1887-1889) oraz pierwsze wydanie książkowe (1890). W dodatkach krytycznych do każdego tomu Lalki edytorzy uzasadniają wszystkie wprowadzone poprawki, a w rejestrze odmian odnotowują różnice między przekazami, tak, aby umożliwić rekonstrukcję dziejów kształtowania się utworu. Dużo ostrożniej niż w dotychczasowych wydaniach przeprowadzona została modernizacja tekstu. Edytorom zależało na takim uwspółcześnianiu zapisu, który by nie zatarł indywidualizmu języka Prusa, respektował jego upodobania, a jednocześnie nie sugerował, że pisarz mówił dzisiejszą polszczyzną. Dlatego do obecnego wydania Lalki powróciło sporo pełnoprawnych i poprawnych w XIX wieku form, ale i dziś powszechnie zrozumiałych, takich jak „loika”, „tualeta”, „doktór”, „paznogieć”. Wydawcy dzisiejsi zadbali więc o to, aby w przypisach objaśnić realia i język XIX wieku. W komentarzach rzeczowych podają znaczenie dawnego słownictwa, wskazują źródła cytatów, rozszyfrowują aluzje literackie, gromadzą niezbędne informacje o wspomnianych w powieści osobach, miejscach, instytucjach, zdarzeniach. W stosunku do poprzednich edycji (w serii „Biblioteki Szkolnej” czy zwłaszcza w zasobnej w przypiski „Bibliotece Narodowej”) objaśnienia te są rozmiarami skromniejsze, ale w niektórych miejscach zostały merytorycznie poprawione i uzupełnione. Tom pierwszy Lalki posiada cenne dodatki. We wstępie historycznoliterackim Józef Bachórz wskazuje najważniejsze sensy powieści i wykorzystuje, rozwija, czasem koryguje swoje przemyślenia na temat Lalki z ostatnich 30 lat. Nota edytorska do tomów I-III zawiera charakterystykę wszystkich przekazów powieści za życia Prusa oraz wyjaśnienie podjętych przez wydawców decyzji edytorskich. Bibliografia natomiast obejmuje pełny stan badań nad Lalką po 1976 roku, w istotny sposób dopełniając i aktualizując tom 17 Bibliografii literatury polskiej Nowy Korbut.
Seria B: Powieści, edycji krytycznej Pism wszystkich Bolesława Prusa.
Główny bohater, Kazio Świrski jest inteligentny, szlachetny i odważny. Cieszy się miłością zamożnego stryja i wielkim uznaniem kolegów, widzących w nim swego przywódcę. Wychowany w duchu patriotyzmu zakłada związek Rycerzy Wolności mających walczyć o niepodległość ojczyzny. Okazuje się jednak, że przejście od słów do czynów wymaga od młodego rewolucjonisty znacznie większej niż przypuszczał wytrzymałości psychicznej. Zwłaszcza, gdy sytuację komplikuje pierwsza miłość…
„Dzieci” ostatnia ukończona powieść pisarza ukazuje się w nowej odsłonie – porządkującej kwestie związane z bogatą historią tekstu (opracowanie: Agata Grabowska-Kuniczuk). Za życia Bolesława Prusa ukazały się trzy wersje powieści jako druku gazetowego w odcinkach, które niemal równolegle ukazywały się na terenie dwóch zaborów: rosyjskiego i austriackiego („Epoka” 3 VI-17 X 1907, druk zakordonowy w Galicji: „Kurier Lwowski” od 30 XI-28 XII 1907 i „Tygodnik Ilustrowany” 4 I-26 XII 1908), a także druk książkowy (ostatni za życia autora) w Wydawnictwie Gebethnera i Wolffa z 1909 r. Druk książkowy nosi znamiona największych ingerencji cenzury represyjnej po 1905 r., pod presją której wydawcy naciskali na autora, aby wycofał fragmenty zawierające wyraziste opinie polityczne.
„Dzieci” Bolesława Prusa powszechnie uważane są za powieść o charakterze politycznym. Utwór dotyczy wydarzeń rewolucji 1905 roku na ziemiach Królestwa Polskiego pod zaborem rosyjskim, jest to jednak przede wszystkim powieść psychologiczna o pokoleniu młodych ludzi walczących o wolność i młodzieńcze ideały.
