Tybetańska Księga Życia i Umierania

W tej tak aktualnej książce Sogjal Rinpocze mówi o tym, jak zrozumieć znaczenie życia, jak zaakceptować śmierć, jak pomagać umierającym i umarłym. Śmierć jest naturalną częścią życia i wcześniej czy później każdemu z nas przyjdzie stawić jej czoło. Moim zdaniem, póki żyjemy, możemy podejść do niej na dwa sposoby, ignorować ją bądź śmiało spojrzeć w oczy perspektywie własnej śmierci, i trzeźwo o niej myśląc, spróbować zmniejszyć cierpienia, jakie ze sobą przyniesie. Niezależnie jednak od tego, na co się zdecydujemy, nie zdołamy jej pokonać.
Jako buddysta, uważam śmierć za naturalny proces, rzeczywistość, i godzę się z tym, że będzie się ona pojawiać tak długo, jak długo żyję na Ziemi. Wiedząc, że nie mogę przed nią uciec, nie widzę powodów, dla których miałbym się nią zadręczać. Myślę o śmierci jak o zmianie starego, znoszonego ubrania, a nie jak o ostatecznym końcu. Jednak śmierć jest nieprzewidywalna: nie wiemy, kiedy przyjdzie ani jak to się stanie.
Mądrze więc byłoby przygotować się do niej, nim rzeczywiście nadejdzie. Oczywiście, większość z nas chciałaby umierać w spokoju, jednak równie oczywiste jest to, że nie możemy liczyć na łagodną śmierć, jeśli nasze życie było pełne przemocy, a umysł owładnięty gniewem, przywiązaniem czy strachem. Jeżeli chcemy dobrze umrzeć, musimy nauczyć się dobrze żyć; jeżeli liczymy na spokojną śmierć, musimy znaleźć spokój umysłu i pokój w życiu.
Czytając książkę "Tybetańska Księga Życia i Umierania", dowiecie się, że z buddyjskiego punktu widzenia doświadczenie śmierci jest niezwykle ważne. Choć zasadniczo miejsce i rodzaj odrodzenia zależą od sił karmy, może na nie wpłynąć stan umysłu umierającego. Tak więc w chwili śmierci, mimo różnorodności nagromadzonych karm, próba wzbudzenia prawego stanu umysłu może wzmocnić i ożywić karmę pozytywną, przynosząc szczęśliwe odrodzenie. W momencie śmierci mogą również pojawić się najgłębsze i najpożyteczniejsze doświadczenia wewnętrzne. Poprzez ustawiczne poznawanie procesu umierania w czasie medytacji doświadczony praktykujący może wykorzystać moment śmierci do osiągnięcia wielkiego duchowego spełnienia.

Dalajlama, 2 czerwca 1992 (z przedmowy do książki "Tybetańska Księga Życia i Umierania")

Tybetańska Księga Życia i Umierania
Spis treści

Przedmowa 7
Wstęp 9

Część I: ŻYCIE
1.W zwierciadle śmierci 14
2.Nietrwałość 24
3.Refleksja i zmiana 35
4.Natura umysłu 47
5. Sprowadzanie umysłu do domu 60
6. Rozwój, karma i odrodzenie 83
7. Bardo i inne rzeczywistości 101
8. Naturalne bardo tego życia 109
9. Ścieżka duchowa 123
10. Najgłębsza istota 143

Część II; UMIERANIE
11. Serdeczne rady dla tych którzy pomagają umierającym 162
12. Współczucie: klejnot spełniający życzenia 174
13. Duchowa pomoc dla umierających 192
14. Praktyki dla umierających 204
15. Proces umierania 221

Część III: ŚMIERĆ I ODRODZENIE
16. Podstawa 234
17. Wewnętrzna promienność 246
18. Bardo stawania się 256
19. Pomaganie po śmierci 266
20. Doświadczenie śmierci klinicznej: Schody do nieba? 282

Część IV: UWAGI KOŃCOWE
21. Uniwersalny proces 298
22. Słudzy pokoju 312
DODATEK 1: Moi Nauczyciele 321
DODATEK 2: Pytania o śmierć 324
DODATEK 3: Dwie historie 331
DODATEK 4: Dwie mantry 339
Przypisy 345
Bibliografia (wybór) 356
Podziękowania 358
O autorze 362