Emancypantki, najobszerniejsza powieść Bolesława Prusa, publikowana była (z przerwami) w odcinkach na łamach Kuriera Codziennego od 31 grudnia 1890 do 11 października 1893 roku. W grudniu tegoż roku wydano ją książkowo. W tomie 1. utworu [...] przedstawił Prus historię Karoliny Latter, czterdziestokilkuletniej właścicielki renomowanej pensji dla dziewcząt w Warszawie, kobiety zmagającej się zarówno z problemami menopauzy, jak i z coraz poważniejszymi kłopotami finansowymi w prowadzeniu placówki. [...] Świadkiem zbliżającego się upadku pensji uczynił Prus osiemnastoletnią Madzię Brzeską, byłą pensjonarkę, pełniącą funkcję damy klasowej, młodą, nadwrażliwą dziewczynę, uznawaną za istotę rozbrajająco naiwną, która pod wpływem kłopotów swojej przełożonej zaczęła zastanawiać się nad życiem i jego prawami, doznając świtania myśli.[...] Cała powieściowa biografia tej postaci wykreowanej przez Prusa na ideał kobiecości, na istotę o prostym, acz wielkim sercu stała się dla Prusa jednym z fundamentów do sformułowania najważniejszych uogólnień natury egzystencjalnej i etycznej. W tomie 2 powieści zmienia się czasoprzestrzeń fabuły; rozpoczyna się kolejne ważne stadium dojrzewania głównej bohaterki. Prus osiągnął wyżyny artyzmu w obrazach z życia prowincjonalnego miasteczka, objawił się w nich jako wytrawny humorysta, potrafił połączyć zmysł satyryczny z refleksją egzystencjalną i z głębią analizy psychologicznej, godził spojrzenie pełne uśmiechu z podejściem odkrywającym tragizm ludzkich losów (ze Wstępu prof. Tomasza Sobieraja).
Seria A: Humoreski, nowele, opowiadania, edycji krytycznej Pism wszystkich Bolesława Prusa. Tom II w opracowaniu Elżbiety Lubczyńskiej-Jeziornej, Haliny Kubickiej, Agnieszki Kuniczuk-Trzcinowicz i Tadeusza Żabskiego. Tom III w opracowaniu Elżbiety Lubczyńskiej-Jeziornej, Haliny Kubickiej i Tadeusza Żabskiego.
Bywalcy wielkomiejskich teatrów, uczestnicy kolorowych maskarad, interesy warszawskich kupców, historie kawalerów i panien na wydaniu… Obrazki z XIX-wiecznego świata okraszone ironicznym humorem typowym dla Prusa.
Drugi i trzeci tom serii, drukowane w jednym woluminie, obejmują utwory Prusa z lat 1874–1875 oraz z 1875–1876. W tomie drugim zebrano publikacje z „Kolców”: Bal maskowy, Kłopoty babuni, Trzeba być grzecznym, Co to jest blaga? oraz cykl Szkiców warszawskich z „Kuriera Warszawskiego”: Pod szychtami, Ogród Saski, Konkurs żniwiarek, Na Saskiej Kępie, Wystawa, Po co przyjechali?, Wigilia. W tomie trzecim znajdziemy: Lokatora poddasza, który ukazał się na łamach „Niwy” w 1975 roku, Nieszczęśliwych z „Kalendarza Humorystycznego «Muchy» dla Porządnych Ludzi na rok 1876”, Kłopoty redaktora, Doktora filozofii na prowincji, Memento, Przygody Edzia z „Kolców”, a także Sen Jakuba, Powiastki cmentarne, Sukienkę balową oraz Przeklęte szczęście z „Kuriera Warszawskiego”. Każdy tom zaopatrzony jest w dodatek krytyczny, noty edytorskie oraz odmiany tekstu, korzystanie z książki ułatwia wspólny indeks nazwisk.
Seria A: Humoreski, nowele, opowiadania, edycji krytycznej Pism wszystkich Bolesława Prusa. Tom w opracowaniu Haliny Kubickiej, Agnieszki Kuńczuk-Trzcinowicz, Elżbiety Lubczyńskiej-Jeziornej i Tadeusza Żabskiego.
Pierwszy tom serii obejmuje utwory Prusa z lat 1864–1874 drukowane w prasie: wiersz „Do Pegaza” z „Kuriera Niedzielnego”, „Żywot” i „Pamiętniki śp. Jana w Oleju” z „Kuriera Świątecznego”, zachowane jedynie w rękopisach – „On i ona, czyli okropne spotkanie dwóch tkliwych serc na jednym folwarku” oraz wydane w zbiorze To i owo w 1873 roku (przedruki z pisma satyrycznego „Mucha” oraz tygodnika „Opiekun Domowy”, w tym ostatnim autor po raz pierwszy podpisywał się pseudonimem „Bolesław Prus”). Całość poprzedza wstęp do edycji Pism wszystkich pióra dr hab. Beaty K. Obsulewicz, prof. KUL, redaktor naukowej i przewodniczącej Komitetu Redakcyjnego Edycji Pism Wszystkich. Wstęp do serii napisał prof. dr hab. Tadeusz Żabski. Tom zawiera ponadto bibliografię najważniejszych opracowań nowelistycznej twórczości Prusa; aparat krytyczny tworzą noty edytorskie oraz odmiany tekstu, korzystanie z książki ułatwia indeks nazwisk.
Seria B: Powieści, edycji krytycznej Pism wszystkich Bolesława Prusa. Tom I „Pałac i rudera” (opracowanie: Agnieszka Kuniczuk-Trzcinowicz), „Dusze w niewoli” (opracowanie: Ewa Paczoska, Monika Nicińska). Tom II „Anielka” (opracowanie: Aneta Mazur).
„Pałac i rudera”, „Dusze w niewoli” oraz „Anielka”, wydane w dwóch tomach a jednym woluminie, reprezentują odmianę powieściowego szkicu – odrębnego zarówno od późniejszych, właściwych powieści, jak i od powstających równocześnie nowel czy opowiadań. Trzy zebrane tu utwory powstały w latach 1875–1880 i tworzą czytelną ilustrację ewolucji poetyki Prusa na tym etapie rozwoju: od melodramatyczno-sensacyjnych, dość schematycznych jeszcze konwencji „Pałacu i rudery”, poprzez nacechowane większym indywidualizmem i obiektywizmem „Dusze w niewoli”, po najbardziej rzeczową i dojrzałą formalnie „Anielkę”, gdzie następuje ostateczny rozbrat z modelem romansu, dziedzictwem ciągle jeszcze obecnym w dotychczasowym dorobku autora. Wszystkie one prezentują historie jednostek nieszczęśliwych i wyjątkowych (czy to w sensie dziwaczności, czy wysokiej normy etycznej), zdeterminowanych niesprzyjającymi okolicznościami oraz skazanych na przegraną; zapowiadają zatem model nośny i charakterystyczny dla przyszłej prozy Prusa. Wszystkie też pretendują do miana pierwszej powieści, jaka wyszła spod pióra publicysty-literata.
Tom rozpoczyna wstęp do całości. Każdy utwór poprzedzony jest wstępem, ponadto zaopatrzono go w bibliografię, notę edytorską oraz odmiany tekstu.
Publicystyka filozoficzno-społeczna, tom III i IV, w opracowaniu Cezarego Zalewskiego.Lata 1889-1900 są okresem bodaj najintensywniejszej współpracy Bolesława Prusa z ,,Kurierem Codziennym"", która rozpoczęła się dwa lata wcześniej. Na łamach tego pisma pojawia się niemal cała publicystyka pisarza: zarówno Kroniki tygodniowe, jak i - zamieszczone w niniejszym tomie - artykuły, a nawet pierwodruk Najogólniejszych ideałów życiowych (pozycja ta znajdzie się w tomie czwartym niniejszej edycji). Współpraca z innymi pismami - ,,Głos"", ,,Kraj"" czy ,,Kurier Warszawski"" - ma charakter sporadyczny, a niekiedy jest związana tylko z koniecznością interwencyjnego listu do redakcji.Na tom 3 pism publicystycznych Bolesława Prusa składają się teksty powstałe w latach 1889 - 1900. Czas ten był okresem bodaj najintensywniejszej współpracy pisarza z ,,Kurierem Codziennym"", która rozpoczęła się dwa lata wcześniej. Zawarte tu artykuły, listy i rozmowy oscylują wokół kwestii typowych dla ,,dojrzałego"" etapu działalności Prusa (opieka zdrowotna, oszczędzanie, system emerytalny, problem wyżywienia niższych warstw i sprawa śmiertelności, itp.). Niewątpliwą nowością są jedynie artykuły poświęcone mediumizmowi oraz sprawozdanie z wyprawy do Galicji. Jednakże spośród prac publicystycznych dla samego pisarza najważniejsze były te, w których omawiał on stosunki polsko-żydowskie (Z powodu 12 000 000 guldenów) oraz zagadnienia ekonomiczne (np. Czytajcie cyfry). Warto też odnotować wzrost polemicznych tendencji w prasowych wypowiedziach autora Lalki. Niniejszy tom prezentuje zarówno spór z Aleksandrem Świętochowskim dotyczący zagadnień literackich (Słówko o krytyce pozytywnej), jak i z Franciszkiem Olszewskim, redaktorem ,,Kuriera Warszawskiego"", z którym pisarz zakończył długotrwałą współpracę w 1887 roku.Czwarty tom pism Bolesława Prusa prezentuje zaledwie cztery teksty, które świadczą o znaczącym spadku zainteresowania publicystyczną formą wypowiedzi. Na przełomie XIX i XX wieku pisarz niejednokrotnie deklarował bowiem zamiar zerwania z tego typu działalnością, którą zamierzał zastąpić intensywniejszą pracą literacką oraz dyskursem o charakterze eseistycznym, niekiedy wręcz filozoficznym. Czwarty tom dokumentuje sam moment zmiany, przejścia od publicystyki do eseistyki. Składają się na niego teksty powstałe ,,około"" 1901 r.: O ideale doskonałości, Najogólniejsze ideały życiowe, Odpowiedź na ankietę gazety ,,Russkij Listok"" oraz Jak przedstawia się rozwój Galicji w cyfrach?Podstawą edycji wszystkich prezentowanych tu tekstów są ich prasowe pierwodruki. Żaden z nich nie miał reedycji za życia autora, a tylko nieliczne - przeważnie związane z krytyką literacką - doczekały się wznowień po 1945 r.
Seria B: Powieści, edycji krytycznej Pism wszystkich Bolesława Prusa.
Przekładana na wiele języków, w tym: rosyjski, angielski, francuski, włoski, niemiecki, bułgarski, chiński, czeski, węgierski i estoński, „Placówka” stała się dokumentem epoki – świadectwem zmagań Polaków, obrońców narodowej tożsamości i bytu. Prezentowany przez Prusa obraz walki chłopa z kolonizacją i egotyzm warstw ziemiańskich to w zasadzie pytania o los Polaka w warunkach niewoli narodowej. Najnowsze wydanie powieści, w opracowaniu Elżbiety Lubczyńskiej-Jeziornej, Haliny Kubickiej i Tadeusza Żabskiego, poprzedzone wstępem autorstwa Tadeusza Żabskiego, zaopatrzono w bibliografię, notę edytorską oraz odmiany tekstu.
W poukładany, podporządkowany codziennym obowiązkom, oswojony świat Józefa Ślimaka wkraczają „obcy” – przedsiębiorczy niemieccy osadnicy. Nowy właściciel majątku, Hamer, za wszelką cenę próbuje odkupić górkę zamieszkiwaną przez Ślimaka, który twardo obstaje za swoim kawałkiem ziemi. Na gospodarza, niczym na biblijnego Hioba, spadają kolejne, coraz dotkliwsze nieszczęścia… Wątek kryminalny, miłosny, historia ludzkiego szaleństwa – każdy z tych tematów mógłby stanowić osobną opowieść i na równi rozbudzić czytelnicze emocje.
Seria A: Humoreski, nowele, opowiadania, edycji krytycznej Pism wszystkich Bolesława Prusa. Tom IV w opracowaniu Piotra Bordzoła i Ewy Ihnatowicz. Tom V w opracowaniu Agnieszki Bąbel, Anny Janickiej i Izabeli Poniatowskiej.
Pierwodruki zamieszczonych w tomie IV krótkich utworów prozatorskich Prusa publikowane były w latach 1876–1877. Dominują tu teksty, w których pisarz zestawia humorystyczne i melodramatyczne scenki rodzajowe. Wchodzący na scenę bohaterowie reprezentują pełne spektrum typów społecznych bacznie obserwowanych przez autora: skromnych buchalterów dążących do stabilizacji małżeńskiej („Miesiąc nektarowy”, „Z Bielan”), młodych pozytywistów marzących o podniesieniu intelektualnym prowincji („Co się z wielkiej idei zrobiło w małym miasteczku”) czy młodzieńców poszukujących własnego szczęścia, nie zawsze zgodnie z zasadami („Bądźmy ostrożni! Ostrzega Bolesław Prus”, „Miłość ubogiego młodzieńca”, „Na gwiazdkę”). Napotkamy tu także historie zubożałych rodzin, które nie potrafią odnaleźć się w nowej rzeczywistości („Wieś i miasto”, „W walce z życiem”). W każdym z utworów udało się autorowi zastosować poetykę dynamicznego przeplatania strategii serio i buffo, co eksponuje koncepcję zdystansowanego i ironicznego wobec zagadek świata rejestratora obrazów rzeczywistości. Na osobną uwagę zasługuje „Sieroca dola”, szczególnie ceniona przez Prusa, interesująca konstrukcyjnie „opowieść wigilijna”. Wzruszająca historia małego Jasia uwyraźnia etyczny i metafizyczny profil twórczości „pozytywisty ewangelicznego”.
Nowele i opowiadania Prusa z lat 1878–1879 zamieszczone w tomie V ukazują serio lub w krzywym zwierciadle perypetie najrozmaitszych bohaterów: ambitnych reformatorów („Nowe prądy”), pechowych hazardzistów („Wielki los”, „Poznać siebie trudno”), nieszczęśliwych zakochanych, niedoszłych samobójców („Straszna noc”) czy poznających dopiero nowy, fascynujący i niebezpieczny świat dzieci („Przygoda Stasia”). Ich pierwodruki ukazywały się nierzadko w noworocznych kalendarzach, wydawanych przez redakcje humorystycznych czasopism (np. „Mucha”) – miały więc przede wszystkim bawić czytelnika, ale też zwracały jego uwagę na aktualne problemy i utrwalały współczesną obyczajowość. Utwory te dokumentują również rozwój talentu pisarza, począwszy od lekkich, satyrycznych obrazków, po teksty ujmujące dojrzałością spostrzeżeń psychologicznych i plastycznością opisu („Szkatułka babki”, „Przygoda Stasia”).
Kolejny wolumin wydany w serii powieści w ramach edycji Pism wszystkich Bolesława Prusa zawiera trzeci i czwarty (ostatni) tom Emancypantek w opracowaniu profesora Tomasza Sobieraja. Madzia Brzeska, już z bagażem iksinowskich przeżyć, opisanych w drugim tomie, wraca do Warszawy, gdzie zdobywa kolejne doświadczenia: początkowo u państwa Korkowiczów, przedstawionych przez Prusa z niemałą dozą satyry i karykatury, później w domu swych przyjaciół - rodzeństwa Solskich, w którym duchowy rozwój bohaterki ulega przyspieszeniu. Tom zamyka opis seansu spirytystycznego, okazującego się - z powodu oszustwa medium oraz wykładu filozoficznego Kazimierza Norskiego - momentem zwrotnym w życiu Madzi.W ostatnim tomie powieści wędrówka Madzi przez świat w jeszcze większym stopniu nabiera wymiaru uniwersalnego. Dojrzewanie bohaterki jawi się jako stopniowy, ale nieuchronny rozpad jej dotychczasowego świata. Towarzyszą mu wywody profesora Dębickiego, porte-parole Prusa, w końcowej fazie powieści przybierające formę bardzo rozbudowanych fragmentów o charakterze dyskursywnym, w których Prus wyłożył podwaliny wielkiego systemu metafizycznego o charakterze zarówno ontologicznym, jak i epistemologicznym.Wolumin podobnie jak poprzedni - opatrzony jest przypisami rzeczowymi i edytorskimi, a także zawiera odmiany tekstu oraz indeks. Jego rangę we współczesnej prusologii określa m.in. udokumentowanie związków filozoficznych koncepcji Prusa z ustaleniami ówczesnych nauk ścisłych.Trzeci i czwarty tom ""Emancypantek"" (wydany w jednym woluminie) oprócz Wstępu zawiera bibliografię, notę edytorską do całej powieści oraz odmiany tekstu, a także indeks nazwisk.
Ten produkt jest zapowiedzią. Realizacja Twojego zamówienia ulegnie przez to wydłużeniu do czasu premiery tej pozycji. Czy chcesz dodać ten produkt do koszyka?
